Μπ. Σανσάλ στον «Π»: Οι 56 μέρες στη φυλακή για μία ανάρτηση

Ο διάσημος Τούρκος σχεδιαστής μόδας Μπαρμπαρός Σανσάλ αναπνέει εδώ και λίγο καιρό αέρα ελευθερίας μετά την απέλασή του από τα κατεχόμενα και τη φυλάκισή του στην Τουρκία λόγω μιας ανάρτησής του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία θεωρήθηκε προσβλητική για το έθνος.

Έχει αυτοαπομονωθεί στην έπαυλή του στην Κωνσταντινούπολη, δίπλα από τον Βόσπορο, την οποία, όπως ανέφερε μιλώντας στον «Π», έχει βάλει προς πώληση, όπως και όλη του την περιουσία στην Τουρκία, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων δύο μεγάλα διαμερίσματα στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης. Δεν χρησιμοποιεί πια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν έχει καν κινητό τηλέφωνο. Με τον έξω κόσμο επικοινωνεί μόνο μέσω ενός σταθερού τηλεφώνου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Εξακολουθεί να νιώθει διωκόμενος και περιμένει να ολοκληρωθούν οι δικαστικές διαδικασίες για να μπορέσει να ταξιδέψει ξανά ανά τον κόσμο. Στη συνέντευξή του στον «Π», ο Μπαρμπαρός Σανσάλ περιγράφει τον τρόπο απέλασής του, την επίθεση που δέχθηκε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης από εξοργισμένους Τούρκους εθνικιστές, τις μέρες στη φυλακή και τη σχέση του με την Κύπρο και τους ανθρώπους της και στις δύο κοινότητες.

Ας ξεκινήσουμε με τα διαδικαστικά. Εκκρεμούν κάποιες δικαστικές διαδικασίες. Πότε θα γίνουν; Και τι περιμένετε από αυτές;

Είναι δύο οι δικαστικές διαδικασίες. Η μία είναι στη «Βόρεια Κύπρο» και η άλλη στην Τουρκία. Οι Κύπριοι δικηγόροι μου συμμετέχουν σε όλες τις συνεδριάσεις στην Κύπρο. Όμως η τ/κ «κυβέρνηση» δεν ανταποκρίνεται μέχρι στιγμής. Πολύ πιθανόν να μην έχουν όλα τα έγγραφα που να αποδεικνύουν τη νομιμότητα της απέλασης. Η επόμενη δικαστική διαδικασία στη Λευκωσία θα γίνει στις 24 Απριλίου. Στο τέλος της ημέρας, είναι πολύ φανερό ότι θα αποδείξω όλες τις παράνομες πράξεις που έγιναν εναντίον μου από τις τ/κ «αρχές».

Κατηγορηθήκατε για μια ανάρτησή σας στο facebook και μια διαφορετική στο twitter. Υποστηρίζετε ότι η ανάρτηση στο twitter δεν έγινε από εσάς. Αυτό έγινε δεκτό από το δικαστήριο στην Τουρκία;

Ούτε το βίντεο που ανάρτησα στο facebook το έκανε δεκτό το δικαστήριο. Είπαν ότι αποτελεί δικαίωμα της έκφρασης. Όσο για το tweet, αυτό αναρτήθηκε από κάποιον άλλον στις 31 Δεκεμβρίου του 2016 και αποδείχθηκε από την Αστυνομία στην Τουρκία. Οι δικές μου αναρτήσεις δεν περιλαμβάνουν οποιασδήποτε μορφής έγκλημα. Αλλά ακόμα και όλες οι αναρτήσεις να ήταν πραγματικά δικές μου, δεν υπάρχει κανένας νόμος που να προβλέπει σύλληψη και φυλάκιση γι’ αυτό.
Η διαδικασία απέλασης επίσης ήταν αντικανονική. Η τ/κ «αστυνομία» με πήρε από το σπίτι του φίλου μου χωρίς να μου πει ότι θα με απέλαυναν. Έμαθα τα πάντα στο Ερτζάν. Μου πήραν όλα μου τα τηλέφωνα και το laptop μου. Δεν μπορούσα να επικοινωνήσω με τους δικηγόρους μου ή με οποιονδήποτε άλλον. Ταξίδεψα με 7 «αστυνομικούς», οι οποίοι κράτησαν όλα μου τα προσωπικά αντικείμενα. Ήθελαν να τους δώσω και το διαβατήριό μου, όμως το έκρυψα γιατί σε αυτό έχω βίζα της Κυπριακής Δημοκρατίας για πέντε χρόνια.

Με κτύπησαν άσχημα

Οι σκηνές που ακολούθησαν στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης προκάλεσαν σοκ και ταξίδεψαν σε όλο τον κόσμο. Θέλετε να μοιραστείτε αυτή την εμπειρία;

Το αεροσκάφος δεν προσγειώθηκε στον κύριο χώρο αποβίβασης, αλλά σε ένα σκοτεινό σημείο και δεν άνοιξε την πίσω πόρτα του για την αποβίβαση. Ένοπλοι αστυνομικοί με περίμεναν στην μπροστινή είσοδο. Μου είπαν ότι θέλουν να μου κάνουν μερικές ερωτήσεις στον αστυνομικό σταθμό. Το πίστεψα. Όσο όμως κατέβαινα τις σκάλες του αεροπλάνου, κάποιοι υπάλληλοι του αεροδρομίου άρχισαν να με κτυπούν και να εκτοξεύουν σεξιστικές βρισιές και απειλές για τη ζωή μου. Με κτύπησαν πολύ άσχημα. Είχα τραυματιστεί, ενώ κάποιος από αυτούς που με κτύπησαν μου έκλεψε και το ρολόι που φορούσα.

Πώς ήταν οι μέρες στη φυλακή;

Είχα ένα σκοτεινό και υγρό κελί 3 επί 3. Σε αυτό υπήρχε ένα κρεβάτι, μια πλαστική καρέκλα και ένα τραπέζι. Πέντε φορές την ημέρα έπρεπε να προσευχόμαστε. Οι επισκέψεις ήταν περιορισμένες και οι συζητήσεις μέσω τηλεφώνου πίσω από τζάμι ηχογραφούνταν, όπως και τα τηλεφωνήματα με τον δικηγόρο. Οι φρουροί είχαν ομοφοβική συμπεριφορά απέναντί μου. Φοβόμουν να φάω το φαγητό της φυλακής μήπως και με δηλητηρίαζαν. Εκεί έμεινα για 56 μέρες…

Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος για όλη αυτή την περιπέτεια; Δεν μπορεί να είναι μια ανάρτηση στο facebook. Αν δεν κάνω λάθος έχετε συλληφθεί ξανά στο παρελθόν.

Δεν θα κάνατε αυτή την ερώτηση αν μένατε στην Τουρκία. Φυλακίστηκα το 1980 γιατί ήμουν σοσιαλιστής. Το 1978 με συνέλαβαν γιατί είμαι ομοφυλόφιλος και με έβαλαν στο νοσοκομείο των φυλακών. Το 2013 είχα λιντσαριστεί στις διαδηλώσεις της πλατείας Ταξίμ. Πάνω από 150 δημοσιογράφοι είναι στη φυλακή σήμερα, ακαδημαϊκοί, βουλευτές, φοιτητές, στρατιώτες.

Ένιωσα τη στήριξη και των Ε/Κ

Το γνωρίζετε ότι αρκετοί Ε/Κ σας υποστήριξαν τόσο μέσα από τα ΜΜΕ, όσο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;

Ναι, μου το ‘λεγαν όσοι με επισκέπτονταν και ο δικηγόρος μου. Από το 1965 επισκέπτομαι την Κύπρο. Έχω αγοράσει γη στην Κερύνεια από τον Ε/Κ ιδιοκτήτη της και όχι τον Τ/Κ γιατί σκόπευα να περάσω τα χρόνια της αφυπηρέτησής μου στο νησί. Για όλους τους Ε/Κ φίλους μου έχω να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ για τη στήριξη. Όπως και σε όλους τους υπόλοιπους φίλους μου ανά τον κόσμο.

Σας έχει κοστίσει σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο αυτή η περιπέτεια;

Δεν πρόκειται για περιπέτεια, αλλά για καταστροφή. Αναγκάστηκα να παρατήσω τη δουλειά μου και τώρα άρχισα να απολύω υπαλλήλους μου, γιατί τον καιρό που ήμουν στη φυλακή δεν μπορούσα να δημιουργήσω, ενώ μου έχει απαγορευτεί και να εμπορεύομαι. Η Τουρκία δεν χρειάζεται έτσι και αλλιώς οίκους μόδας πια. Οι γυναίκες είτε φορούν την ισλαμική μαντήλα, είτε κυκλοφορούν μισόγυμνες, μιμούμενες τις pop stars. Ο ρόλος μου πια θα είναι ο αγώνας υπέρ του δικαιώματος της ελεύθερης έκφρασης.

Η ζωή στο σπίτι

Πώς είναι η ζωή σας μετά την απελευθέρωσή σας;

Οι απειλές εναντίον μου συνεχίζονται από κάποια εθνικιστικά έντυπα. Δυστυχώς μου έχει απαγορευτεί να μπορώ να ταξιδεύω, έτσι περνώ τον καιρό μου συνέχεια στο σπίτι. Εδώ συναντώ φίλους, εδώ έρχονται για συνεντεύξεις δημοσιογράφοι από διεθνή ΜΜΕ. Τις υπόλοιπες ώρες ασχολούμαι με τον κήπο μου και γράφω το επόμενο βιβλίο μου.

Ποια είναι η σχέση σας με την Κύπρο;

Νιώθω ότι ανήκω στην Κύπρο. Δεν είναι ότι μ’αρέσει μόνο να ζω εκεί. Διαβάζω πολύ για την Κύπρο. Μ’αρέσει να μαθαίνω. Τώρα μαθαίνω την ιστορία της Κύπρου κατά την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέσω ιστορικών αναφορών και αρχείων από το ΑΚΕΛ και το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου.

«Δεν μπορώ να σιωπώ»

Είστε ένας άνθρωπος με δύναμη. Έχετε χρήματα, φήμη και ανθρώπους γύρω σας που σας αγαπούν. Γιατί έχετε αυτήν την ανάγκη να εκφράζεστε δημόσια για θέματα τα οποία μπορεί να σας βλάψουν;

Δεν μπορώ να σιωπώ μπροστά στην αλήθεια. Είμαι αυτός που είμαι. Και δεν είμαι επικίνδυνος. Δεν κρατώ όπλα. Δεν κινδυνεύει κανένας από μένα.

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που θα κάνετε όταν τελειώσει αυτή η περιπέτεια;

Θέλω να ερωτευτώ ξανά. Να γράψω άλλο ένα βιβλίο μετά που θα τελειώσω αυτό για τις φυλακές στο Σιλιβρί και να αγκαλιάσω όλους τους αγαπημένους μου φίλους στο Βερολίνο, στο Παρίσι, στη Ζυρίχη, στη Λευκωσία, στο Όσλο, στη Λεμεσό, στο Λονδίνο, στην Πάφο, στην Αθήνα, στο Μιλάνο, στη Νέα Υόρκη.