Εκλογές επιβίωσης των Τουρκοκυπρίων: Στην κάλπη Βαρώσι και τουρκικές παρεμβάσεις

Υπό πρωτόγνωρες συνθήκες προσέρχονται σήμερα οι Τουρκοκύπριοι στις κάλπες προκειμένου να αναδείξουν τον ηγέτη τους. Όχι μόνο λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, αλλά κυρίως λόγω των πολιτικών εξελίξεων που έλαβαν χώρα την τελευταία εβδομάδα προ των «εκλογών» με το μαγικό ραβδί της Άγκυρας, με προφανή στόχο την ενίσχυση του Ερσίν Τατάρ.

Οι παρεμβάσεις της Τουρκίας ήταν αντικείμενο συζήτησης στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και προκαλούσαν ενόχληση στους ανθυποψήφιους του Τατάρ αλλά και σε μια μεγάλη μερίδα προοδευτικών Τουρκοκύπριων, πολύ πριν την κορύφωσή τους με το άνοιγμα μέρους της παραλίας των Βαρωσίων. Το Βαρώσι αποτέλεσε ωστόσο τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, για να ακολουθήσουν πολιτική κρίση και τεράστιος αναβρασμός σε κάθε επίπεδο, σε βαθμό που μπορεί να αλλάξουν ακόμα και τον συσχετισμό δυνάμεων για τις «εκλογές». Η κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα, με τις προβλέψεις να καθίστανται εξαιρετικά επικίνδυνες.

Τριπλή παρέμβαση

Η παρέμβαση της Τουρκίας στα των κατεχομένων δεν είναι κάτι καινούργιο. Αυτό που έκανε τη διαφορά αυτή τη φορά είναι ότι δόθηκε στήριξη απροκάλυπτα, χωρίς συστολή και αδιαφορώντας για τις αντιδράσεις στον Ερσίν Τατάρ, από τη στιγμή που η κυβέρνηση Ερντογάν αντιλήφθηκε ότι ξεφούσκωσε η υποψηφιότητα του Κουντρέτ Όζερσαϊ.

Το τουρκικό «σπρώξιμο» είχε τρεις στοχεύσεις: Να αγγίξει τις ευαίσθητες χορδές των Τουρκοκυπρίων στους τομείς της οικονομίας, της κοινωνίας και της πολιτικής. Η οικονομική στόχευση επήλθε με την ενίσχυση των 117 εκατομμυρίων τουρκικών λιρών για την αντιμετώπιση της πανδημίας, τις οποίες παρέλαβε υπό μορφή δέσμευσης ο κ. Τατάρ από τον Τούρκο Αντιπρόεδρο, την ημέρα μάλιστα που οι υπόλοιποι υποψήφιοι συμμετείχαν σε τηλεοπτικό ντιμπέιτ για τις «εκλογές» απόντος του Τατάρ που τελευταία στιγμή ταξίδεψε στην Άγκυρα, γράφοντας στα παλαιότερα των υποδημάτων του το πάνελ και τους τηλεθεατές που περίμεναν την αναμέτρηση.

Η κοινωνική στόχευση με το παράλληλο σπρώξιμο Τατάρ δόθηκε με την επαναλειτουργία του αγωγού μεταφοράς νερού, έργο το οποίο αποζητούσαν και ανέμεναν εδώ και πολύ καιρό οι Τουρκοκύπριοι.
Η πολιτική στόχευση επιτεύχθηκε με το άνοιγμα μέρους της παραλίας της κλειστής πόλης των Βαρωσίων, η οποία τόνωσε την αντιπαλότητα και άναψε το κοιμισμένο πολιτικό τοπίο σε κάθε επίπεδο.

Η τελευταία κίνηση ήταν που επέφερε και τις πιο σφοδρές αντιδράσεις, προκάλεσε την αποχώρηση του Κουντρέτ Όζερσαϊ από την «κυβέρνηση» και την πόλωση ανάμεσα στον κόσμο, η οποία οδηγεί σε συσπείρωση και ενδεχομένως σε μεγαλύτερη συμμετοχή στις «εκλογές».



Κερδισμένοι και χαμένοι

Φαινομενικά ο Ερσίν Τατάρ βγαίνει ενισχυμένος, ιδιαίτερα με το άνοιγμα μέρους της παραλίας των Βαρωσίων, την οποία παρά τις δημόσιες τοποθετήσεις ο ίδιος εμμέσως παρουσιάζει στους οπαδούς του ως το πρώτο βήμα της μεγαλύτερης στόχευσης για το Βαρώσι και ως τη ρεβάνς απέναντι στους Ελληνοκύπριους για τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.

Όσο όμως συσπείρωσε τους δικούς του ψηφοφόρους, άλλο τόσο συσπείρωσε και τον προοδευτικό χώρο των Τουρκοκυπρίων. Σε Αριστερά και Κεντροαριστερά επικρατεί από την περασμένη Τρίτη τεράστιος εκνευρισμός, αλλά και ανησυχία για το μέχρι πού μπορεί να φτάσουν οι παρεμβάσεις της Τουρκίας και πώς αυτές μπορεί να καταστούν επικίνδυνες στην πορεία αν στο πηδάλιο βρεθεί ο άνθρωπος που αποδεδειγμένα είναι η μαριονέτα των βουλών της Άγκυρας.

Μία από τις αναγνώσεις των εξελίξεων είναι ότι το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα (του υποψήφιου Τουφάν Ερχιουρμάν), το οποίο παρουσίαζε χαμηλό ποσοστό συσπείρωσης, ενδεχομένως να αυξήσει τη δυναμική του στις «εκλογές».

Θιγμένος ο Όζερσαϊ

Η σοβαρότατη κρίση στην «κυβέρνηση» με την αποχώρηση του Κουντρέτ Όζερσαϊ προκαλεί επιπλέον πονοκέφαλο για τον Τατάρ, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει εκτός από το μένος του Όζερσαϊ και εσωκομματικές αναταράξεις με φόντο τη διάλυση του «κυβερνητικού» σχηματισμού.

Ο Κουντρέτ Όζερσαϊ, ο οποίος μέχρι την κίνηση για το Βαρώσι ήταν προσεκτικός στις συζητήσεις για τις παρεμβάσεις της Τουρκίας, έδειξε χωρίς περιστροφές ότι ο λόγος της αποχώρησής του από την «κυβέρνηση» ήταν το άδειασμά του από την κυβέρνηση Ερντογάν. Το ότι παραγκωνίστηκε στην υλοποίηση ενός σχεδίου για το Βαρώσι που ήταν ουσιαστικά δική του ιδέα ήταν κάτι το οποίο δεν μπορούσε να αντέξει.

Στο κόμμα του ο Ερσίν Τατάρ δέχθηκε βολές από τους εσωκομματικούς του αντιπάλους οι οποίοι θεωρούν λανθασμένη την κίνηση για το Βαρώσι, λόγω κυρίως της διάλυσης της «κυβέρνησης».

Ερωτηματικά Σερντάρ και Κουντρέτ

Πλέον ερωτηματικά ως προς τη στάση του στον β’ γύρο των «εκλογών» προκαλεί, εκτός από τον Σερντάρ Ντενκτάς, και ο Κουντρέτ Όζερσαϊ λόγω της σφοδρής αντιπαράθεσής του με τον Ερσίν Τατάρ. Ιδιαίτερα αν στον β' γύρο υποψήφιοι θα είναι οι Ακιντζί και Τατάρ. Πιο κοντά στο να στηρίξει Ακιντζί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο φαινομενικά είναι ο Σερντάρ Ντενκτάς, ο οποίος εδώ και καιρό δηλώνει ευθέως ότι διαφωνεί με τις πρακτικές της Άγκυρας που σπρώχνουν την υποψηφιότητα Τατάρ. Ασφαλώς, όλα θα εξαρτηθούν από τις υποσχέσεις που θα λάβουν έκαστος από τον κάθε υποψήφιο στο πλαίσιο του πάρε-δώσε.

Ασφαλώς στο τραπέζι πλέον μπαίνουν και άλλα σενάρια για τον β’ γύρο, τα οποία δεν έχουν αναλυθεί. Λογικά, στο σενάριο Τουφάν Ερχιουρμάν - Μουσταφά Ακιντζί η Δεξιά θα επιλέξει είτε αποχή είτε το «μη χείρον βέλτιστον», που στην περίπτωση αυτή θα πρόκειται για τον Τουφάν Ερχιουρμάν, ενώ στο σενάριο Τουφάν Ερχιουρμάν- Ερσίν Τατάρ οι πιθανότητες γέρνουν προς τον Τατάρ.



Οικονομική κρίση

Το σίγουρο είναι ότι από την περασμένη Τρίτη η ατζέντα στα κατεχόμενα άλλαξε άρδην. Μέχρι την Τρίτη που έγινε η πανηγυρική ανακοίνωση των Τατάρ και Ερντογάν για το Βαρώσι, αυτό που απασχολούσε περισσότερο τους Τουρκοκύπριους ήταν τα αλληλένδετα οικονομικοκοινωνικά προβλήματα στα κατεχόμενα, τα οποία προκαλούσαν έντονη δυσφορία και αποστροφή του κόσμου στην πολιτική.

Τα οικονομικά προβλήματα, τα οποία υφίσταντο λόγω της συναλλαγματικής κρίσης, επιδεινώθηκαν με την κρίση του κορωνοϊού, με αποτέλεσμα την αύξηση της ανεργίας, τη μείωση των μισθών και συνεπακόλουθα της αγοραστικής δύναμης. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο μέσος μισθός στα κατεχόμενα αυτή τη στιγμή είναι περί τα 400 ευρώ. Η μείωση του αριθμού των ξένων φοιτητών στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, των τουριστών και η συγκράτηση της κατανάλωσης, στοιχεία στα οποία στηρίζεται η οικονομία των κατεχομένων, αύξησαν τη φορολογία ως πηγή εσόδων της ψευδοκυβέρνησης, αλλά και μεγάλωσαν την ανάγκη εξάρτησής της από την Τουρκία.

Η πολύ άσχημη οικονομική κατάσταση συνοδεύεται από σοβαρά κοινωνικά προβλήματα πέραν της ανεργίας, της ανέχειας και της εξαθλίωσης. Καθόλου τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες παρατηρείται αύξηση της εγκληματικότητας.

Εκστρατεία πανδημίας

Πάντως προβληματισμό στα επιτελεία προκαλεί και ο φόβος της πανδημίας, αφού τα κόμματα δεν μπορούν λόγω των μέτρων να ενεργοποιήσουν τους παραδοσιακούς τους μηχανισμούς που θέλουν στελέχη να επισκέπτονται ψηφοφόρους στα σπίτια τους ή και να τους μεταφέρουν ακόμα στα «εκλογικά» κέντρα.
Γενικώς, τα μέτρα για αντιμετώπιση του κορωνοϊού δυσκόλεψαν πολύ τον «προεκλογικό» αγώνα, ο οποίος διεξήχθη σε πρωτόγνωρες συνθήκες και με περιορισμένα μέσα. Οι «εκλογικές» συγκεντρώσεις ήταν απαγορευμένες. Δύσκολη ήταν και η προσέγγιση από πόρτα σε πόρτα. Ως εκ τούτου, οι υποψήφιοι, έντεκα στο σύνολό τους (ρεκόρ για τα κατεχόμενα), επιστράτευσαν το διαδίκτυο.
Πέρα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία πήραν φωτιά με τις αναρτήσεις των επιτελείων όλων, ως εργαλείο χρησιμοποιήθηκε κατά κύριο λόγο το web tv, με τους υποψήφιους να παρελαύνουν σε όλες ανεξαιρέτως τις ιστοσελίδες, μέχρι και ιδιωτικά μπλοκ για live συνεντεύξεις με τη συμμετοχή πολλές φορές χρηστών του διαδικτύου.

Ρόκαραν και τραγούδησαν

Σε αυτό το περίεργο σκηνικό οι υποψήφιοι επιστράτευσαν μέχρι και δικά τους προεκλογικά τραγούδια για να προσελκύσουν ψηφοφόρους.

Μάλιστα, ο Σερντάρ Ντενκτάς ερμηνεύει ο ίδιος το τραγούδι της προεκλογικής του, σε ύφος καθαρά ροκ και στοχεύοντας στη νεολαία.

Ροκ εκτέλεση, αλλά όχι με τον ίδιο στην ερμηνεία, επέλεξε και ο Ερσίν Τατάρ με πολιτικό περιεχόμενο. Οι στίχοι του τραγουδιού παραπέμπουν στη «γαλάζια πατρίδα» και καταλήγει ότι η σωστή απόφαση στις «εκλογές» είναι ο Ερσίν Τατάρ.

Ο Κουντρέτ Όζερσαϊ το πήρε λίγο πιο έντεχνα επιλέγοντας ένα αφηγηματικό κομμάτι που εστιάζει κυρίως στην ιδιότητά του ως καθηγητή πανεπιστημίου, ενώ ο Μουσταφά Ακιντζί επέλεξε να κρατήσει το ίδιο τραγούδι που χρησιμοποίησε και στις προηγούμενες «εκλογές» με στίχους που παραπέμπουν στην ειρήνη.

Σημειώνεται ότι σήμερα στα κατεχόμενα παράλληλα με τις «εκλογές» πραγματοποιείται και «δημοψήφισμα» σε ξεχωριστή κάλπη, με το ερώτημα κατά πόσον θα αυξηθούν οι δικαστές σε 16. Ο λόγος που πραγματοποιείται το «δημοψήφισμα» είναι πως η εν λόγω αλλαγή θεωρείται «συνταγματική» και με βάση το «σύνταγμα» η απόφαση πρέπει να ληφθεί λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα «δημοψηφίσματος».