Ποιος «πληρώνει» τη φωτιά της Νοτρ Νταμ;

*Της Ελλάδας Βασιλείου

Έξι μήνες μετά την καταστροφική φωτιά της Νοτρ Νταμ, η κατάσταση δεν φαίνεται να είναι τόσο απλή όσο παρουσιάστηκε σύμφωνα με τα σχέδια επί χάρτου που καταστρώθηκαν για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Η μόλυνση από μόλυβδο, οι αναγκαστικές απολύσεις, η περιπλοκότητα του σχεδίου ανακατασκευής, το καθένα απ’ αυτά είναι μια σπαζοκεφαλιά.

Ο τελευταίος απολογισμός που παρουσιάστηκε στις 14 Οκτωβρίου από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας (ARS) και τη νομαρχία για την κατάσταση της μόλυνσης στην περιοχή γύρω από τον καθεδρικό ναό σημείωνε ότι 12 παιδιά είχαν μολυνθεί από μόλυβδο και 78 άλλα άτομα ήταν υπό ιατρική παρακολούθηση.

Στοιχεία που σοκάρουν

Η Εθνική Υπηρεσία Υγείας παρουσίασε τα στοιχεία αυτά ως καθησυχαστικά, όμως δεν τα βλέπουν όλοι έτσι. Μια μεγάλη έρευνα της διαδικτυακής επιθεώρησης Mediapart παρέθεσε στατιστικές που δείχνουν το αντίθετο.

Κατ’ αρχήν, το ποσοστό των παιδιών κάτω των 6 ετών που έχουν μολυνθεί είναι μεγαλύτερο από τον εθνικό μέσο όρο.

Η ιατρική παρακολούθηση όλων των παιδιών που διαμένουν ή πηγαίνουν σχολείο γύρω από τη μολυσμένη περιοχή δεν κατέστη υποχρεωτική από την Εθνική Υπηρεσία Υγείας. Αρκετές οικογένειες δεν πήγαν να κάνουν τις σχετικές εξετάσεις μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, στα τέλη Αυγούστου και τον Σεπτέμβριο, και τα αποτελέσματα αυτά δεν πρόλαβαν να συμπεριληφθούν στα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα. Είναι λοιπόν πιθανό το πρόβλημα να έχει μεγαλύτερη έκταση.

Η σκόνη του μολύβδου στα παιδιά προκαλεί νευρολογικά προβλήματα και στους ενήλικους προβλήματα γονιμότητας και πιθανόν καρκίνο. Στη μεγάλη του έρευνα, το Mediapart κατηγορεί τις αρχές ότι θα μπορούσαν να έχουν προλάβει πολλά από τα κρούσματα, τόσο ανάμεσα στους κατοίκους όσο και ανάμεσα στους εργάτες, εάν είχαν δώσει στη δημοσιότητα τα υψηλά ποσοστά μολύβδου που παρατηρήθηκαν, εάν είχαν εφαρμόσει σχέδια έκτακτης ανάγκης για τον καθαρισμό του γύρω χώρου, εάν είχαν λάβει υπόψη τους τις προειδοποιήσεις της Επιθεώρησης Εργασίας και εάν είχαν «καθαρίσει» νωρίτερα τους βρεφονηπιακούς σταθμούς και τα σχολεία.

Οι κατηγορίες είναι ιδιαίτερα σοβαρές και σιγά-σιγά και άλλα μέσα ενημέρωσης ζητούν απαντήσεις, που για την ώρα δεν έρχονται από τις αρχές.

Μείωση προσωπικού

Ένα δεύτερο μεγάλο πρόβλημα είναι η αναγκαστική μείωση του προσωπικού της εκκλησίας. Η απόφαση είναι της Επισκοπής, η οποία θα απολύσει τους 38 από τους συνολικά 67 υπαλλήλους του ναού. Πρόκειται για διάφορες ειδικότητες, όπως άτομα της ασφάλειας, λογιστές, υπεύθυνοι καθαριότητας, υπεύθυνοι πωλήσεων. Έτσι κι αλλιώς, οι περισσότεροι βρίσκονται σε αναγκαστικό καθεστώς ανεργίας από τις 15 Απριλίου. Πληρώθηκαν μέχρι τις 31 Αυγούστου, αλλά η Επισκοπή δηλώνει αδυναμία να συνεχίσει τις πληρωμές. Την ίδια στιγμή, χρήματα έρχονται από παντού με τη μορφή δωρεάς, όμως προορίζονται αποκλειστικά για την αποκατάσταση του ναού και όχι για τους εργαζόμενους σε αυτόν.

Η εκκλησία, που δεν έχει καμία εμπειρία σε αυτό που οι Γάλλοι ονομάζουν «κοινωνικό σχέδιο», ένα σχέδιο αποκατάστασης των υπαλλήλων στους οποίους μια επιχείρηση δείχνει την πόρτα, αναγκάστηκε να προσφύγει σε εξειδικευμένο γραφείο. Κάποιοι από τους εργαζόμενους απορροφήθηκαν έτσι από άλλους ναούς, κάποιοι άλλοι θα υπογράψουν συμβόλαιο «επαγγελματικής ασφάλισης» για έναν χρόνο που θα τους επιτρέψει να ακολουθήσουν εκπαίδευση για επαγγελματικό αναπροσανατολισμό.

Όσον αφορά το ίδιο το κτήριο, οι επισκευές αποδεικνύονται πιο περίπλοκες απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί και πιθανόν να κρατήσουν και περισσότερο χρόνο. Το πρόβλημα είναι (πάλι) ο μόλυβδος, αλλά και κάποιες εργασίες που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες ή ιδιαίτερα επικίνδυνες. Το αποτέλεσμα είναι ότι η τελική «διάγνωση» θα γίνει στα τέλη του 2020, και τότε οι αρχιτέκτονες θα καταρτίσουν το πλάνο των επισκευών. Από εκεί και πέρα θα πρέπει να γίνουν οι σχετικοί διαγωνισμοί και οι τελικές εργασίες θα ξεκινήσουν το 2021.

Μέσα στις καθυστερήσεις θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η απόφαση για την «αρχιτεκτονική οπτική». Το κτήριο θα γίνει ακριβώς όπως πριν; Ή θα ακολουθηθεί ένα πιο μοντέρνο σχέδιο μια «τολμηρή» αρχιτεκτονική ματιά (όπως η πυραμίδα του Λούβρου, για παράδειγμα); Οι γνώμες είναι διχασμένες. Τον τελικό λόγο θα τον έχει ο Πρόεδρος Μακρόν, αφού η εκκλησία είναι ιδιοκτησία του κράτους.

Πάντως, σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο Παρισίων, Μισέλ Οπετί, είναι αδύνατον να γνωρίζουμε πόσο θα κοστίσουν και πόσο χρόνο θα διαρκέσουν οι εργασίες. Τα «πέντε» χρόνια του Εμανουέλ Μακρόν εξακολουθούν να είναι ο στόχος, όσο για το πόσο εφικτός είναι…

Το μόνο που πηγαίνει καλά είναι η συγκέντρωση χρημάτων. Ακριβώς στους έξι μήνες, στις 15 Οκτωβρίου, ο υπουργός Πολιτισμού, Φρανκ Ριστέρ, ανακοίνωσε ότι είχαν συγκεντρωθεί 922 εκατομμύρια ευρώ από δωρέες. Ακόμα κι αυτά τα χρήματα όμως δεν είναι σίγουρο ότι θα είναι αρκετά για τις εργασίες. Μόνο η αφαίρεση της σκαλωσιάς από σίδερο, βάρους 500 τόνων, που είχε στηθεί πριν την πυρκαγιά, είναι μια δύσκολη κι επικίνδυνη εργασία, αφού θα πρέπει να γίνονται εργασίες αφαίρεσης ταυτόχρονα με εργασίες υποστήριξης. Μόνο τότε θα γνωρίζουμε και το μέγεθος της ζημιάς που έχει γίνει στη στέγη. Οι εργασίες θα ξεκινήσουν μέσα στον Νοέμβριο, για την ώρα όμως, όπως μεταφέρει ο γαλλικός Τύπος, το κλίμα στο εργοτάξιο είναι βαρύ, αφού έχουν σταματήσει σχεδόν τα πάντα.