ΥΠΕΣ: Ανάπτυξη, μετανάστευση και μεταρρυθμίσεις οι πυλώνες του Προϋπολογισμού

Η ενίσχυση της ανάπτυξης, η μεταναστευτική πολιτική και οι μεταρρυθμίσεις που θα δώσουν ένα νέο στίγμα στη χώρα, αποτελούν τους τρεις κύριους πυλώνες-πρόκληση του Υπουργείου Εσωτερικών για την επόμενη τριετία, ο προϋπολογισμός του οποίου για το 2020, όπως και το Στρατηγικό Σχέδιο 2020-2022 παρουσιάστηκαν σήμερα ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών από τον Υπουργό Κωνσταντίνο Πετρίδη.

Όπως σημείωσε εντός της Επιτροπής, ο προϋπολογισμός είναι αναπτυξιακός, ανέρχεται στα 569 εκ ευρώ για το 2020, με τις αναπτυξιακές δαπάνες να ανέρχονται στα 219 εκ, αποτελώντας το 36% του συνόλου, ενώ ο στρατηγικός σχεδιασμός του Υπουργείου έχει βάθος τριετίας. Σε αυτή τη τριετία, το συνολικό κόστος των αναπτυξιακών έργων που σχεδιάζονται ανέρχεται στα 651 εκ. ευρώ. Εντός της Επιτροπής, και απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τα ψηλά κτίρια, ο κ. Πετρίδης είπε πως η Κύπρος δεν έχει μετατραπεί σε Μανχάταν και πως τα κτίρια που ξεπερνούν τους 20 ορόφους είναι 20.

Στις δηλώσεις του μετά την Επιτροπή, ο κ. Πετρίδης αναφέρθηκε στις τρεις μεγαλύτερες προκλήσεις και στόχους του Υπουργείου. Ο πρώτος, είναι η ενίσχυση της ανάπτυξης, είπε, σημειώνοντας πως ο προϋπολογισμός κατά 42% αφορά αναπτυξιακά έργα. «Δεν προχωρήσαμε σπασμωδικά αλλά έγινε προτεραιοποίηση αυτών των έργων, ούτως ώστε να εγκριθούν και να προχωρήσουν σε υλοποίηση τα πιο ωφέλιμα για τον τόπο έργα», είπε, σημειώνοντας πως έχουν δώσει σημασία στην ύπαιθρο, και είναι γι’ αυτό το λόγο που η κατά κεφαλήν δαπάνη αναπτυξιακών έργων για κατοίκους της υπαίθρου, ανέρχεται στα €1021 ανά κάτοικο.

Για κατοίκους αστικών περιοχών, η κατά κεφαλήν δαπάνη για αναπτυξιακά έργα ανέρχεται, όπως είπε, λίγο πιο κάτω από €700 ανά άτομο, ενώ τόνισε πως έχει δοθεί σημασία σε έργα που αφορούν την ποιότητα της ζωής και όχι έργα βιτρίνας, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, όπως για παράδειγμα έργα ανάπλασης κοινοτήτων, ανάπλασης πλατειών, έργα με προστιθέμενη αξία.

Ο κ. Πετρίδης είπε πως ο δεύτερος πυλώνας αφορά την μεταναστευτική πολιτική. «Τα επόμενα χρόνια θα αντιμετωπίσουμε πολλές προκλήσεις όσον αφορά αυτή τη διαμορφούμενη κατάσταση, λόγω της παράτυπης μετανάστευσης. Έχουν διατεθεί περισσότερα κονδύλια, αλλά θα διατεθούν πιστεύω τα επόμενα χρόνια ακόμη περισσότερα για τη διαχείριση αυτής της κατάστασης. Είναι μια από τις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει, όχι μόνο το Υπουργείο Εσωτερικών αλλά και η χώρα», ανέφερε.

Ο τρίτος πυλώνας αφορά τις μεταρρυθμίσεις ανάμεσα στις οποίες βρίσκεται και η τολμηρή προσπάθεια της Μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όπως είπε, πρόκειται για μια προσπάθεια η οποία ολοκληρώνεται, και ο ίδιος έχει καλέσει και τα κοινοβουλευτικά κόμματα, και το κοινοβούλιο να προχωρήσουμε μπροστά. «Κάνω έκκληση να συνεισφέρουν όλοι σε αυτή την προσπάθεια. Είναι κάτι που θα αλλάξει και τον ρόλο του ίδιου του Υπουργείου Εσωτερικών, όχι μόνο τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, γιατί θα οδηγήσει στην απεξάρτηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το κεντρικό κράτος, ούτως ώστε το κεντρικό κράτος και δη το Υπουργείο Εσωτερικών, να μπορεί να επικεντρωθεί στον αναπτυξιακό, στον επιτελικό, στον στρατηγικό του ρόλο», είπε.

Σε σχέση με τον προγραμματισμό του Υπουργείου για την στεγαστική πολιτική, έχουν ήδη εισάξει 3 νέα προγράμματα στεγαστικής πολιτικής, τα οποία αφορούν τις ορεινές περιοχές, τις ακριτικές περιοχές και τα προσφυγικά, με ενιαία εισοδηματικά κριτήρια, με διαφορετικές, πιο ταχείες διαδικασίες. «Ευελπιστούμε ότι για πρώτη φορά φέτος, η απορρόφηση των κονδυλίων θα φτάσει το 100%, άρα θα έχει βοηθηθεί πολύ περισσότερος κόσμος. Παρεμφερή είναι επίσης και τα προγράμματα της Υπηρεσίας Μέριμνας», πρόσθεσε.

Μια άλλη πρόκληση του Υπουργείου, η οποία και αυτή ολοκληρώνεται, όπως είπε, αφορά το νέο Πλαίσιο αδειοδότησης το οποίο θα παρουσιάσει σύντομα. «Δεν είναι εύκολη υπόθεση αυτές οι πολιτικές αλλά είναι πολιτικές που πιστεύω πως με καλή θέληση όλων, θα αφήσουν το στίγμα τους στον τόπο και θα αλλάξουν και την καθημερινότητα προς όφελος του πολίτη» τόνισε ο κ. Πετρίδης.

Ερωτηθείς για τη μεταναστευτική πολιτική, ο Υπουργός σημείωσε πως από πλευράς της Κύπρου, έχουμε κάνει αρκετά. «Πέραν των υποδομών των οποίων έχουμε, έχουμε τροχιοδρομήσει κέντρο για ευάλωτους, έχουμε απλοποιήσει τις διαδικασίες εξέτασης αιτητών ασύλου ούτως ώστε να διεκπεραιώνονται σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα, κι αυτή τη στιγμή αρχίζουμε με μία συγκεκριμένη εθνικότητα, ούτως ώστε να μπορούν ν’ αρχίσουν οι επιστροφές γι’ αυτούς που απορρίπτονται, και να αντιμετωπιστεί το θέμα της κατάχρησης του συστήματος ασύλου από οικονομικούς μετανάστες», είπε.

Πρόσθεσε μεταξύ άλλων πως έχουν φέρει την EASO (Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου) στην Κύπρο, ούτως ώστε με την τεχνογνωσία αλλά και με επιπλέον προσωπικό να βοηθήσει σε αυτές τις διαδικασίες, ενώ έχει προγραμματιστεί η δημιουργία δεύτερου Κέντρου Υποδοχής. Ωστόσο, σημείωσε πως αυτά δεν είναι αρκετά εάν η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν συνδράμει προς αυτή την κατεύθυνση και δεν ανταποκριθεί στο κάλεσμα για να συνδράμει στη βάση της Αρχής της Αλληλεγγύης.

«Η αλληλεγγύη δεν μπορεί να περιορίζεται στην αύξηση της οικονομικής βοήθειας όταν υπάρχουν αυτές οι ροές, οι οποίες τον χρόνο ισοδυναμούν με πέραν του 1,5% του πληθυσμού. Δεν μπορεί να ανταποκριθεί ούτε η αγορά στέγασης, ούτε η αγορά εργασίας, ούτε η κοινωνία σε τέτοιες αυξημένες ροές», είπε και τόνισε την ανάγκη αναθεώρησης του Κανονισμού του Δουβλίνου ούτως ώστε, τουλάχιστον η διαχείριση αυτών των ροών να είναι σε όλη την επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο στις χώρες πρώτης γραμμής όπως είναι η Κύπρος, η Ελλάδα και η Μάλτα.

Σημείωσε ότι έχει ζητήσει την μετεγκατάσταση 5.000 μεταναστών στην Ευρωπαϊκή επικράτεια καθώς υπάρχουν 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου οι μετανάστες ανέρχονται κατ’ αναλογία πληθυσμού κάτω από 0,1%. Η Κύπρος έχει ξεπεράσει το 3% και ενδεχομένως και το 3,5%. «Έχουμε ζητήσει αυτή την έμπρακτη αλληλεγγύη. Η Κύπρος στο παρελθόν όταν δεν είχε ροές, είχε δεχτεί ανακατανομή από την Ιταλία, κάποιων αιτητών ασύλου από την Αφρική. Η Κύπρος είναι η μόνη χώρα πρώτης γραμμής που δεν έχει τύχει ανακατανομής. Δεν ζητάμε, απαιτούμε αυτήν την Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη αλλιώς πλέον δεν θα έχει έννοια ο όρος Ευρωπαϊκή Αλληλεγγύη ή Ευρωπαϊκή Ένωση», είπε.

Ο Βουλευτής του ΔΗΣΥ Νίκος Νουρής είπε πως ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Εσωτερικών είναι αυξημένος κατά 34 εκ. και ότι είναι εξαιρετικά θετικό ότι παρουσιάζει αύξηση κατά 7 εκ στις αναπτυξιακές δαπάνες, ανεβάζοντας το ποσοστό των δαπανών αυτών στο 36% του συνόλου. Αυτό, όπως είπε, δείχνει ότι υπάρχει μια κινητικότητα στο Υπουργείο στην αντιμετώπιση και την επίλυση σωρείας προβλημάτων.

Χαιρέτισε τον τρόπο και την διεκδικητικότητα του Υπουργού Εσωτερικών απέναντι στην ΕΕ στην αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος του μεταναστευτικού. Όπως είπε, παραμένει ως θέση πολιτικής ότι η ΕΕ θα πρέπει να πράξει περισσότερα για να δώσει χείρα βοηθείας στην Κυπριακή Δημοκρατία στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.

Ο κ. Νουρής εξέφρασε επίσης ικανοποίηση για την ολοκλήρωση σε πολύ μεγάλο βαθμό των τριών νομοθετημάτων που αφορούν την μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η εξαγγελία ότι αυτά θα κατατεθούν εντός Νοεμβρίου στη Βουλή είναι μια πολύ θετική εξέλιξη καθώς είναι μια μεταρρυθμιστική προσπάθεια που έχει ωριμάσει και πλέον πρέπει να ληφθεί μια οριστική απόφαση. Επιπλέον χαρακτήρισε πολύ θετική την προσέγγιση του Υπουργείου για επίλυση των προβλημάτων που αφορούν τη στεγαστική πολιτική καθώς τρέχουν ήδη σχέδια, όπως αυτό για την προσιτή κατοικία, για απάμβλυνση του προβλήματος ιδιαίτερα των νεαρών.

Κατέγραψε, τέλος, την ικανοποίηση του κόμματος του, για τον ορθολογιστικό τρόπο κατανομής των αναπτυξιακών δαπανών μεταξύ των αστικών περιοχών και της υπαίθρου, τονίζοντας πως για χρόνια η ύπαιθρος αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα και το γεγονός ότι σήμερα προϋπολογίζονται γύρω στα 194 εκ ευρώ για έργα σε βάθος τριετίας για την ύπαιθρο είναι εξαιρετικά θετικό.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Ελένη Μαύρου έκανε λόγο για πολλά ζητήματα που δεν έχουν λυθεί και για άλλα που εκκρεμούν χρόνια. Όπως είπε, άλλο είναι η απλή διαχείριση των θεμάτων και άλλο οι θριαμβολογίες για κοσμογονικές μεταρρυθμίσεις που δεν είδε κανένας. Ανέφερε πως η μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης συζητείται από το 2010 και ακόμα δεν έχει καταλήξει, τα συστήματα πληροφορικής για τα Τμήματα Πολεοδομίας και Κτηματολογίου δεν έχουν ακόμα εφαρμοστεί.

Η κ. Μαύρου έκανε λόγο για πεπαλαιωμένες και αναποτελεσματικές νομοθεσίες για την οικοδομική και πολεοδομική ανάπτυξη και τη διαχείριση της γης, για έλλειψη βασικών υποδομών, η οποία φάνηκε έντονα την περασμένη βδομάδα με τις βροχές και τις πλημμύρες των κέντρων των πόλεων. «Δεν πήραμε απαντήσεις για το ντροπιαστικό πρόγραμμα πολιτογραφήσεων, δεν πήραμε απαντήσεις για τις παραβιάσεις των τοπικών σχεδίων και τις άναρχες αδειοδοτήσεις των ψηλών κτιρίων με όλες τις επιπτώσεις που έχουν στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων και στο περιβάλλον, δεν πήραμε ικανοποιητικές απαντήσεις στο κρίσιμο πρόβλημα στέγης που αντιμετωπίζουν πολλοί συμπατριώτες μας», κατέληξε.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Σκεύη Κουκουμά στις δικές της δηλώσεις αναφέρθηκε στην προσφυγική πολιτική, λέγοντας πως ο τρόπος που χειρίστηκε η Κυβέρνηση την πολιτική αυτή είχε σαν αποτέλεσμα την πενταετία 2014-2018 να μην απορροφηθούν κονδύλια ύψους 81 εκ. ευρώ. «Την περίοδο που γνωρίσαμε τους αστέγους, τα ψηλά ενοίκια και την τεράστια αύξηση στο κόστος αγοράς κατοικίας και διαμερίσματος, η Κυβέρνηση μετέτρεψε τα κονδύλια που έπρεπε να δοθεί για τους εκτοπισμένους σε πλεονάσματα», είπε.

Πρόσθεσε πως τα μαξιλαράκια που δημιούργησε η Κυβέρνηση, αυτά δημιουργήθηκαν και στην πλάτη των εκτοπισθέντων. Εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ συνεχίζουν να κινούνται προς τη λάθος κατεύθυνση στην προσφυγική πολιτική και αν δεν υπάρξει σημαντική αύξηση των χορηγιών, αν δεν επαναλειτουργήσει το σχέδιο που αφορά την ανέγερση πολυκατοικιών οι πρόσφυγες με χαμηλά εισοδήματα δεν θα μπορούν να επιλύσουν το στεγαστικό τους πρόβλημα.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Πανίκος Λεωνίδου είπε πως ο φετινός προϋπολογισμός του ΥΠΕΣ δεν έχει καμία διαφορά με τους προηγούμενους και πως είναι μια αναδιατύπωση των προϋπολογισμών των προηγούμενων χρόνων, προσθέτοντας πως ο προϋπολογισμός που παρουσιάστηκε σήμερα δεν έχει κανένα όραμα, όπως έχει δηλώσει ενώπιον της Επιτροπής, ο Υπουργός Εσωτερικών.

Ο κ. Λεωνίδου μίλησε για τεράστια ελλείμματα στα στεγαστικά προγράμματα και πολλές παραλείψεις στους πολεοδομικούς σχεδιασμούς. Όπως είπε, το κόμμα του έχει πολλές προτάσεις για να βελτιωθεί η κατάσταση όπως να λαμβάνεται υπόψη στους πολεοδομικούς σχεδιασμούς του Υπουργείου η παράμετρος άγονη γραμμή ώστε να δοθούν κίνητρα σε νέους ανθρώπους. Στους πολεοδομικούς σχεδιασμούς, αναφέρθηκε στις ελλείψεις που παρατηρούνται και δεν μπορούν να δώσουν λύσεις στο κυκλοφοριακό χάος που επικρατεί στις πόλεις, όπως και στα προβλήματα που δημιουργούνται με τα καιρικά φαινόμενα και τις έντονες βροχοπτώσεις.

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ είπε πως το κόμμα του διαπιστώνει επίσης την έλλειψη οράματος στα στεγαστικά προγράμματα, στα ενοίκια τα οποία καλπάζουν με αποτέλεσμα η Βουλή να επεμβαίνει. Επιπλέον, όπως είπε, μια μεγάλη κατηγορία πολιτών, οι πρόσφυγες οι οποίοι έχουν ανάγκη τη στήριξη, χρειάζονται μεγαλύτερη στήριξη, καθώς μπορεί να υπάρχουν κίνητρα αλλά αυτά είναι πενιχρά και χρειάζονται επαναξιολόγηση από το κράτος. «Πιστεύουμε ότι με τον διάλογο μπορούμε να λύσουμε πολλά από αυτά τα προβλήματα», κατέληξε.

Εκ μέρους της ΕΔΕΚ, η Έλενα Λυμπουρή είπε πως η δήλωση του Υπουργού ότι ο αριθμός των αιτούντων πολιτικού άσυλου και των προσφύγων έχει φτάσει στο 3,5% του πληθυσμού και αυξάνεται με εκτίμηση κατά 1,5% ανά έτος, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις μεταναστευτικές ροές που φτάνουν στην Κύπρο. Σημείωσε πως η Κυβέρνηση καλείται να λάβει άμεσα μέτρα για να περιορίσει την παράνομη είσοδος από τα κατεχόμενα, να επιταχύνει τις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων πολιτικού ασύλου, να εξετάσει το ενδεχόμενου άμεσου επαναπατρισμού αυτών που εισήλθαν παράνομα και να ετοιμάσει τις κατάλληλες υποδομές φιλοξενίας.

Ο Βουλευτής του ΕΛΑΜ Λίνος Παπαγιάννης, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο σημαντικό ζήτημα της μετανάστευσης, λέγοντας πως τα τελευταία 3 χρόνια το ΕΛΑΜ έχει σταθεί στο ζήτημα που αφορά τα κονδύλια που σπαταλούνται από το κράτος στους μετανάστες, είτε νόμιμους είτε παράτυπους. «Αυτό που έχει διαφανεί είναι πως με δημόσια παραδοχή του Υπουργού Εσωτερικών, τα εκατομμύρια που δίνονται στους παράτυπους μετανάστες μέσω των διάφορων Υπουργείων ξεπερνούν τα 50», είπε, και πρόσθεσε πως τα όσα λέγονται για ευρωπαϊκά κονδύλια είναι η μισή αλήθεια.

Επίσης, ανέφερε, όπως είπε ο Υπουργός στην Επιτροπή, η Κύπρος, η Ελλάδα και η Μάλτα είναι στην ουσία οι χώρες που σηκώνουν όλο το βάρος από το πρόβλημα που υπάρχει στην περιοχή, και η αναλογία των ανθρώπων που φιλοξενεί η Κύπρος σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι πολλαπλάσιες. «Η μικρή Κύπρος δέχεται τεράστια κύματα μεταναστών, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι παράτυποι, και αντί να υπάρχει μια αυστηρή μεταναστευτική πολιτική βλέπουμε εκατομμύρια ευρώ από την τσέπη των πολιτών να στηρίζουν αυτούς τους παράτυπους μετανάστες», είπε και κατέληξε λέγοντας πως υπάρχει άμεση ανάγκη να αλλάξει η πολιτική του κράτους και η Πολιτεία να αντιληφθεί πως πρέπει να στηρίξει πρώτα τους πολίτες του.

ΚΥΠΕ