«Τι θα γίνει με τους Κύπριους φοιτητές στο ΗΒ και τους τουρίστες από την Αγγλία»

Της Μανιάνας Καλογεράκη

«Η κατάσταση φαίνεται να βρίσκεται υπό έλεγχο στην νότια Αγγλία, δεν έχει ελεγχθεί στα βορειοδυτικά, ο αριθμός των θανάτων έχει μειωθεί σημαντικά, ιδίως σε σχέση με τον Απρίλιο και η εκτίμηση είναι ότι οι Βρετανοί θα μπορέσουν να θέσουν υπό έλεγχο την πανδημία μέσα στις επόμενες 3 με 4 εβδομάδες. Βέβαια πολλά θα εξαρτηθούν από τα όσα θα δούμε τις επόμενες 2 με 3 εβδομάδες, καθώς έχει ανοίξει πλέον αρκετά η Οικονομία και τόσο η ευλαβική τήρηση των μέτρων, όσο – κυρίως - οι πολίτες, όσο και η Κυβέρνηση θα κληθούν να δώσουν ένα ευνοικό αποτέλεσμα, καθώς αν ελεγχθεί η πανδημία θα μπορέσει να υπάρξει εισροή τουριστών προς την Κύπρο. Σε σχέση με τους Κύπριους φοιτητές στην Μεγάλη Βρετανία, όπως ξέρετε τα περισσότερα βρετανικά πανεπιστήμια θα ξεκινήσουν την νέα ακαδημαϊκή χρονιά με εξ αποστάσεως διδασκαλία, σε ό,τι αφορά τα μαθήματα, τις διαλέξεις θα τις κάνουμε κυρίως εξ αποστάσεως, αλλά τα σεμινάρια θα γίνονται κανονικά όπως γίνονταν και προ πανδημίας με απαραίτητη φυσική παρουσία και του διδάσκοντα και του φοιτητή. Έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες σε κάθε περίπτωση. Αν είναι να έρθει δεύτερο κύμα πάντως, καλύτερα να το έχουμε νωρίτερα, παρά αργότερα, γιατί γρηγορότερα ο καιρός θα είναι ακόμη καλός και θα μπορούμε να κάνουμε πράγματα σε εξωτερικούς χώρους».

Αυτά δήλωσε στο ραδιόφωνο του «ΠΟΛΙΤΗ 107.6» ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics κος Ηλίας Μόσιαλος.

Μιλώντας στην εκπομπή Hasta Mañana και την Μανιάνα Καλογεράκη, ο κος Μόσιαλος επεσήμανε τους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η πρωτίστως η Κύπρος και κατόπιν και η Ελλάδα αντιμετώπισαν με απόλυτη επιτυχία την κρίση της πανδημίας λόγω του Covid 19.

«Οι χώρες που έχουν προχωρήσει σε αποκλιμάκωση του Lockdown κι έχουν επανέλθει σε πλήρη οικονομική δραστηριότητα, τηρούν τα μέτρα πολύ αυστηρά και δεν υπάρχει αναζωπύρωση. Υπάρχουν κρούσματα, αλλά είναι κρούσματα σε νέους ανθρώπους. Οι ηλικιωμένοι και όσοι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες προστατεύονται περισσότερο τώρα γιατί ξέρουν τι πρέπει να κάνουν. Η αύξηση των κρουσμάτων στους νέους δεν θα πρέπει να μας απασχολεί σημαντικά καθότι γνωρίζουμε ότι η θνητότητα είναι ελάχιστη, δηλαδή στους 1000 θα πεθάνει 1 άτομο. Ακόμη όμως και αν υπάρχουν υποκείμενα νοσήματα, αν προσέξουν δεν θα πάθουν τίποτα. Η θνητότητα ανεβαίνει όσο ανεβαίνουμε άνω των 60 ετών, άρα πρέπει να βλέπουμε και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά πάντοτε.

Και οι δύο χώρες κινήθηκαν πολύ γρήγορα στην λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του κορωνοιού. Οποιες χώρες κινήθηκαν γρήγορα, σταμάτησαν τις μεγάλες συγκεντρώσεις, σταμάτησαν τις συναθροίσεις σε κλειστούς χώρους, είχαν και τα καλύτερα αποτελέσματα διεθνώς. Αντιθέτως, όσες χώρες καθυστέρησαν να πάρουν μέτρα, κυρίως σε περιοχές της Βόρειας Ευρώπης, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, είχαν πολλά προβλήματα. Το ίδιο ισχύει με χώρες της Βόρειας, της Κεντρικής και της Νότιας Αμερικής, όπως οι ΗΠΑ, το Μεξικό, η Βραζιλία και η Χιλή που και πλήττονται από την πανδημία και έχουν και πάρα πολλές εισαγωγές στα νοσοκομεία και μεγάλο αριθμό νεκρών. Επομένως το κλειδί της επιτυχίας και για την Κύπρο αλλά και για την Ελλάδα, ήταν η έγκαιρη λήψη μέτρων, αλλά και η έγκαιρη και σταδιακή απόσυρση των μέτρων. Δηλαδή όσες χώρες πήραν πολύ γρήγορα μέτρα, είχαν την δυνατότητα μετά από 4 με 6 εβδομάδες το πολύ να αρχίσουν την απόσυρση αυτών των μέτρων αργά και σταδιακά, που σύντομα θα έχουν και πλήρη απόσυρση των μέτρων αυτών, ενώ οι χώρες που καθυστέρησαν είχαν μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων και θα εχουν lockdown για μεγάλες περιόδους, από 2 μέχρι 4 μήνες ».

Ο καθηγητής Μόσιαλος συμφώνησε στην θέση ότι η γεωγραφική θέση της Κύπρου διαδραμάτισε και αυτή τον ρόλο της πέραν των πρακτικών της Κυβέρνησης: «Αυτό το είδαμε και στην περίπτωση της Νέας Ζηλανδίας, που ήταν και από τις πρώτες χώρες που κατάφεραν να εξαλείψουν τον κορωνοιό. Εκεί, όχι απλά δεν έχουν εισαγωγές στα νοσοκομεία, δεν έχουν και καθόλου κρούσματα. Σίγουρα αυτό είναι πιο εύκολο γιατί είναι και πιο εύκολο να κλείσεις τα σύνορα και να ελέγξεις την ροή ανθρώπων, ειδικά αν μιλάμε για νησιωτική χώρα, αλλά πιστεύω συνολικά ότι η έγκαιρη αντιμετώπιση του προβλήματος παίζει μεγαλύτερο ρόλο».

Θα πρέπει να ανησυχήσουμε για κρούσματα από χώρες με όχι καλή επιδημιολογική εικόνα;

«Μας ανησυχεί αν θα έχουμε εισαγόμενα κρούσματα από χώρες που πλήττονται, το ερχόμενο διάστημα, αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα υπάρχει εισαγωγή κρουσμάτων από την αμερικανική ήπειρο προς την ευρωπαϊκή, καθότι δεν υπάρχουν αεροπορικές επικοινωνίες και είναι αμφίβολο αν θα αρχίσουν το επόμενο διάστημα.  Δεν θα με ανησυχούσε κάτι τέτοιο από Ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες στο σύνολό τους, με μικρές εξαιρέσεις, όπως ορισμένες περιοχές στην Βόρεια Αγγλία, ορισμένες περιοχές στην Γαλλία, ειδικά στην περιοχή του Παρισιού, η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη ακόμη το παλεύουν και η Σουηδία, επέλεξαν μια διαφορετική τακτική σε σχέση με το σύνολο των χωρών της ΕΕ, αλλά και γενικά στην Ευρωπαϊκή Ηπειρο.

Αν εξαιρέσουμε αυτές τις περιοχές δεν θα πρέπει να μας απασχολεί αν θα υπάρχουν τουρίστες προς την Κύπρο ή την Ελλάδα από άλλες περιοχές της Ευρώπης. Γιατί αν δούμε πόσοι κόλλησαν τον κορωνοιό τους προηγούμενους 3 με 4 μήνες, θα δούμε ότι αυτό δεν υπερβαίνει το 5% του πληθυσμού στις περισσότερες Ευρωπαικές χώρες. Στις περισσότερες είναι και λιγότερο από 1%. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι περισσότεροι - παρότι είχαμε το πρώτο κύμα, το οποίο ήταν εξαιρετικά έντονο - δεν πέρασαν την νόσο, επομένως όσοι μετακινηθούν θα είναι από χώρες με χαμηλή επίπτωση του κορωνοιού. Δεν πρέπει επομένως να φοβόμαστε κατά την γνώμη μου κατά την καλοκαιρινή περίοδο, δεδομένου βέβαια ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν όπως εξελίσσονται τώρα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Ευρώπη γιατί όπως είπατε και εσείς στις ΗΠΑ και την Λατινική Αμερική τα πράγματα είναι διαφορετικά όπως και σε κάποιες χώρες της Μέσης Ανατολής που υπάρχει έξαρση της πανδημίας. Αλλά εφόσον η Κύπρος και η Ελλάδα δεχθούν τουρίστες από την Ευρώπη κυρίως, το πρόβλημα θα είναι εξαιρετικά μικρό. Να τονίσω επίσης ότι δεν είναι δυνατόν για μια χώρα να ανοίγει τα σύνορά της και να μην παίρνει έστω και ένα πολύ μικρό ρίσκο. Αυτό θα πρέπει να το σκεφτούμε με την έννοια ότι αν κρατήσουμε τα πάντα κλειστά, δηλαδή αν όλος ο πλανήτης έμενε κλειστός για 3,4 μήνες θα τελειώναμε με τον κορωνοιό. Αλλά οι οικονομικές και ψυχολογικές επιπτώσεις θα ήταν εξαιρετικά μεγάλες».

Αρα, καλώς άνοιξαν τα αεροδρόμια;

«Σαφέστατα και ναι, γιατί σκεφτείτε μια μείωση του οικονομικού αποτελέσματος κατά 20 με 30 τοις εκατό μέσα σε μία χρονιά αν δεν υπάρχει σημαντική οικονομική δραστηριότητα, θα είχε σημαντικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά, αλλά και σημαντικές επιπτώσεις στους πόρους που μπορεί να διαθέσει μια χώρα για το σύστημα υγείας, ενώ παράλληλα η ανεργία θα μπορούσε να αυξηθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα και όπως ξέρουμε αυτό (η ανεργία) έχει μεγάλες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων που είναι μακροχρόνια άνεργοι. Παράλληλα, αν δεν έχουμε σοβαρή οικονομική δραστηριότητα, δεν θα μπορούμε να χρηματοδοτούμε τα φάρμακα και την νοσηλεία ανθρώπων που πάσχουν από άλλα νοσήματα, όπως τους καρκινοπαθείς, τους ανθρώπους που είναι μεταμοσχευμένοι, ή εκείνους με σοβαρά καρδιακά προβλήματα. Επομένως θα πρέπει να δούμε την συνολικότερη εικόνα, όταν παίρνονται αποφάσεις δημόσιας πολιτικής, χρειάζεται προσοχή γιατί η πανδημία υπάρχει ακόμα και το γεγονός ότι δεν υπάρχουν εισαγωγές στα νοσοκομεία σε κάποιες χώρες, δεν σημαίνει ότι έχει εξαλειφθεί ο κορωνοιός. Αρα, οι πολίτες θα πρέπει να συνεχίσουν να παίρνουν τα μέτρα τα οποία προτείνονται από τις κυβερνήσεις, να κρατάνε τις αποστάσεις, κυρίως σε εσωτερικούς χώρους, όπου χρειάζεται να φοράμε μάσκες και βέβαια τα μέτρα υγιεινής και συχνής καθαριότητας των χεριών θα πρέπει να συνεχίσουν».

Εμβόλιο: Σε δυνατή τροχιά η Οξφόρδη

«Ο πρώτος ιός του SARS το 2003, ήρθε και εξαφανίστηκε. Δεν μπορούμε να το ξέρουμε από τώρα. Και βέβαια δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το εμβόλιο. Είμαστε ενώπιον 3 εμβολίων στο τελευταίο στάδιο κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους κι έπονται και πολλά άλλα. Αλλά άν το εμβόλιο της Οξφόρδης, το οποίο είναι το πιο προηγμένο αυτή την στιγμή από άποψη μελετών, αποδειχθεί σχετικά αποτελεσματικό, κι έχουμε μεγάλη παραγωγή μέχρι το φθινόπωρο, ιδίως για γιατρούς και νοσηλευτές που πρέπει να εμβολιαστούν πρώτοι, τότε όλα αλλάζουν. Μέσα στο επόμενο δίμηνο θα έχουμε εικόνα. Σίγουρα όμως θα πρέπει να επισημάνουμε ότι το εμβόλιο θα προστατεύει – και αυτό είναι πολύ σημαντικό – από την πνευμονία, δεν θα προστατεύει όμως όσο ίσως νομίζουμε από την μετάδοση της νόσου. Αλλά δεν καμια περίπτωση δεν υποτιμάται το αποτέλεσμα. Θα είναι μια τεράστια νίκη απέναντι στον κορωνοιό».

Φαρμακα – θεραπείες:

«Η δεξαμεθαζόνη μειώνει την θνητότητα σε σημαντικό βαθμό, όχι σε πλήρες θεραπευτικό αποτέλεσμα. Η ρεμδεσιβίρη επίσης σε βοηθά για να το πώ με απλά λόγια, αντί να νοσηλευτείς για 15 ημέρες να μείνεις για 10 στο νοσοκομείο. Τώρα βρίσκονται σε εξέλιξη οι παραγωγές αντισωμάτων. Θα πρέπει να περιμένουμε. Θεραπευτικές εξελίξεις. Η χλωροκίνη δεν θεωρείται αποτελεσματικό, ίσα ίσα που μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη ζημιά, γι αυτό και ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων σταμάτησε να το προτείνει».

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: «Χρειαζόμαστε καλύτερη παγκόσμια διακυβέρνηση σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση πανδημιών, εκτάκτων καταστάσεων, κατά την γνώμη μου θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα παγκόσμιο ασφαλιστικό ταμείο, το οποίο θα μπορεί να διοχετεύει πόρους αν ξανα υπάρξει παρόμοια ανάγκη για άμεση ιατρική έρευνα – να μην περιμένουμε 2,3 μήνες δηλαδή – και να μην ζήσουμε ξανά αυτό που ζήσαμε τους τελευταίους 2,3 μήνες. Ποτέ ξανά θα έλεγα, αλλά για να υλοποιηθεί αυτό το ποτέ ξανά  χρειάζονται σοβαρές επενδύσεις σε παγκόσμιο επίπεδο».