Αδιαφορία και Κούρδοι έκλιναν την πλάστιγγα

Μόλις τέσσερις στους 10 Τούρκους που ζουν στα κατεχόμενα προσήλθαν στις κάλπες για το τουρκικό δημοψήφισμα, με τη μεγάλη αποχή να επιδέχεται αρκετών ερμηνειών, ειδικά μετά την ενεργή καμπάνια της τουρκικής κυβέρνησης για το «ναι» στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, αλλά και λόγω της διαφαινόμενης αδιαφορίας ακόμα και των εποίκων.

Μιλώντας στον «Π» ο ερευνητής του κυπριακού κέντρου PRIO, Μετέ Χατάι, ο οποίος εξειδικεύεται σε θέματα μετανάστευσης, σημείωσε πως από τα στοιχεία που υπάρχουν δεν μπορεί να αναλυθεί ποιες κοινωνικές ομάδες έτειναν προς ποια επιλογή (καθώς όλοι οι δικαιούχοι ψήφισαν σε ένα εκλογικό κέντρο στη Λευκωσία από τις 5 μέχρι τις 9 Απριλίου). Ωστόσο, κληθείς να σχολιάσει τι μπορεί να προκάλεσε τη μεγάλη αποχή, εκτίμησε ότι σημαντικό ρόλο έπαιξε το ότι σημαντικό ποσοστό των ψηφοφόρων αυτών ζουν στην Καρπασία ή στην Αμμόχωστο, επισημαίνοντας ότι οι μισοί που προσήλθαν το έκαναν τις τελευταίες δύο μέρες κατά το Σαββατοκύριακο, κατεβαίνοντας στη Λευκωσία με λεωφορεία. Ακόμα, σημείωσε, αρκετοί έποικοι δεύτερης γενιάς δεν νιώθουν τη σύνδεση με την Τουρκία που νιώθουν οι γονείς τους, ενώ πολλοί φοιτητές μάλλον αδιαφόρησαν, καθώς σημαντικός αριθμός δεν γράφτηκε καν για να ψηφίσει. Εκτίμησε ακόμα πως αρκετά άτομα που βρίσκονταν στους εκλογικούς καταλόγους δεν βρίσκονται πλέον στην Κύπρο. Όσον αφορά την πολιτική ταυτότητα του «ναι» και του «όχι», ο κ. Χατάι εκτίμησε ότι στο «ναι» κινήθηκαν έποικοι με καταγωγή από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας ή και από άλλες περιοχές που είχαν ως θέλγητρο τις «υπηκοότητες» για τις οποίες πιέζει η τουρκική κυβέρνηση, θρησκευόμενοι κύκλοι στα κατεχόμενα και μέρος της παραδοσιακής τ/κ Δεξιάς, αλλά ακόμα και πιο φιλελεύθεροι Τ/Κ που ήθελαν να επενδύσουν στη σταθερότητα.

Την αβεβαιότητα γύρω από το ποιος ψήφισε τι στα κατεχόμενα και τι ανάλυσης επιδέχεται αυτή η ψήφος επεσήμανε με τη σειρά του ο τουρκολόγος Σώτος Κτωρής. Άλλωστε, σημείωσε, η ψήφος των εποίκων αλλάζει αναλόγως με το αν προέρχονται από πιο συντηρητικές ή θρησκευόμενες περιοχές, κάτι που δεν παραμένει σταθερό - για αυτό και το αποτέλεσμα δεν πρέπει να θεωρείται ενδεικτικό διαχρονικών πολιτικών τάσεων. Το μόνο βέβαιο, σημείωσε, είναι πως αποδεικνύεται ψευδής ο ισχυρισμός πως στα κατεχόμενα υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες έποικοι.

Από το 41,6% των εγγεγραμμένων που ψήφισαν (43.479 από 104.507, εκ των οποίων οι 42.549 έγκυρες), το «ναι» στις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις του καθεστώτος Ερντογάν επέλεξαν μόλις το 45,18% (19.225 ψήφοι), ενώ το «όχι» συγκέντρωσε 54,82% (23.324 ψήφοι). Όσον αφορά τη σύνθεση των 104.507, ο κ. Χατάι εξήγησε πως υπολογίζονται στους περίπου 50.000 κατόχους μεικτής υπηκοότητας, 45.000 Τούρκους με «άδεια» εργασίας και 10.000 φοιτητές, αξιωματικούς του κατοχικού στρατού και εργαζόμενους με ειδική άδεια. Όπως διευκρίνισε ο κ. Χατάι, οι στρατιώτες του κατοχικού στρατού δεν ψήφισαν, καθώς οι Τούρκοι στρατιώτες γενικότερα δεν συμμετέχουν σε εκλογές.