Επ. Εξωτερικών: Ο Ερντογάν πέφτει σε δημοτικότητα αλλά τα ποσοστά του είναι ακόμη σε ψηλά επίπεδα

Παρόλο που πολλοί πιστεύουν ότι η κυριαρχία του Τούρκου Προέδρου Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν φτάνει στο τέλος της, δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα, όπως ανέλυσαν ακαδημαϊκοί στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων την Τρίτη.

Στη συνεδρίαση της επιτροπής κλήθηκαν να παραστούν οι Δρ Κωνσταντίνος Φίλης, Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Δρ Νίκος Μούδουρος, λέκτορας στο τμήμα Τουρκικών και Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κύπρου για μια συζήτηση στην εσωτερική κατάσταση της Τουρκίας και τον αντίκτυπο στην πολιτική της.

Οι δύο ακαδημαϊκοί ανέλυσαν στα μέλη της Επιτροπής την κατάσταση στην σημερινή Τουρκία και ακολούθησε συζήτηση μετά από εισήγηση του Προέδρου της Επιτροπής Χάρη Γεωργιάδη, ο οποίος ανέφερε ότι είναι η δεύτερη ακρόαση από το περασμένο φθινόπωρο για θέματα που αφορούν την Τουρκία. Εξέφρασε την άποψη ότι ο ρόλος της Επιτροπής είναι να παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Τουρκία.

Είπε ότι πρόθεσή του είναι να συνεχιστεί αυτή η συζήτηση με την ενεργό συμμετοχή εκλεκτών μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας. «Είναι μια ευκαιρία για την Βουλή των Αντιπροσώπων και ιδιαίτερα την Επιτροπή Εξωτερικών να δημιουργήσουν μια στενή σχέση με ειδικούς στα θέματα ανάλυσης της Τουρκικής πολιτικής», είπε ο κ. Γεωργιάδης. Δεν απέκλεισε να υπάρξει έκδοση των όσων έχουν συζητηθεί στο τέλος αυτού του κύκλου των ακροάσεων.

Ο κ. Μούδουρος στη δική του ανάλυση έθεσε κάποια ερωτήματα, όπως τι κάνει την εξουσία του Ερντογάν να αναπαράγεται για τόσα πολλά χρόνια.

Ανέφερε ότι σήμερα, η αντιπολίτευση εδώ και τρεις μήνες, και συγκεκριμένα, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και το Καλό Κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ, τα οποία έχουν επίσημα την συμμαχία της αντιπολίτευσης, θεωρούν ότι ο κύκλος εξουσίας Ερντογάν έχει λήξει και το εκφράζουν με μεγάλη ευκολία, όπως και εναλλακτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Τουρκία. Την ίδια στιγμή όμως, δημοσκοπήσεις, παρόλο που καταγράφουν σταθερή κάθοδο του κυβερνητικού  συνασπισμού, δηλαδή του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και του Κόμματος της Εθνικιστικής Δράσης, το AKP είναι ακόμα στο 30%.

Έκανε μια ιστορική αναδρομή για το πως το AKP κατάφερε να κερδίσει τη στήριξη όλων των παραδοσιακών ιστορικών ρευμάτων που έχουν γεννηθεί στη σύγχρονη Τουρκία, στον χώρο της δεξιάς και πως κατάφερε ο Ερντογάν να κρατήσει την δημοτικότητά του μέσω και οικονομικών πολιτικών.

Αναφερόμενος στις επερχόμενες εκλογές στην Τουρκία το 2023, ο κ. Μούδουρος ανέφερε ότι όσον αφορά το άμεσο μέλλον, υπάρχουν κάποια ζητήματα που θα πρέπει απασχολήσουν. Μεταξύ αυτών και η ανάγκη του Ερντογάν να συγκρατήσει και τους «ανησυχούντες συντηρητικούς» που είναι αυτοί που έχουν εξαρτηθεί σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό, από κάποιες παραχωρήσεις της εξουσίας και που αντιλαμβάνονται ότι ίσως να φτάνει το τέλος αλλά να μην μπορούν να δουν την εναλλακτική ακόμα. Είναι σημαντικό τι θα κάνει αυτή η ομάδα, πρόσθεσε.

Η αστικοποίηση είναι ένας ακόμη παράγοντας, αφού η Τουρκία τα τελευταία  20 χρόνια έχει αλλάξει, με περίπου 85% του πληθυσμού της να ζει σε μεγάλα αστικά κέντρα. Αυτό έφερε αλλαγές και νέα κοινωνικά φαινόμενα, αποτέλεσμα της ίδιας της κυβέρνησης Ερντογάν που φαίνεται τώρα να αμφισβητείται, είπε ο κ. Μούδουρος.

Ανέφερε ακόμη, ότι το AKP έπαψε να έχει χαρακτηριστικά πολιτικού κόμματος και είναι πλέον ένα κόμμα που κρατικοποιείται, και ένας τεράστιος μηχανισμός των 11.5 εκ. μελών.

Με την σειρά του ο Δρ Φίλης, τόνισε επίσης ότι στα Ελληνικά Μέσα καλλιεργείται η αίσθηση ότι είναι ζήτημα χρόνου ότι θα χάσει τις εκλογές  ο Ερντογάν αλλά η αλήθεια είναι πολύ μακριά από ότι πιστεύουν πολλοί, αφού η φθορά που έχει υποστεί μετά από 20 χρόνια είναι πολύ μικρότερη από ότι πολλοί πιστεύουν.

Ο Ερντογάν, είπε, έχει στη φαρέτρα του πολλά βέλη για την εκλογική μάχη, και παρόλο που το σύστημα του παρουσιάζει τάσεις παρακμής, αυτό δεν αποτυπώνεται στις μετρήσεις. Αυτή τη στιγμή ο Ερντογάν ναι μεν χρειάζεται 51% για να κερδίσει τις εκλογές όμως, ξεκινά από ένα ποσοστό περίπου στο 40% ενώ ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης ξεκινά από το μηδέν αφού δεν βρέθηκε η προσωπικότητα ακόμα που να μπορεί να σταθεί απέναντι του, είπε ο κ. Φίλης.

Για τον κ. Φίλη, ο καθοριστικός παράγοντας που θα κρίνει σε μεγάλο βαθμό τις εκλογές είναι η ψήφος των Κούρδων, αναφέροντας ότι υπάρχει η λάθος εικόνα ότι παραδοσιακά ψηφίζουν μόνο το Φιλοκουρδικό Φιλεργατικό Κόμμα το οποίο δύσκολα θα βρεθεί στις επόμενες εκλογές. Οι Κούρδοι στην πλειονότητα τους ψήφιζαν AKP γιατί είναι οι συντηρητικοί και θρησκευόμενοι ψηφοφόροι που στήριξαν το κόμμα.

Αν οι Κούρδοι αποφασίσουν να μην ψηφίσουν τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης, όχι απαραίτητα να ψηφίσουν τον Ερντογάν, πιθανόν να του δώσει την νίκη στις εκλογές, είπε.

Αναφέρθηκε και στην νεολαία ως έναν άλλο σημαντικό παράγοντα, αφού περίπου 8 εκατομμύρια νέοι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις εκλογές το 2023,  που είναι πρόβλημα για το AKP, όπως ανέφερε, αφού για έναν νέο σε ηλικία ψηφοφόρο το κατεστημένο είναι ο Ερντογάν και αρκετές φορές οι νέοι ψηφίζουν αντισυστημικά. Στις μετρήσεις, το AKP έχει 12% αντήχηση στους νέους και είναι ένα από τα μεγαλύτερα θέματα που θα έχει να αντιμετωπίσει, είπε ο καθηγητής.

Αναφέρθηκε και σε μία πρόσφατη μέτρηση σύμφωνα με την οποία, 60% των Τούρκων αυτοπροσδιορίζονται ως συντηρητικοί, πατριώτες /εθνικιστές οπόταν, είπε, ο κάθε ηγέτης θα πρέπει να πατήσει πάνω σε αυτή τη βάση.

Ο κ. Φίλης ανέλυσε και τις κινήσεις του Ερντογάν για εξομάλυνση των εξωτερικών σχέσεων με όλα τα κράτη, εκτός με Ελλάδα και Κύπρο και στις ενέργειες της Άγκυρας στις θαλάσσιες περιοχές Λευκωσίας και Αθήνας. Είπε ότι δείχνουν ότι η Τουρκία το 2019-2020 αποφάσισε με εχθρικές ενέργειες και πράξεις να εγκαθιδρύσει την παρουσία της στην περιοχή, με τον τρόπο που θέλει. Από 2021 και μετά, πρόσθεσε, προσπαθεί να διορθώσει τα λάθη των προηγουμένων ετών όσον αφορά τη σχέση με τα γειτονικά κράτη όπως Ισραήλ και Αίγυπτο αφού θέλει να το μετουσιώσει σε κάτι που θα μπορεί να προσφέρει στους Αμερικάνους.

Αναφέρθηκε επίσης σε πληροφόρηση ότι υπάρχουν διεργασίες μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Τουρκίας, ενώ η ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, έχει μια προσέγγιση για το ρόλο της Τουρκίας που παραπέμπει στη δεκαετία του 1990, για μια ισχυρή Τουρκία,  ανάχωμα στη Ρωσική επιρροή. Επειδή δύσκολα ο Ερντογάν θα κερδίσει χωρίς την στήριξη των ΗΠΑ, είπε, η Τουρκία το τελευταίο χρονικό διάστημα διορθώνει αυτές τις σχέσεις για να πείσει τους Αμερικανούς ότι μπορεί να προσφέρει στις ΗΠΑ πάρα πολλά.



ΚΥΠΕ