Λόμπι και λομπίστες κρατούν στο σκοτάδι τη διαπλοκή και τη διαφθορά

Επιστολή στην υπουργό Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης Έμιλυ Γιολίτη αναγκάστηκε να απευθύνει η Βουλή, επιρρίπτοντας την ευθύνη στο υπουργείο για την καθυστέρηση που παρατηρείται στην ψήφιση ενός πολύ σημαντικού νομοσχεδίου που στρέφεται κατά της διαπλοκής και της διαφθοράς στον τόπο μας. Πρόκειται για το πολύκροτο νομοσχέδιο που θεσμοθετεί την άσκηση ελέγχου όσον αφορά τα λόμπι και τους λομπίστες που δραστηριοποιούνται σήμερα ανεπίσημα στην Κύπρο, προωθώντας συμφέροντα εκατομμυρίων ευρώ πίσω από κλειστές πόρτες κρατικών και αιρετών αξιωματούχων και κοινοβουλευτικών κομμάτων. Με την ψήφιση του νομοσχεδίου, κατοχυρώνεται η διαφάνεια και στον τομέα αυτό καθώς όλες οι συναντήσεις και διαβουλεύσεις που σήμερα γίνονται στα μουλωχτά θα καταγράφονται και θα γίνονται γνωστές, όπως γνωστά θα γίνονται και τα συμφέροντα που εξυπηρετούν οι κάθε λογής λομπίστες που σήμερα συστήνονται ως «σύμβουλοι» ή και ως «παραγωγοί» επενδύσεων. Απώτερος στόχος του νομοσχεδίου είναι η αποτροπή δημιουργίας συνθηκών που ευνοούν την εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς και διαπλοκής από κρατικούς αξιωματούχους και όχι μόνο.

Η επιστολή

Ειδικότερα, στην επιστολή του προς την κ. Γιολίτη, ημερομηνίας 23/10/2020 που εξασφάλισε ο «Π», ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών και βουλευτής του ΔΗΣΥ Ζαχαρίας Ζαχαρίου αναφέρει επί λέξει: «Αναφορικά με το πιο πάνω νομοσχέδιο το οποίο εξετάστηκε από την κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, σε συνεδρία της που πραγματοποιήθηκε στις 11/9/2019, στην παρουσία μεταξύ άλλων και του τότε γενικού διευθυντή του Υπουργείου Δικαιοσύνης, επιθυμώ να αναφέρω τα ακόλουθα: Στο πλαίσιο της εξέτασης του νομοσχεδίου, η επιτροπή διαπίστωσε κενά και αδυναμίες στις πρόνοιές του για τα οποία ζήτησε από την εκτελεστική εξουσία να τις επανεξετάσει. Συναφώς, ο τότε γενικός διευθυντής του Υπουργείου Δικαιοσύνης (σ.σ. Ανδρέας Ασσιώτης) αναγνώρισε ότι ορισμένα από τα ζητήματα που είχαν εγερθεί ενδεχομένως να είναι εύλογα και δήλωσε ενώπιον της επιτροπής ότι η εκτελεστική εξουσία σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία θα επανεξετάσει τις πρόνοιες του νομοσχεδίου με σκοπό τη βελτίωσή του και ακολούθως θα επανέλθει είτε με την κατάθεση αναθεωρημένου κειμένου είτε με την απόσυρση του υφιστάμενου νομοσχεδίου και την κατάθεση νέου. Ωστόσο, μέχρι και σήμερα η επιτροπή δεν έχει λάβει ενημέρωση σχετικά με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρύθμιση ζητημάτων αναφορικά με τη διαφάνεια στις διαδικασίες λήψης δημόσιων αποφάσεων είναι αναγκαία προϋπόθεση προς συμμόρφωση με τις σχετικές συστάσεις της Επιτροπής GRECO, η κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών σας διαβιβάζει το αίτημά της να την ενημερώσετε αναφορικά με οποιεσδήποτε εξελίξεις καθώς και για τις σχετικές ενέργειες τις οποίες προτίθεστε να αναλάβετε σε σχέση με το πιο πάνω νομοσχέδιο».



Αθέμιτος πλουτισμός

Με την ψήφιση του επίμαχου νομοσχεδίου, οι διάφοροι λομπίστες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο θα είναι υπόλογοι στην Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς, η σύσταση της οποίας προβλέπεται με άλλο νομοσχέδιο, το οποίο επίσης εκκρεμεί προς συζήτηση ενώπιον της Επιτροπής Νομικών της Βουλής. Οι λομπίστες θα είναι υποχρεωμένοι διά νόμου να ενημερώνουν γραπτώς την Αρχή κατά της Διαφθοράς για τα συμφέροντα που προωθούν, οικονομικά ή άλλα, καθώς και για το περιεχόμενο των συναντήσεων που πραγματοποίησαν με κρατικούς αξιωματούχους, βουλευτές ή και με λειτουργούς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Την ίδια υποχρέωση θα υπέχουν και οι αξιωματούχοι και τα μέλη της Δημόσιας Υπηρεσίας που ως εκ της θέσεώς τους θα συμμετέχουν στη λήψη δημόσιων αποφάσεων. Όπως προβλέπεται στο νομοσχέδιο, θα συναντούν μόνο λομπίστες που θα είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο που θα δημιουργηθεί με την εφαρμογή του νόμου και στη συνέχεια θα πρέπει να ετοιμάζουν σχετικό πρακτικό στο οποίο θα καταγράφουν τα όσα διαμείφθηκαν στις εν λόγω συναντήσεις. Οι δε αξιωματούχοι και οι υπάλληλοι του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που θα έχουν συναντήσεις με λομπίστες θα ελέγχονται εξονυχιστικά για τις αποφάσεις που λαμβάνουν και κατ’ επέκταση για αθέμιτο πλουτισμό εκεί και όπου θα εγείρονται υποψίες από την Ανεξάρτητη Αρχή κατά της Διαφθοράς.

Επιφυλάξεις και διαφωνίες

Το επίμαχο νομοσχέδιο συζητήθηκε μόλις μία φορά στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών, στις 11/9/2019, όπου και προέκυψαν αρκετές ενστάσεις και προβληματισμοί. Για παράδειγμα, υπήρξε διαφωνία με την πρόνοια που υποχρεώνει τους αξιωματούχους και τους υπαλλήλους του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα να παρέχουν στους λομπίστες πληροφορίες που σχετίζονται με τον τομέα για τον οποίο έχουν δηλώσει ενδιαφέρον, όπως και με την πρόνοια που προβλέπει ότι οι λομπίστες μπορούν να ζητούν και να έχουν συναντήσεις με αξιωματούχους ή με υπαλλήλους του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα που ως εκ της θέσεώς τους έχουν αρμοδιότητα ή δυνατότητα καθορισμού ή και συμβολής στην τελική έκβαση διαδικασίας λήψης δημόσιας απόφασης που σχετίζεται με τον τομέα στον οποίο δραστηριοποιούνται. Λέχθηκε, επίσης, ότι το νομοσχέδιο ως έχει καταργεί μια νοητή γραμμή που πρέπει να υπάρχει μεταξύ της ηθικής και της δεοντολογίας σε ό,τι αφορά την κοινωνική διεκδίκηση και τους κοινωνικούς αγώνες και από την άλλη την επιχειρηματική διεκδίκηση για οικονομικό όφελος.