Συνεχείς διαβουλεύσεις με φόντο την τουρκική στάση στην Αν. Μεσόγειο

Δοκιμάζει τον γαλλογερμανικό άξονα εντός ΕΕ η Άγκυρα, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει πως δεν θα επέλθει σκλήρυνση της στάσης το επόμενο διάστημα. Χθες ο Γερμανός ΥΠΕΞ, μετά από συνάντηση που είχε στο Βερολίνο με τον Τούρκο ομόλογό του, διεμήνυσε πως «όσο το θέμα των γεωτρήσεων στην Κύπρο, και πιθανώς και στην Κρήτη, μας απασχολεί, χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος θα δείχνουν μικρή θέληση να εμβαθύνουν τον διάλογο με την Τουρκία». Παράλληλα, η Γαλλία έχει αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο με στόχο να καταστεί πιο σκληρή η στάση της ΕΕ σε σχέση με τις τουρκικές μεθοδεύσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σε μια περίοδο που το βασικό ζήτημα στην ατζέντα της Κομισιόν αλλά και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι η συμφωνία των κρατών μελών σε σχέση με το πακέτο ανάκαμψης αλλά και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών, μετά από επιμονή της Γαλλίας, θα ασχοληθούν εις βάθος στις 13 Ιουλίου με τη στάση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ξεκαθάρισε πως προτεραιότητα της ΕΕ τις επόμενες εβδομάδες είναι η επίτευξη ταχείας και φιλόδοξης συμφωνίας για το ευρωπαϊκό πακέτο ανάκαμψης, θέμα που θα αποτελέσει και το βασικό αντικείμενο συζήτησης στην επικείμενη Σύνοδο Κορυφής του Ιούλη. Η αναφορά στις προτεραιότητες αυτές δεν είναι τυχαία καθώς είναι ενδεικτική του τι πραγματικά προέχει για τις Βρυξέλλες το αμέσως επόμενο διάστημα.

Παρασκήνιο για Άγκυρα

Από την περασμένη Τετάρτη η Γερμανία κατέχει την προεδρία του Συμβουλίου, ενώ από χθες κιόλας βρίσκεται στο Βερολίνο ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου για επαφές, συνοδευόμενος μάλιστα από τον υπουργό Τουρισμού της Τουρκίας. Δεν είναι τυχαία η σύνθεση της τουρκικής αποστολής στο Βερολίνο, καθώς αυτό που προέχει για την Άγκυρα είναι να ανοίξουν τα ευρωπαϊκά σύνορα για τον τουρισμό προς την Τουρκία, γεγονός που αν ευοδωθεί θα δώσει ανάσα στην οικονομία της χώρας του Ερντογάν. Αποτελεί λοιπόν ύψιστη προτεραιότητα αυτήν την περίοδο για την Τουρκία, εξ ου και οι Ερντογάν και Μέρκελ είχαν τηλεφωνική επικοινωνία προ της αφίξεως Τσαβούσογλου στο Βερολίνο. Η Τουρκία ευελπιστεί πως το Βερολίνο θα βοηθήσει στο σημείο αυτό. Από την άλλη, η Γερμανία στέλνει το μήνυμα πως δεν μπορεί να γίνεται εκμετάλλευση των προσφύγων για πολιτικά οφέλη, ενώ χαρακτήρισε επιβαρυντική κατά της Άγκυρας την απειλητική στάση της για γεωτρήσεις κοντά στην Κρήτη αλλά και τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Όλα αυτά φυσικά μένουν μέχρι στιγμής στα λόγια καθώς η Γερμανία όπως και άλλες χώρες όπως η Ολλανδία, η Ουγγαρία και όχι μόνο, διατηρούν πολύ καλές εμπορικοοικονομικές σχέσεις με την Τουρκία, τις οποίες στην παρούσα φάση δεν θα ήθελαν να κλονίσουν περισσότερο.

Παρά ταύτα, η κυπριακή κυβέρνηση έχει επενδύσει αρκετό χρόνο όλο το προηγούμενο διάστημα σε επαφές με τη Γερμανία, σε μια προσπάθεια να βολιδοσκοπήσει μεταξύ άλλων τις προθέσεις αντιμετώπισης της τουρκικής προκλητικότητας, κάτι που έτσι κι αλλιώς θα διαφανεί εντός Ιουλίου.


Πρωταγωνίστρια η Γαλλία

Η Γαλλία ανέλαβε σε αυτό το χρονικό σημείο ρόλο πρωταγωνιστή εντός ΕΕ σε σχέση με την αναγκαιότητα για τη σκλήρυνση της στάσης κατά της Άγκυρας, με την υπουργό Άμυνας της χώρας να εκτιμά ότι οι κινήσεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελούν πηγή ανησυχίας και να στηρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο της ΕΕ. Φυσικά, το βασικό ζήτημα κατά της Τουρκίας έχει να κάνει με τη Λιβύη και αν μελετήσει κανείς επιμελώς τις πιέσεις που ασκούνται σε λεκτικό επίπεδο σε σχέση με την Τουρκία αυτό το διάστημα, ειδικά σε οικονομικό επίπεδο, θα καταλήξει στο συμπέρασμα πως αφορούν τη διαφοροποίηση σε κάποιον βαθμό της στάσης και της εμπλοκής της Άγκυρας στη Λιβύη. Ωστόσο, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο συμπερίληψης στο πλαίσιο αυτό και των τουρκικών παράνομων γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ. Υπάρχουν άλλωστε κι άλλες χώρες που στηρίζουν τη στάση αυτή, κυρίως χώρες του Νότου. Μένει να δούμε αν η Γερμανία θα κάνει ένα βήμα πίσω και θα στηρίξει τη γαλλική στάση σε σχέση με την Τουρκία ή αν θα υπερισχύει τελικά η θέση που ευνοεί βελτίωση των σχέσεων με την Τουρκία και τρόπος επικοινωνίας, έτσι ώστε να διασφαλιστεί το ότι δεν θα αφεθούν πρόσφυγες-μετανάστες να εισέλθουν σε ευρωπαϊκές χώρες.

Πέρα από τις ευρωπαϊκές χώρες, θέση σε σχέση με την Τουρκία έχει εκφράσει και η Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Κύπρο Τζούντιθ Γκάρμπερ, λέγοντας πως «η σχέση μας με την Τουρκία είναι περίπλοκη. Θεωρώ ότι οι σχέσεις της Τουρκίας με πολλές χώρες είναι περίπλοκες. Η Τουρκία είναι σύμμαχος στο ΝΑΤΟ και πιστεύουμε ότι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να εμπλέκουμε την Τουρκία κατά έναν τρόπο που να τη διατηρεί προσδεδεμένη στη Δύση».

Η θέση της Κύπρου

Σε χθεσινή τηλεδιάσκεψη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μετέφερε τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι αυστηρή και αποφασιστική στη στάση της έναντι της Τουρκίας, διασφαλίζοντας τα συμφέροντα τόσο της ΕΕ όσο και των κρατών μελών της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προχώρησε σε μια ενδελεχή ενημέρωση για τις τουρκικές παράνομες ενέργειες στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου. Στάθηκε ιδιαίτερα στον σεβασμό στην κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των κρατών μελών καθώς και στη δέσμευση σε σχέσεις καλής γειτονίας, στοιχεία που συνιστούν βασικές προϋποθέσεις τις οποίες όλοι ανεξαιρέτως οφείλουν να τηρούν.