Το Ασυμβίβαστο, η διευκόλυνση και όταν οι τροποποιήσεις βόλευαν

H νομοθεσία για το ασυμβίβαστο, την τελευταία τροποποίηση της οποίας έκανε Αναφορά στο Ανώτατο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θεσπίστηκε τον Μάρτιο του 2008 με ομόφωνη έγκριση από την ολομέλεια της Βουλής, ύστερα από κατάθεση πρότασης νόμου.

Η πρόταση νόμου, η οποία είχε κατατεθεί από τον τότε πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών Ρίκκο Ερωτοκρίτου, συζητήθηκε σε πάρα πολλές συνεδριάσεις της εν λόγω επιτροπής, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Οκτωβρίου 2006 και Μαρτίου 2008, ενώ είχαν προηγηθεί τρεις συμπληρωματικές εκθέσεις, αφού κατά την εξέταση του θέματος οι βουλευτές έκοβαν και έραβαν αναλόγως. Ενέταξαν, μεταξύ άλλων, στις εξαιρέσεις από το πεδίο εφαρμογής του ασυμβίβαστου τους αξιωματούχους εκείνους που είχαν την ιδιότητα μέλους διοικητικού συμβουλίου ή νομικού συμβούλου ή απλού μετόχου σε δημόσιες εταιρείες ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που προάγουν συλλογικά συμφέροντα τοπικής ή περιφερειακής ανάπτυξης, τον αθλητισμό και τις καλές τέχνες, έτσι ώστε να ευνοηθούν βουλευτές που ήταν νομικοί σύμβουλοι π.χ. στον ΚΟΑ (Σωτήρης Σαμψών) και τον ΘΟΚ (Ανδρέας Αγγελίδης).

Αυτή την εξαίρεση, ως επίσης και μια δεύτερη που αφορά αξιωματούχους οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες στις συνεργατικές πιστωτικές εταιρείες και σε δημόσιες εταιρείες, όπου μέτοχος είναι τα συνεργατικά πιστωτικά ιδρύματα, αφαίρεσε η Βουλή στις 14 Απριλίου 2016 μετά από πρόταση νόμου του προέδρου των Οικολόγων Γ. Περδίκη, την οποία στήριξε και το ΑΚΕΛ. Αφέθηκαν πρόνοιες της πρότασης νόμου του Άντρου Κυπριανού πάλι για το ίδιο θέμα να εξεταστούν σε κατοπινό στάδιο.

Συνεπώς, με την αφαίρεση αυτών των εξαιρέσεων οι αξιωματούχοι που αναφέρονται σε σχετικό πίνακα της νομοθεσίας και είχαν μια από τις πιο πάνω ιδιότητες θα πρέπει άμεσα είτε να παραιτηθούν από το αξίωμα είτε να αποξενωθούν ή να τερματίσουν τη συγκεκριμένη οικονομική συναλλαγή, σχέση ή ιδιότητα που πλέον θεωρείται ασυμβίβαστη.

Σημειώνεται ότι ο νόμος για τον οποίο έγινε η αναφορά θα έπρεπε να είχε εφαρμοστεί από 1η Σεπτεμβρίου 2016, συνεπώς τώρα θα πρέπει να γίνει συνεννόηση με την εκτελεστική εξουσία και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας -ο οποίος οφείλει πλέον να τον υπογράψει για να δημοσιευτεί στην επίσημη εφημερίδα- για την άμεση ισχύ του.

Όταν βόλευε

Στη χθεσινή γνωμάτευση της πλειοψηφίας της ολομέλειας του Ανωτάτου, σε κάποιο σημείο αναφέρεται πως η συνταγματικότητα του βασικού νόμου δεν έχει προσβληθεί ποτέ, αφήνοντας να εννοηθεί πως ο νόμος ήταν αντισυνταγματκός με τις «απαράδεκτες» και «αντιδεοντολογικές» εξαιρέσεις.

Στη βάση των πιο πάνω θα πρέπει να σημειωθεί ότι στο ίδιο άρθρο 3(2α) της νομοθεσίας για το Ασυμβίβαστο επήλθε άλλη μια τροποποίηση - για εξαίρεση- από τη Βουλή το 2014 με πρόταση νόμου η οποία ετοιμάστηκε από τις υπηρεσίες της Βουλής μετά από απόφαση της σύσκεψης αρχηγών και είχε χαρακτηριστεί τότε εξόφθαλμη τακτοποίηση των προβληματικών διορισμών σε ημικρατικούς οργανισμούς που είχαν προηγηθεί από την κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη. «Μια διευκόλυνση πήγαμε να κάνουμε» είχε καταγραφεί να λέει κατά την εξέταση του θέματος ο τότε πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών Δ. Συλλούρης. Εν ολίγοις με την τροποποίηση του 2014 δεν θεωρείται ασυμβίβαστη η όποια οικονομική δοσοληψία έχουν με το κράτος τα μέλη ή πρόεδροι δ.σ. ημικρατικού φτάνει να μην αφορούν τον οργανισμό στον οποίο είναι διορισμένοι. «Για να καταλάβω, ο πρόεδρος του ΚΟΤ, για παράδειγμα, θα μπορεί να αναλάβει έργο του ΚΟΑ ενώ ο βουλευτής δεν θα μπορεί αν είναι αρχιτέκτονας να προσφοροδοτήσει για έργο Δημοσίου; Είναι αυτή λογική;» διερωτήθηκε σε συνεδρία της Επ. Θεσμών ο κ. Περδίκης, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η κ. Ειρήνη Χαραλαμπίδου που κατηγορήθηκε τότε από τον κ. Συλλούρη ότι λαϊκίζει. «Είναι λαϊκισμός η ηθική;» τον ρώτησε, για να δεχθεί εκ νέου λεκτικά πυρά από τον Δ. Συλλούρη ο οποίος προειδοποίησε ότι θα ζητήσει έρευνα κατά πόσο και οι διορισμοί σε ημικρατικούς από τον τέως Πρόεδρο Χριστόφια ήταν σωστοί!

Με εκείνη την τροποποίηση του 2014 που υπερψηφίστηκε και με τις ψήφους ΑΚΕΛ (καταψήφισαν μόνο Περδίκης και Κουτσού), όταν στον νόμο προστέθηκε εξαίρεση ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έκανε αναφορά στο Ανώτατο, κάτι που έκρινε ορθό να πράξει για την τελευταία τροποποίηση που αφαιρούσε εξαιρέσεις...