Το 40% των πολιτών δεν σηκώνει τα μανίκια - Θεωρίες συνομωσίας, AstraZeneca και ενδεχόμενο 3ης δόσης φρενάρουν τους εμβολιασμούς

Στη δεύτερη φάση του εμβολιαστικού προγράμματος εισήλθε από χθες η Κύπρος, την ώρα που σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας το ενδιαφέρον των πολιτών που θέλουν να εμβολιαστούν αυξάνεται μέρα με την ημέρα. Ωστόσο, εντύπωση προκαλεί το ότι σημαντικό μέρος των ραντεβού για εμβολιασμό που είχαν στη διάθεσή τους άτομα νεαρότερης ηλικίας έμειναν αδιάθετα, γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει το Υπουργείο Υγείας και τους επιδημιολόγους, ιδιαίτερα μετά και τον εντοπισμό στην Κύπρο ακόμη δύο μεταλλάξεων του ιού, της ινδικής και της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης. Πρόκειται για δύο πιο επιθετικές μεταλλάξεις, η εμφάνιση των οποίων καθιστά επιτακτική την ανάγκη για άμεση ανοσιοποίηση του πληθυσμού και για αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμένων. Τρίτη δόση, παρενέργειες από το εμβόλιο της AstraZeneca και βεβαίως οι θεωρίες συνωμοσίας είναι οι βασικοί λόγοι που μας κρατάνε πίσω από το να αποκτήσουμε την ανοσία της αγέλης.

Μειωμένο ενδιαφέρον

Ο υπουργός Υγείας Κωνσταντίνος Ιωάννου δήλωσε ικανοποιημένος από τη μέχρι τώρα πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος, ωστόσο είναι ευρέως αποδεκτό ότι μπορούμε και θα πρέπει να τα πάμε καλύτερα, καθώς το 45% που πετύχαμε με χίλια ζόρια, δεν αρκεί για να μας εξασφαλίσει ένα ήσυχο καλοκαίρι. Μπορεί το safepass να μην αφήνει και πολλές επιλογές στους πολίτες που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν, ωστόσο ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων, και κυρίως πολιτών κάτω των 30 ετών, φαίνεται προς το παρόν να απορρίπτει τον εμβολιασμό. Βάσει των ραντεβού που προσφέρει το Υπουργείο Υγείας σε κάθε ηλικιακή ομάδα, κατά μέσο όρο το 60% διευθετούνται και ενώ θα ανέμενε κανείς περισσότερη ανταπόκριση από τους πολίτες κάτω των 30 ετών, από τα δεδομένα προκύπτει το αντίθετο. Στους πολίτες 40-60 ετών κατά μέσο όρο διευθετήθηκε το 60% των ραντεβού, ενώ στους 31-40 η επιθυμία για εμβολιασμό είναι μεγαλύτερη, με το 80% των ραντεβού να εξαντλούνται σε χρόνο ρεκόρ, ενώ υπήρξαν και ηλικίες στις οποίες το υπουργείο χρειάστηκε να προσθέσει ραντεβού καθώς η ανταπόκριση ήταν περισσότερη από την αναμενόμενη. Εκεί, όμως, που αναμενόταν ότι θα συνεχιζόταν η ανοδική πορεία στους πολίτες κάτω των 30 ετών καταγράφεται νέα μείωση, με τα ραντεβού που διευθετήθηκαν να πέφτουν στο 65%.

Τι φταίει;

Υπάρχουν πολλές ερμηνείες ως προς το γιατί αντί να αυξάνεται το ενδιαφέρον των πολιτών να εμβολιαστούν μειώνεται, όπως για παράδειγμα το γεγονός ότι αρκετοί εκ των πολιτών που δεν έκλεισαν ραντεβού να νόσησαν το προηγούμενο χρονικό διάστημα ή να έχουν εμβολιαστεί μέσω των ευπαθών ομάδων, υπάρχει όμως και η εξήγηση που λέει ότι οι πολίτες απορρίπτουν το εμβόλιο της AstraZeneca, ή γενικότερα προτιμούν να παραμείνουν απροστάτευτοι εξαιτίας του φόβου των παρενεργειών, και ιδιαίτερα της τρίτης δόσης. Υπάρχουν πολίτες που θέλουν να εμβολιαστούν, αλλά οι τελευταίες εξελίξεις με το ενδεχόμενο χορήγησης τρίτης δόσης και η αβεβαιότητα που υπάρχει, κάνει τους πολίτες ακόμη πιο επιφυλακτικούς, σε σημείο που προτιμούν να κάνουν κάθε τρεις ημέρες rapid test παρά να εμβολιαστούν. Ενδεχομένως όλο αυτό που γίνεται με το safepass να λειτουργεί αποτρεπτικά και να μην ωθεί τους πολίτες να εμβολιαστούν, κάτι που θα φανεί το επόμενο χρονικό διάστημα. Υπάρχουν όμως και οι πολίτες που ενώ αρχικά δεν ήθελαν να εμβολιαστούν, λόγω του safepass άλλαξαν γνώμη, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει ότι σταμάτησαν να ανησυχούν για το με πιο εμβόλιο θα εμβολιαστούν, καθώς και πάλι η πλειοψηφία των ραντεβού που μένουν αδιάθετα αφορούν εμβόλια της AstraZeneca. Μπορεί η πρώτη μπόρα να έχει περάσει, αλλά οι προβληματισμοί των πολιτών σε σχέση με τις σπάνιες αλλά σοβαρές παρενέργειες που προκαλεί το εν λόγο σκεύασμα παραμένουν, κάτι που αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι μόνο ένα μικρό ποσοστό των πολιτών έχει αποταθεί στους προσωπικούς γιατρούς για εμβολιασμό. Μέχρι στιγμής, από τους 5 περίπου χιλιάδες προσωπικούς γιατρούς που υπάρχουν στην Κύπρο, μόνο 320 συμμετέχουν στο πρόγραμμα εμβολιασμών, ενώ μέσα σε τρεις εβδομάδες στάλθηκαν στους γιατρούς περίπου 26 χιλιάδες δόσεις. Παρ' όλα αυτά το ζήτημα με το εμβόλιο της AstraZeneca δεν μπορεί να είναι η μοναδική αιτία πίσω από την αποστροφή ενός σημαντικού ποσοστού πολιτών απέναντι στον εμβολιασμό, καθώς τις τελευταίες εβδομάδες μειώθηκαν οι δόσεις εμβολίων που λαμβάνουμε από τη συγκεκριμένη εταιρεία, αλλά και πάλι υπάρχουν αδιάθετα ραντεβού. Για παράδειγμα, την προηγούμενη εβδομάδα στους πολίτες 18 με 30 ετών δόθηκαν 66.030 ραντεβού, από τα οποία πέραν των 20 χιλιάδων δεν διευθετήθηκαν. Στις 20 αυτές χιλιάδες υπήρχαν εμβόλια και από τρεις διαφορετικές εταιρείες, γεγονός που συνεπάγεται ότι μία σημαντική μερίδα νέων πολιτών απορρίπτει τον εμβολιασμό.

Νέα στελέχη

Σε μια άλλη εξέλιξη, το ECDC εντόπισε στην Κύπρο το ινδικό και το νοτιοαφρικανικό στέλεχος του ιού. Στις περιπτώσεις όπου εντοπίστηκε το ινδικό και το νοτιοαφρικανικό στέλεχος, διευκρινίζεται ότι πρόκειται για άτομα με ταξιδιωτικό ιστορικό από χώρες της Γκρίζας Κατηγορίας, που σύμφωνα με τα ισχύοντα διατάγματα βρίσκονταν σε καθεστώς υποχρεωτικής απομόνωσης σε ξενοδοχεία. Συγκεκριμένα, από τα δείγματα που στάλθηκαν στο ECDC ανιχνεύτηκε το βρετανικό στέλεχος σε 131 δείγματα, το ινδικό στέλεχος σε τέσσερα και το νοτιοαφρικανικό σε δύο. Το θετικό είναι ότι τα δύο νέα στελέχη εντοπίστηκαν στις πύλες εισόδου της χώρας και πολύ πιθανόν να αποφεύχθηκε η διασπορά τους στην κοινότητα. Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο υπουργός Υγείας αναφέρει ότι παρά τα μέτρα που λαμβάνονται στις πύλες εισόδου και τις προϋποθέσεις για άφιξη επιβατών σύμφωνα με τη χώρα άφιξης, υπάρχει πάντοτε η πιθανότητα οι μεταλλάξεις να εισέλθουν στην κοινότητα. Ο κ. Ιωάννου τόνισε παράλληλα ότι η μοναδική διέξοδος, δεδομένου ότι τα νέα στελέχη είναι πιο επιθετικά και προκαλούν αυξημένη μεταδοτικότητα, είναι η υψηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού.

Green Pass

Εν αναμονή του Πράσινου Πιστοποιητικού βρίσκεται η Κύπρος, όπως και τα υπόλοιπα κράτη της ΕΕ, με τις διαπραγματεύσεις να συνεχίζονται. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της υπηρεσίας Τύπου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σήμερα θα πραγματοποιηθεί ο τέταρτος γύρος των συννομοθετών της ΕΕ προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή εγκαίρως για την καλοκαιρινή περίοδο. Κατά τη διάρκεια του τρίτου γύρου των διαπραγματεύσεων την τρίτη το βράδυ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέθεσε συμβιβαστική πρόταση που περιλαμβάνει αλλαγές σχετικά με το κόστος των τεστ και τους περιορισμούς στην ελεύθερη κυκλοφορία. Οι διαπραγματευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επιμένουν ότι πρέπει να βρεθεί μια ευρωπαϊκή λύση για δωρεάν διαγνωστικά τεστ ως μέσο αποκατάστασης του θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών της ΕΕ στην ελεύθερη κυκλοφορία και για την αποφυγή διακρίσεων προς όσους δεν έχουν εμβολιαστεί. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προτείνει τη χρήση του μέσου Υποστήριξης Έκτακτης Ανάγκης και τη διάθεση σημαντικών πόρων για τη διασφάλιση προσβάσιμων, έγκαιρων και δωρεάν τεστ.