Υπουργός Εργασίας: Σχέδιο Δράσης στους τομείς της εργασίας της κοινωνικής πρόνοιας και ενσωμάτωσης

Το Σχέδιο Δράσης της Κυπριακής Δημοκρατίας  «Κύπρος – Το Αύριο», στους τομείς της Αγοράς Εργασίας, της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Εργαζομένων και της Κοινωνικής Πρόνοιας και Ενσωμάτωσης, παρουσίασε την Παρασκευή η Υπουργός Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Όπως είπε, τα Έργα και Πολιτικές που έχουν δρομολογηθεί δεν αφορούν μόνο σε όσα θα συγχρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και σειρά άλλων δράσεων και μεταρρυθμίσεων που συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για την προγραμματική περίοδο 2021-2027. Η συνολική δαπάνη για τα δρομολογούμενα έργα και μεταρρυθμίσεις ανέρχεται σε €366,5 εκατομμύρια.

Η κα. Αιμιλιανίδου έκανε λόγο για ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο οικονομίας χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς το οποίο συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις και πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία 8 χρόνια και στο οποίο έχουν ενσωματωθεί πλειάδα δράσεων και πολιτικών οι οποίες καλύπτουν όλο το φάσμα των κοινωνικών προτεραιοτήτων σε αυτούς τους τομείς, τόσο με βάση τις αρχές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων όσο και με βάση τα νέα δεδομένα που αναπόφευκτα δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πανδημίας αλλά και της ψηφιοποίησης, της μετάβασης στην πράσινη οικονομία και των νέων αναδυόμενων μορφών εργασίας.

Οι πολιτικές αυτές, είπε, αφορούν τις θέσεις εργασίας, την εκπαίδευση, την οικονομία, τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και την κοινωνική ζωή των πολιτών.

Πρόσθεσε ότι όλα τα έργα και πολιτικές που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό είναι πλήρως κοστολογημένα, έχουν τεθεί οι παράμετροι υλοποίησής τους και τα σχετικά χρονοδιαγράμματα και αποτελούν στο σύνολό τους αλλά και κάθε ένα ξεχωριστά, προτάσεις πολιτικής για την Κύπρο του Αύριο.

Οι κύριοι στόχοι των πολιτικών, όπως είπε είναι οι σημαντικότατες επενδύσεις προς όφελος όλων των παιδιών, από τη βρεφική ηλικία, αλλά και όλων των οικογενειών με παιδιά, η προστασία των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων και η συνεχής εκπαίδευση, κατάρτιση και επανακατάρτιση ανέργων και εργαζομένων για ενίσχυση των προοπτικών τους στη συνεχώς μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας. Επίσης, είπε, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην έμφυλη διάσταση σειράς κοινωνικών φαινομένων και ανισοτήτων, η οποία διαπνέει οριζόντια όλες τις πολιτικές που προωθούνται ώστε να αντιμετωπιστούν ζητήματα ισότητας γυναικών και ανδρών και ίσων ευκαιριών για όλους. Ακόμα γίνεται εκσυγχρονισμός τόσο των διαδικασιών όσο και του νομοθετικού πλαισίου προς όφελος των πολιτών με ιδιαίτερη έμφαση στη ψηφιοποίηση και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος για διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, δίκαιες συντάξεις και διόρθωση διαχρονικών στρεβλώσεων, κοινωνική ενσωμάτωση και ένταξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και των ατόμων με αναπηρία, και μείωση ακόμη περισσότερο του αριθμού των συμπολιτών μας που αντιμετωπίζουν υλικές στερήσεις.
Η Υπουργός παρουσίασε πέντε άξονες πολιτικής για τα έργα και μεταρρυθμίσεις που δρομολογούνται.

Επένδυση στις Δεξιότητες, την Κατάρτιση και Επανακατάρτιση
------------------------
Η Υπουργός ανέφερε ότι η βελτίωση των δεξιοτήτων μέσω της κατάρτισης έχει τεράστια σημασία για τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των ανέργων, την ενίσχυση της καινοτομίας, τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, την επίτευξη της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης, που θα διασφαλίσουν την μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη.

«Η στροφή προς την κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλάζουν τον τρόπο που εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και συμμετέχουμε στην κοινωνία. Η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες μόνο εάν οι πολίτες της αναπτύξουν τις σωστές δεξιότητες», είπε.

Πρόσθεσε ότι η πανδημία COVID-19 είχε επίσης σοβαρό αντίκτυπο σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Πολλοί, ανέφερε,  θα πρέπει να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να μετακινηθούν σε νέες θέσεις εργασίας σε διαφορετικό οικονομικό τομέα αφού υπάρχουν τομείς με περιορισμένες δυνατότητες ανάκαμψης, ενώ υπάρχουν άλλοι, νέοι και αναδυόμενοι τομείς. Περισσότεροι, είπε.  θα πρέπει να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους για να διατηρήσουν τη δουλειά τους σε ένα νέο εργασιακό περιβάλλον, πιθανόν με μια νέα μορφή εργασίας όπως η τηλεργασία.

Η Υπουργός ανέφερε ότι έχουν προγραμματιστεί επιπλέον δράσεις κατάρτισης για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων, δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη και γαλάζια οικονομία και την επιχειρηματικότητα και την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από άτομα άνω των 55 ετών, ενώ προωθείται η εγκαθίδρυση συστήματος ατομικών λογαριασμών μάθησης και η κατάρτιση νέων ηλικίας 15 - 29 ετών με στόχο την ενίσχυση της απασχολησιμότητάς τους και των προοπτικών τους στην αγορά εργασίας.

Επένδυση στην Απασχόληση και τη Δημιουργία Νέων Θέσεων Εργασίας
-------------------------------------------------------------------------------------
Αναφέροντας ότι η κρίση της νόσου COVID-19 σταμάτησε μια 5ετή πορεία εξαιρετικά θετικής προόδου στον τομέα της απασχόλησης, σημείωσε ότι στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Κύπρο του Αύριο έχουν περιληφθεί σειρά δράσεων για τη στήριξη της απασχόλησης, με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα για τους νέους και τις γυναίκες.

Σε αυτό το πλαίσιο προωθούνται εισαγωγή νομοθεσίας για τη ρύθμιση της τηλεργασίας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, σχέδιο επιδότησης της απασχόλησης με τηλεργασία που προβλέπει 10μηνη επιδότηση με υποχρέωση 12μηνης απασχόλησης, σχέδιο επιδότησης της εργοδότησης γυναικών και σχέδια επιδότησης της εργοδότησης άνεργων νέων ηλικίας 15-29 ετών.
Επίσης ψηφιοποίηση του συστήματος διαχείρισης των σχεδίων επιδότησης της απασχόλησης, περαιτέρω ενίσχυση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με την εισαγωγή Συστήματος Διαχείρισης της Απόδοσης και ενίσχυση των εξειδικευμένων συμβούλων απασχόλησης και ειδικό Σχέδιο για ενεργοποίηση στην αγορά εργασίας δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

Περιλαμβάνεται επιπλέον σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και παρακολούθησης για τους νέους ηλικίας 15-29 που βρίσκονται εκτός Απασχόλησης, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, σειρά δράσεων για ενίσχυση της προσέγγισης των νέων ηλικίας 15-29 εκτός Απασχόλησης, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με κινητές μονάδες με στόχο την εγγραφή στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης και τη συμμετοχή στις συνεδρίες καθοδήγησης, πρόγραμμα καθοδήγησης σταδιοδρομίας για νέους, σχέδια επιδότησης της απασχόλησης στοχευμένων ομάδων του πληθυσμού (δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, αποφυλακισθέντων, ατόμων άνω των 50 ετών) και σχέδια επιδότησης της απασχόλησης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με χρόνιες παθήσεις.

«Μέσα από αυτές τις νέες δράσεις και πολιτικές επικεντρώνουμε πλέον τις προσπάθειές μας για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ποιοτικών ευκαιριών απασχόλησης με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται μετά και από την πανδημία, ούτως ώστε η αλλαγή προς ένα πιο πράσινο και δίκαιο μέλλον να γίνει πραγματικότητα στην Κύπρο του Αύριο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα δημιουργήσει έως 11.000 νέες θέσεις εργασίας», είπε η Υπουργός.
 
Στήριξη του παιδιού, της γυναίκας και της οικογένειας
--------------------------------------------------------
Η Υπουργός ανέφερε ακόμα ότι η Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή έθεσε σε προτεραιότητα τη στήριξη της οικογένειας και του κάθε παιδιού.

«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε επένδυση που γίνεται επ’ όφελος των παιδιών είναι επένδυση για το επιτυχημένο μέλλον τους, αλλά και για το μέλλον της χώρας. Η ισχυρή κοινωνική μέριμνα αποτελεί το θεμέλιο όχι μόνο για την ευημερία και την ευζωία των πολιτών, αλλά και για μια ανταγωνιστική οικονομία», είπε.

Πρόσθεσε ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος των ευθυνών φροντίδας και αντιμετωπίζουν ως εκ τούτου περισσότερες δυσκολίες να εισέλθουν, να παραμείνουν αλλά και να ανελιχθούν στο περιβάλλον εργασίας, με συνέπειες και για τις συντάξεις τους. Σήμερα, είπε, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε επιπρόσθετα και τα αποτελέσματα της πανδημίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε ότι προωθούνται προς υλοποίηση πολιτικές για επιδότηση της ανέγερσης/επέκτασης/ανακαίνισης πολυδύναμων κέντρων και κέντρων φροντίδας παιδιών από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς. Τα κέντρα φροντίδας παιδιών θα αφορούν παιδιά ηλικίας 0-4 ετών, ενώ στα πολυδύναμα κέντρα δύναται να περιλαμβάνονται και κέντρα απασχόλησης μεγαλύτερων παιδιών μέχρι την ηλικία των 13 ετών κατά τις απογευματινές ώρες. Επίσης προωθείται παροχή επιδότησης προς τους γονείς, βάσει οικονομικών κριτηρίων, για τη φοίτηση των παιδιών τους σε εγκεκριμένες δομές ποιοτικής φροντίδας και επιδότηση των λειτουργικών εξόδων των δομών ποιοτικής φροντίδας παιδιών 0-4 ετών που λειτουργούνται από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ώστε να διατηρούν χαμηλά και προσβάσιμα τροφεία (κόστος φοίτησης).
Ακόμα γίνεται επέκταση της πληρωμένης άδειας μητρότητας για απόκτηση 2ου ή περισσότερων παιδιών.

Προωθείται ακόμα μελέτη από τον Μηχανισμό Τεχνικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χαρτογράφηση διαθεσιμότητας και αναγκών για δομές φροντίδας στην Κύπρο, μελέτη καλών πρακτικών, ανάπτυξη πλαισίου ποιότητας και συστήματος παρακολούθησης της προσχολικής Εκπαίδευσης και Φροντίδας και ανάπτυξη Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για την προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα στη βάση των δεδομένων που θα προκύψουν από την πιο πάνω μελέτη.

Προστασία των Δικαιωμάτων των Εργαζομένων - Μεταρρύθμιση Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης – Ψηφιοποίηση Διαδικασιών – Κοινωνική Προστασία
----------------------------------------------------------------------------------------------------
Περαιτέρω η Υπουργός ανέφερε ότι με βάση τα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί και στο πλαίσιο μιας στρατηγικής προσέγγισης για τη σταδιακή μετάβαση από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης, που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, σε διαρθρωτικά και μόνιμα μέτρα που μπορούν να συμβάλουν στην ανάκαμψη αλλά και στην εμβάθυνση των δικαιωμάτων των πολιτών, έχει τροχοδρομηθεί μια σειρά από δράσεις.

Συγκεκριμένα, η έναρξη κοινωνικού διαλόγου για καθιέρωση εθνικού κατώτατου μισθού, στη βάση των αναλύσεων και μελετών που έχουν ήδη ετοιμαστεί από το Υπουργείο με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και η αναθεώρηση του Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και της σχετικής Νομοθεσίας σε συνεργασία με Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με σκοπό μεταξύ άλλων την απλοποίηση της Νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και την ενίσχυση της κάλυψης αυτοαπασχολούμενων και εργαζόμενων με νέες μορφές απασχόλησης.

Είπε επίσης ότι δρομολογείται συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για δίκαιες συντάξεις για όλους και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε σχέση με την οργάνωση και τις διαδικασίες και μελέτη καλών πρακτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες,

Επίσης ανασχεδιασμός και απλοποίηση των διαδικασιών των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων και κατάρτιση των στελεχών και ψηφιακός μετασχηματισμό των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων με ανάπτυξη ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και διασύνδεση με άλλα πληροφοριακά συστήματα για ηλεκτρονική υποβολή και επεξεργασία των αιτήσεων για παροχές και σύντμηση του χρόνου εξέτασης τους.

Ακόμα εφαρμογή του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, το οποίο έχει ετοιμαστεί και βρίσκεται ήδη στην τελική φάση δοκιμών. Μέσω του ΕΡΓΑΝΗ θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η συμμόρφωση εργοδοτών με τις νομοθεσίες που προβλέπουν για τα δικαιώματα των εργαζομένων και η αδήλωτη εργασία, με στοχευμένους ελέγχους από την Ενιαία Υπηρεσία Επιθεωρήσεων.

«Στόχος μας μέσα από αυτές τις επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις και πολιτικές είναι η καθοριστική βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης του πολίτη αναφορικά με παροχές μέσω της ψηφιοποίησης, η εμβάθυνση της κοινωνικής προστασίας για όλους και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων με την αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων και διαδικασιών», είπε.
 
Κοινωνική Συνοχή και Κοινωνική Πρόνοια
---------------------------------------------
Η Υπουργός σημείωσε ότι οι επενδύσεις στους τομείς κοινωνικής συνοχής και ενσωμάτωσης χρειάζεται να συνεχιστούν μέσα από την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες και στις ευάλωτες ομάδες, επιπλέον των οποιωνδήποτε επιδομάτων, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν φαινόμενα όπως η γηράσκουσα κοινωνία και να επιτευχθεί η μείωση των ανισοτήτων.

Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε έχει τεθεί σε τροχιά υλοποίησης η δημιουργία 5 επιπρόσθετων κατοικιών για το πρόγραμμα υποστηριζόμενης διαβίωσης στην κοινότητα για τα άτομα με αναπηρία καθώς και η ανάπτυξη νέου δικτύου υπηρεσιών Κοινωνικής Ενσωμάτωσης ατόμων με αναπηρίες που προβλέπει μεταξύ άλλων τη δημιουργία μητρώων πιστοποιημένων παρόχων υπηρεσιών Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, την ανάπτυξη και παρακολούθηση εξατομικευμένου σχεδίου κοινωνικής ενσωμάτωσης για κάθε δικαιούχο άτομο με αναπηρία, και την προσφορά νέων υπηρεσιών όπως υπηρεσιών προσωπικού βοηθού, κοινωνικού συνοδού, καθοδηγητή εργασίας, εκπαιδευτή και συμβούλου λήψης αποφάσεων. Επίσης δρομολογείται λειτουργία Κέντρου Οικογενειακής παρέμβασης και Στήριξης για τον Αυτισμό.

Έχει επίσης τεθεί σε τροχιά, όπως είπε, απλοποίηση διαδικασιών και ανάπτυξη Ενιαίου μηχανογραφικού Συστήματος Επιδομάτων για την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας, που θα συμβάλει τα μέγιστα στην αποτελεσματική υλοποίηση της επιδοματικής πολιτική προς όφελος των πολιτών με ταχύτερες διαδικασίες και προώθηση, μέσω του Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων, της δημιουργίας από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς, δομών για φιλοξενία ατόμων με ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας όπως οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με εξαρτήσεις. Προβλέπεται η δημιουργία  6 δομών μακροχρόνιας φροντίδας μέχρι το 2026.

Προωθείται επίσης δημιουργία οκτώ επιπρόσθετων δομών 24ωρης φροντίδας για παιδιά ηλικίας 15-18 ετών (κυρίως ασυνόδευτα ανήλικα) και ενός ειδικού σπιτιού για έγκυες νέες και νεαρές μητέρες με βρέφη, εξασφάλιση κτηρίων για 2 εφηβικούς ξενώνες για παιδιά ηλικίας 13-18 και μία παιδική στέγη για παιδιά ηλικίας 5-12 ετών και δημιουργίας 5 επιπρόσθετων δομών για έφηβους με διαταραχή συμπεριφοράς. Κάθε δομή θα περιλαμβάνει 24ωρη φροντίδα με χωρητικότητα 10-15 έφηβους και πρόγραμμα ημερήσιας φροντίδας για 30 έφηβους.

Προωθείται επίσης ολοκλήρωση της εφαρμογής του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και της σύστασης του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, πρόγραμμα εξασφάλισης κοινωνικών λειτουργών που θα είναι τοποθετημένοι σε κοινότητες ή συμπλέγματα κοινοτήτων και σε Δήμους και υποστήριξη της άτυπης φροντίδας και των άτυπων φροντιστών μέσα από εξειδικευμένο για τον σκοπό αυτό σχέδιο.

ΚΥΠΕ