Από τη μια διαβεβαιώνουν την Ύπατη Αρμοστεία και από την άλλη σπρώχνουν τους πρόσφυγες στη θάλασσα

Επιμένει στην πρακτική της επαναπροώθησης των προσφύγων και των μεταναστών ο υπουργός Εσωτερικών κ. Νίκος Νουρής, παρά τις διαβεβαιώσεις που δίνει στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες για το αντίθετο. Μη έχοντας να φοβηθεί τις συνέπειες των παράνομων αποφάσεων και πρακτικών push-pack, αφού η Ύπατη Αρμοστεία δεν μπορεί να επιβάλει κυρώσεις στα κράτη, συνεχίζει να σπρώχνει τους πρόσφυγες πίσω στη θάλασσα παρά τις συστάσεις της Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ. Ντούνια Μιγιάτοβιτς και της Βοηθού του Ύπατου Αρμοστή σε θέματα Προστασίας κ. Gillian Triggs.

Μέσα από την παράνομη πρακτική των επαναπροωθήσεων κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ο υπουργός Εσωτερικών κατάφερε να εντάξει την Κύπρο στο κλαμπ των ευρωπαϊκών κρατών που έχουν αποκτήσει κακή φήμη ως προς τη στάση τους στο προσφυγικό, ενώ θέτει ταυτόχρονα σε κίνδυνο τις ανθρώπινες ζωές που κινδυνεύουν να χαθούν στα νερά της Μεσογείου.

Τι λέει η Ύπατη Αρμοστεία στην Κύπρο

«Η Ύπατη Αρμοστεία ενημερώθηκε από τα ΜΜΕ για την επιστροφή του πλοιαρίου με τους 56 μετανάστες που εντοπίστηκε χθες ανοικτά του Κάβο Γκρέκο και αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να συλλέξουμε περισσότερες πληροφορίες για το περιστατικό και το προφίλ των ατόμων που επέβαιναν από τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας», δήλωσε στο politis.com.cy η Λειτουργός Ενημέρωσης UNHCR Κύπρου κ. Αιμιλία Στροβολίδου.

Υπενθύμισε μάλιστα τις διαβεβαιώσεις που δόθηκαν προς την Βοηθό Ύπατη Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε θέματα Προστασίας κ. Gillian Triggs κατά την επίσκεψη της στην Κύπρο πριν από τρεις εβδομάδες ότι οι νέες αφίξεις έχουν απρόσκοπτη πρόσβαση στην επικράτεια της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις εθνικές διαδικασίες ασύλου.

«Η Βοηθός Ύπατη Αρμοστής», αναφέρε η κ. Στροβολίδου, «είχε επαναλάβει τις ανησυχίες που είχαμε διατυπώσεις και προηγουμένως σε σχέση με αναφορές για επαναπροωθήσεις στη θάλασσα που είχε λάβει κατά το έτος του 2020».

«Οι διαβεβαιώσεις», πρόσθεσε, «που είχε πάρει η Ύπατη Αρμοστής από τις κυπριακές αρχές είναι ότι διαφυλάττεται το δικαίωμα στο άσυλο, η πρόσβαση στις διαδικασίες και στην επικράτεια».

«Οποιοδήποτε άτομο», συνέχισε, «αναζητά προστασία και άσυλο σύμφωνα με τις διεθνείς και ευρωπαϊκές συμβάσεις δικαιούται να εξετάζεται το αίτημα του και αυτή η διαδικασία δεν μπορεί να γίνεται στα ανοικτά της θάλασσας».

Παράνομα τα push-back

Κληθείσα να σχολιάσει κατά πόσο υπάρχουν περιπτώσεις όπου ένα κράτος μπορεί να εφαρμόσει την πρακτική της επαναπροώθησης, η κ. Στροβολίδου τόνισε τον παράνομο χαρακτήρα των push-back και εξήγησε ότι αυτές οι πρακτικές μπορεί να οδηγήσουν σε καταστρατήγηση του δικαιώματος για μη επαναπροώθηση και δεν θα πρέπει να γίνονται. «Πρέπει», όπως είπε, «να εξετάζονται τα αιτήματα ασύλου των ανθρώπων».

Η δικαιολογία του κορωνοϊού

Σε ότι αφορά την επίκληση της πανδημίας του κορωνοϊού από τις αρχές για δικαιολογήσουν πρακτικές επαναπροώθησης μεταναστών και προσφύγων η κ. Στροβολίδου δήλωσε ότι «Η θέση μας είναι πως μπορεί να δίνεται πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου για όσους ζητούν διεθνή προστασία και ταυτόχρονα να διασφαλίζεται η δημόσια ασφάλεια και υγεία. Όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες έτσι και στην Κύπρο μπορούν να τεθούν σε καραντίνα και να εξεταστούν τα άτομα που εισέρχονται στην Κύπρο ζητώντας άσυλο».

Ευρωπαϊκό Σύμφωνο και μηχανισμός παρακολούθησης

Η κ. Στροβολίδου ανέφερε ότι οι πρακτικές της παράνομης επαναπροώθησης παρατηρείται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης και είναι θέμα συζήτησης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το άσυλο και τη μετανάστευση όπου υπάρχει πρόνοια για να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός παρακολούθησης αυτών των περιστατικών με τις ανάλογες συνέπειες που μπορεί να επιφέρει μια τέτοια στάση από τα ευρωπαϊκά κράτη απέναντι στους αιτητές ασύλου.

Συνέπειες για τα κράτη

Κληθείσα να απαντήσει κατά πόσον υπάρχει σήμερα κάποιος μηχανισμός τιμωρίας των κρατών που παραβιάζουν το δικαίωμα για άσυλο η κ. Στροβολίδου εξήγησε ότι «Υπάρχει η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και οι διεθνείς συμβάσεις και οποιοσδήποτε επηρεάζεται από μια παράνομη επαναπροώθηση μπορεί να προσφύγει στο ευρωπαϊκό δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είχαμε τέτοιες περιπτώσεις».

Όταν δηλαδή επιστρέψουν με ασφάλεια στην χώρα προορισμού και έχουν υποστεί οποιαδήποτε ζημιά από την απόφαση της επαναπροώθησης μπορούν να προσβάλουν την απόφαση στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ζητήσουν αποζημιώσεις.

Ο ρόλος της Ύπατης Αρμοστείας

«Εμείς ως Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες», σημείωσε, «έχουμε ρόλο διπλωματικό κυρίως και ως θεματοφύλακας του διεθνούς δικαίου για την προστασία των προσφύγων προτρέπουμε τα κράτη να σέβονται τα δικαιώματα τους. Δεν είμαστε δικαστήριο για να επιβάλουμε κυρώσεις στα κράτη που παραβιάζουν τα δικαιώματα των προσφύγων. Λειτουργούμε όμως υποστηρικτικά προς τους επηρεαζόμενους στην προσπάθεια τους να προσφύγουν στα δικαστήρια. Παράλληλα καλούμε τα κράτη να δημιουργήσουν και ένα εθνικό μηχανισμό παρατήρησης τέτοιων αναφορών επαναπροώθησης».