Χρυσά διαβατήρια: Υπό έρευνα 25 δικηγορικά γραφεία

Συνολικά 25 δικηγορικά γραφεία που είχαν εμπλοκή στην έκδοση «χρυσών» διαβατηρίων βρίσκονται κάτω από το μικροσκόπιο του αρμόδιου τμήματος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου που είναι επιφορτισμένο με την εποπτεία της εφαρμογής της νομοθεσίας για την καταπολέμηση του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Η έρευνα διενεργείται με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων και πάει πίσω μέχρι και το 2007 που τέθηκε σε εφαρμογή για πρώτη φορά το επενδυτικό πρόγραμμα συνδεδεμένο με κατ’ εξαίρεση πολιτογραφήσεις. Η έρευνα διαλαμβάνει εμπεριστατωμένα ερωτηματολόγια που καλούνται να απαντήσουν οι ελεγχόμενοι, προσκόμιση εγγράφων, καθώς και επιτόπιους ελέγχους εκεί και όπου το επιτρέπουν οι σημερινές συνθήκες της πανδημίας.

Στη λίστα διερεύνησης, τόσο της Αστυνομίας όσο και του αρμόδιου τμήματος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, βρίσκονται περιπτώσεις ψευδών και παραπλανητικών δηλώσεων δικηγορικών γραφείων σε σχέση με συλλήψεις πελατών τους στο εξωτερικό, δικηγόρων που έδιναν συστάσεις και υπέγραφαν για τους πελάτες τους ενώ είναι παράτυπο, άνοιγμα λογαριασμών σε τραπεζικά ιδρύματα με διαφορετικά ονόματα κ.ά. Στους ελέγχους της η εποπτική ομάδα του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου δίνει έμφαση και στην προέλευση των χρημάτων των πελατών - επενδυτών των δικηγορικών γραφείων που έφτασαν από το εξωτερικό, στις περιπτώσεις όπου τα προβλεπόμενα ποσά για τις απαιτούμενες επενδύσεις δεν προήλθαν από τους ίδιους τους αιτητές αλλά από τρίτα πρόσωπα, καθώς και στους φακέλους των προσώπων που έλαβαν την κατ’ εξαίρεση υπηκοότητα ως σύζυγοι και εξαρτώμενα τέκνα των επενδυτών. Πρόσθετα, στο ενδιάμεσο πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής καταγράφονται περιπτώσεις δικηγόρων που φορτικά ενοχλούσαν τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες και ζητούσαν την παρέμβαση υπουργών, ακόμη και του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας, προς έγκριση των αιτήσεων των πελατών τους. Πρόκειται για πράξεις και συμπεριφορές που σαφώς παραβιάζουν τον κώδικα δεοντολογίας που διέπει το νομικό επάγγελμα και καλείται να τις επιληφθεί το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.

Ειδικότερα, ερευνώνται από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο για τυχόν διάπραξη πειθαρχικών αδικημάτων οι δικηγόροι και τα δικηγορικά γραφεία που εμπλέκονται στα δημοσιεύματα του Αλ Τζαζίρα και στις υποθέσεις που ανέδειξε το πόρισμα της επιτροπής Καλογήρου. Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Χρίστος Κληρίδης ζήτησε και εξασφάλισε από τον ίδιο τον Πρόεδρο Αναστασιάδη το πόρισμα Καλογήρου, καθώς αυτό που δόθηκε στη δημοσιότητα ήταν λογοκριμένο για σκοπούς προστασίας των ποινικών ανακρίσεων. Κατά ανάλογο τρόπο θα πρέπει να ενεργήσει ο κ. Κληρίδης ζητώντας το ενδιάμεσο πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής από τον γενικό εισαγγελέα, αν και θεωρείται απίθανο να του παραχωρηθεί πριν την ολοκλήρωση των ποινικών ερευνών.

Για τη διάπραξη πειθαρχικών αδικημάτων ελέγχονται και τα δικηγορικά γραφεία που εμπλέκονται στις υποθέσεις με τα «χρυσά» διαβατήρια που ανέδειξε μέσα από τις εκθέσεις της η Ελεγκτική Υπηρεσία και αφορούν:

• Τα 42 «χρυσά» διαβατήρια που παραχωρήθηκαν στον σεΐχη της Σαουδικής Αραβίας Abdul-rahman Khalid Salen bin Mahfouz και σε μέλη της οικογένειάς του. Για μια τουλάχιστον περίπτωση, αυτή της δεύτερης συζύγου του Σαουδάραβα πρίγκιπα, βρίσκεται σε εξέλιξη ποινική έρευνα, καθώς, σύμφωνα με το πόρισμα Καλογήρου, το Υπουργικό Συμβούλιο παράνομα της έδωσε διαβατήριο, διότι δεν υπάρχει νομοθεσία στο κυπριακό δίκαιο που να αναγνωρίζει τη διγαμία. Πρόσθετα, για τη δεύτερη σύζυγο δηλώθηκαν ψευδή στοιχεία για τον τόπο διαμονής της. Σημειώνεται ότι οι 41 αιτήσεις για τις κατ΄εξαίρεση πολιτογραφήσεις που συνδέονται με τον  Σαουδάραβα σεΐχη υποβλήθηκαν από ένα δικηγορικό γραφείο και η προβληματική περίπτωση που αφορούσε τη δεύτερη σύζυγο υποβλήθηκε από άλλο δικηγορικό γραφείο.


• Τα 27 «χρυσά» διαβατήρια που παραχωρήθηκαν σε 18 υψηλόβαθμα διευθυντικά στελέχη που συνδέονται με την επένδυση του καζίνου στην Κύπρο, συν εννέα συγγενικών τους προσώπων.


• Τα 64 «χρυσά» διαβατήρια που παραχωρήθηκαν σε στελέχη της Wargaming και τα πέντε «χρυσά» διαβατήρια που συνδέονται με τη μαρίνα της Αγίας Νάπας.

Μαύρο χρήμα

Ως προς την προέλευση των χρημάτων των επενδυτών υπάρχουν συγκεκριμένα κριτήρια, και ιδιαίτερα για το θέμα των «χρυσών» διαβατηρίων είχαν δοθεί από τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο κατευθυντήριες γραμμές για τις περιπτώσεις όπου υπάρχει αλλαγή ονόματος των επενδυτών, πολιτογράφησης συγγενικών προσώπων, αλλά και όπου τα χρήματα δεν προέρχονται από τον ίδιο τον αιτητή. Πρόσθετα, ο δικηγόρος οφείλει να γνωρίζει ποιος είναι ο πελάτης του βάσει της αρχής Know Your Client (KYC) και να εφαρμόζει τις οδηγίες του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου σε σχέση με την προέλευση των χρημάτων και τα διεθνή πρότυπα που εφαρμόζονται σε αυτές τις περιπτώσεις. Αυτό που διαπιστώνεται μέσα από το ενδιάμεσο πόρισμα της ερευνητικής επιτροπής είναι η κατά κόρον παραβίαση των παραπάνω οδηγιών του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου από δικηγορικά γραφεία που κατέθεσαν αιτήσεις για πολιτογράφηση προσώπων που ήταν οτιδήποτε άλλο εκτός από επενδυτές, όπως φυγόδικοι, καταζητούμενοι, μεγαλοαπατεώνες κ.ο.κ. που ξέπλυναν στην Κύπρο δεκάδες εκατομμύρια ευρώ αγοράζοντας πολυτελή αυτοκίνητα, σκάφη και επαύλεις. Η ερευνητική επιτροπή καταγράφει στην ενδιάμεση έκθεσή της 44 τέτοιες περιπτώσεις δήθεν επενδυτών, τα ονόματα των οποίων αποκάλυψε ο «Π», που έλαβαν «χρυσά» διαβατήρια στη βάση ψευδών δηλώσεων και παραπλανητικών στοιχείων. Και για τις 44 περιπτώσεις, η ερευνητική επιτροπή εισηγήθηκε την αποστέρηση της κυπριακής υπηκοότητας. Στις παραπάνω περιπτώσεις προστίθενται άλλες 22 περιπτώσεις δήθεν επενδυτών που, όπως καταγράφει στο ενδιάμεσο πόρισμά της η ερευνητική επιτροπή, διαπιστώθηκε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη εναντίον τους ποινικές έρευνες για καταχρήσεις, απάτες κ.ά. από διωκτικές αρχές διαφόρων χωρών.

Όλοι οι παραπάνω δήθεν επενδυτές, 66 στο σύνολο, αν και μεγαλοαπατεώνες με ποινικό μητρώο, κατάφεραν να εξασφαλίσουν την κυπριακή υπηκοότητα μέσω δικηγορικών και ελεγκτικών γραφείων, αλλά και εξαιτίας των διάτρητων ελέγχων του Υπουργείου Εσωτερικών που αποτελούσαν, υποτίθεται, τη δεύτερη γραμμή άμυνας.

Με βάση τη μελέτη του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, προκύπτει ότι από τα 200 περίπου δικηγορικά γραφεία που είχαν εμπλοκή στα «χρυσά» διαβατήρια, 10 μεγάλα έχουν κάνει άνω των 50 πολιτογραφήσεων, περίπου 25 έχουν κάνει από 10 μέχρι 50 και η πλειοψηφία, 140 γραφεία, έχουν κάνει κάτω των 10, επί συνόλου 4.213 εγγεγραμμένων μελών. Αυτά τα 10 μεγάλα δικηγορικά γραφεία αναφέρονται ως επί το πλείστον στο πόρισμα Καλογήρου και στις εκθέσεις του γενικού ελεγκτή.

Πιττάτζης και άλλοι

Ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής για τα «χρυσά» διαβατήρια που θα συνεδριάσει αύριο Παρασκευή κλήθηκε να καταθέσει ο τρίτος της παρέας που πρωταγωνιστεί στο βίντεο του Αλ Τζαζίρα, δικηγόρος Ανδρέας Πιττάτζης. Σημειώνεται ότι οι υπόλοιποι δύο, Δημήτρης Συλλούρης και Χριστάκης Τζιοβάνης, αν και κλήθηκαν από την ερευνητική επιτροπή να καταθέσουν ως μάρτυρες, επέλεξαν να κάνουν χρήση του δικαιώματος της σιωπής και να μην απαντήσουν σε καμία από τις ερωτήσεις που τους υποβλήθηκαν.

Ενώπιον της ερευνητικής επιτροπής κλήθηκαν να καταθέσουν αύριο και ο δικηγόρος Σωκράτης Έλληνας από το δικηγορικό γραφείο Αρετή Χαριδήμου και Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε. και ο συνέταιρος στο λογιστικό – ελεγκτικό γραφείο PWC Θεόδωρος Παρπέρης. Πρόκειται για δύο γραφεία - παρόχους του ΚΕΠ που εξέδωσαν πέραν των 100 «χρυσών» διαβατηρίων.