Υπόθεση OCCR: Ποιος είναι ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ;

Ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ, το όνομα του οποίου έγινε γνωστό στην Κύπρο τις τελευταίες μέρες μετά την έκθεση της ερευνητικής δημοσιογραφικής ομάδας OCCRP, είναι Κύπριος υπήκοος από το 2010. Ο κ. Αμπράμοφ πολιτογραφήθηκε Κύπριος και πήρε κυπριακό διαβατήριο επί υπουργίας Νεοκλή Συλικιώτη. Την υπόθεση πολιτογράφησης έφερε ενώπιον του Υπουργείου Εσωτερικών το δικηγορικό γραφείο του Νίκου Αναστασιάδη. Ο κ. Αμπράμοφ πήρε την κυπριακή υπηκοότητα λόγω των υψηλότατων υπηρεσιών που πρόσφερε στην Κυπριακή Δημοκρατία με βάση τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες στη χώρα. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο κρίθηκε ότι η πολιτογράφησή του ήταν προς το δημόσιο συμφέρον.

Ποιες βέβαια ήταν οι υψηλές υπηρεσίες και κατ' επέκταση ποιο το δημόσιο συμφέρον, ποτέ δεν διευκρινίστηκαν επισήμως από το Υπουργικό Συμβούλιο του τότε Προέδρου Δημήτρη Χριστόφια, που προχώρησε στην παραχώρηση κυπριακής υπηκοότητας. Ούτε επίσης από το δικηγορικό γραφείο του Νίκου Αναστασιάδη το οποίο επέμενε στην πολιτογράφησή του. Σύμφωνα με τον τότε υπουργό Νεοκλή Συλικιώτη, για τον σκοπό αυτό τον πήρε και προσωπικά τότε ο κ. Αναστασιάδης που ήταν πρόεδρος του ΔΗΣΥ και του ζήτησε να προχωρήσει η παραχώρηση της υπηκοότητας.

Σε ό,τι αφορά την κόντρα που ακολούθησε, ο Πρόεδρος επέμεινε τη βδομάδα που πέρασε ότι μετά την εκλογή του στην προεδρία το 2013, ο ίδιος αποχώρησε από το δικηγορικό του γραφείο και ότι δεν έχει πλέον καμία σχέση με αυτό. Δεν υποστήριξε βέβαια ότι από τότε και ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν ξαναείδε τον πελάτη του κ. Αμπράμοφ.

Η σχέση

Η σχέση του κ. Αμπράμοφ με την Κύπρο ξεκινά μερικά χρόνια νωρίτερα από την ημέρα που πήρε υπηκοότητα. Όταν δηλαδή στις 6 Μαρτίου 2006 εμφανίζεται να έχει σχέση με την εταιρεία Lanebrook Ltd. Η εταιρεία αυτή έχει έδρα τη Λευκωσία  και τη διεύθυνσή της σήμερα έχουν τρεις Κύπριοι και μια Ρωσίδα. Γραμματέας είναι η Calmco Secretariat Ltd και διευθυντές της φέρονται να είναι οι Natalia Khudyk, Θεόδωρος Παρπέρης, Δημήτρης Ιωαννίδης και  Νίκος Χειμαρίδης.

Η εταιρεία αυτή δεν γνωρίζουμε αν διαχειρίζεται άλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται παραγωγικά στην Κύπρο. Υπήρξε ωστόσο μια πάρα πολύ κομβικής σημασίας εταιρεία, διότι μέσω αυτής ελεγχόταν μέχρι πρόσφατα μια άλλη εταιρεία που είναι κολοσσός στον τομέα της χαλυβουργίας και είναι εγγεγραμμένη στους FTSE του Λονδίνου. Πρόκειται για την εταιρία Evraz στην οποία ο κ. Αλεξάντερ Αμπράμοφ έχει σημαντικό μερίδιο μετοχών. Στην ίδια εταιρία μέτοχος είναι, μεταξύ άλλων, και ο άλλος γνωστός Ρώσος επιχειρηματίας Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ο ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας Τσέλσι του Λονδίνου και ο 78^ος πλουσιότερος επιχειρηματίας στον Κόσμο.

Πολύ πρόσφατα, το 62,74% της Evraz που κρατούσε εκ μέρους των Ρόμαν Αμπράμοβιτς, Αλεξάντερ Αμπράμοφ, Αλεξάντερ Φλόροφ και Ευγένιου Σβίντλερ, η  Lanebrook Ltd, άλλαξε χέρια. Σε σημαντικό βαθμό ελέγχεται από την επίσης κυπριακή εταιρεία Crosland Global Limited. Πρόκειται για εταιρεία που βρισκόταν εγγεγραμμένη στον έφορο Εταιριών από το 2004 και με εξαίρεση έναν διευθυντή, έχει την ίδια ομάδα διευθυντών με τη Lanebrook Ltd.

Όπως ανακοινώθηκε από την Evraz, η αλλαγή επενδυτικού οχήματος έγινε για σκοπούς αποφυγής πιθανού αμερικανικού εμπάργκο. Την ίδια στιγμή κατανεμήθηκαν και ονομαστικά οι μετοχές της Evraz. Συγκεκριμένα, ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς εγκατέλειψε την Κύπρο και μέσω της εταιρείας Greenleas International Holdings, που είναι εγγεγραμμένη στα British Virgins Islands,  ελέγχει το 30,52% των μετοχών. Μέσω της κυπριακής Crosland Global Limited, οι κύριοι Αλεξάντερ Αμπράμοφ και Αλεξάντερ Φλόροφ ελέγχουν το 20,92% και το 10,45% αντίστοιχα.

Η έρευνα της OCCRP

Πέρα από τη διεθνή του καριέρα μέσω Κύπρου, ο κ. Αλεξάντερ Αμπράμοφ, σύμφωνα με την έρευνα της ομάδας διερευνητικών δημοσιογράφων της OCCRP (που έχει ασχοληθεί με δεκάδες υποθέσεις παγκοσμίως, όπως π.χ. τα Panama Papers και τα Paradise Papers, έχει προβεί σε αποκαλύψεις εναντίον της Ντόιτσε Μπανκ και έχει κατηγορήσει ευθέως τον πρίγκιπα Κάρολο της Βρετανίας για ξέπλυμα κ.λπ.,  βρέθηκε να έχει σχέση -σύμφωνα με τα αρχεία της ανενεργής λιθουανικής τράπεζας Ukio Bankas- με μια σειρά εταιρειών που λειτουργούσαν ως βιτρίνες για τη μεταφορά ρωσικού χρήματος.

Δύο από αυτές τις εταιρείες βιτρίνες, οι Batherm Ventures Ltd. με έδρα τα British Virgin Islands και Matias Co Ltd. με έδρα τη Λευκωσία, φαίνονται, σύμφωνα πάντα με την έρευνα της OCCRP, «να είναι βαθιά διαπλεκόμενες με το ‘Πλυντήριο της Τρόικας’,  ένα δηλαδή δίκτυο βιτρινών που λειτουργούσε από το 2006 έως το 2013 και έκανε διακίνηση τουλάχιστον 4,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δίνοντας την ευκαιρία στους χρήστες του να φοροδιαφεύγουν, να αποκρύπτουν περιουσιακά στοιχεία και να ξεπλένουν χρήμα». Η Batherm και Matias «τροφοδότησαν το σύστημα με 323 εκατ. δολάρια για διάφορους λόγους, οι περισσότεροι άγνωστοι».

Τα έγγραφα που διέρρευσαν, υπονοούν πως ο Ρώσος δισεκατομμυριούχος, Αλεξάντερ Αμπράμοφ κρυβόταν πίσω και από τις δύο εταιρείες, και μάλιστα τις χρησιμοποιούσε για να αγοράσει τεράστια ρωσική επιχείρηση ενέργειας σε απίστευτα προνομιακή τιμή. Στη συνέχεια ο Αμπραμόφ παρέλαβε διαβατήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη βοήθεια της νομικής εταιρείας του Αναστασιάδη.

Τα έγγραφα πάντως, σύμφωνα πάντα με την έρευνα της OCCRB, «δεν περιέχουν απτές αποδείξεις πως η εταιρεία ή οι υπάλληλοί της παραβίασαν κάποιο νόμο ή διέπραξαν κάποιο έγκλημα». Οι συνδιαλλαγές, αν γίνονταν σήμερα με βάση τις νέες ενισχυμένες νομοθεσίες που υιοθέτησε και η Κύπρος, σίγουρα θα ήταν παράνομες. Για την εποχή προ της οικονομικής κρίσης τα θέματα που τίθενται είναι κυρίως ηθικής φύσης. Υπό την έννοια ότι κάποιοι Ρώσοι επιχειρηματίες μετέφεραν στην Κύπρο χρήματα, ενώ το ίδιο το ρωσικό κράτος επιχειρούσε να τους ελέγξει για παράνομες δραστηριότητες ή και για αποφυγή καταβολής φορολογίας.

Επενδύσεις

Σύμφωνα με δημοσίευμα της «Cyprus Mail», ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ πήρε την κυπριακή υπηκοότητα για τις υψηλές του υπηρεσίες προς την Κυπριακή Δημοκρατία, και δη της εξαγοράς του 51,4% της κυπριακής εταιρείας Palmrose Ltd έναντι του ποσού του 1,06 δισ. δολαρίων. Η εταιρεία αυτή ενεγράφη στον έφορο Εταιριών στις 16/10/2007, το 2008 αγοράστηκε από τον κ. Αμπράμοφ και στις 3/7/2014 διαγράφηκε από τον κατάλογο. Τον Ιούνιο του 2010 επίσης, η Evraz, βασικός μέτοχος της οποίας είναι ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ, αγόρασε μειοψηφικές συμμετοχές σε δύο κυπριακές εταιρείες που εμπορεύονται παλιοσιδερικά την  EKV Invest και την EKV Invest. Η Evraz κατέχει επίσης μερίδιο 50% στην εταιρεία Streamcore Limited της Κύπρου, η οποία είχε καθαρά περιουσιακά στοιχεία ύψους 62 εκατ. δολαρίων τον Σεπτέμβριο του 2009. Όλες αυτές οι εταιρείες είναι εγγεγραμμένες στην ίδια διεύθυνση με τις προαναφερθείσες εταιρείες Lanebrook Ltd και Crosland Global Limited.

Το κούρεμα

Ο οικονομικός αναλυτή και blogger, John Helmer, που ζει στη Μόσχα και παρακολουθεί από πολύ κοντά τη δραστηριότητα των Ρώσων επιχειρηματιών και στην Κύπρο, υποστηρίζει ότι ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ ήταν αρκετές μέρες πριν ενήμερος για το επικείμενο κούρεμα των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες τον Μάρτιο του 2013. Ποιος τον ειδοποίησε είναι ένα ερώτημα, διερωτάται. Την ίδια στιγμή ο ίδιος αναλυτής υποστηρίζει ότι είναι πιθανόν ο ίδιος ο κ. Αμπράμοφ να ειδοποίησε και τον συνεταίρο του στην Evraz,  Ρόμαν Αμπράμοβιτς για το κούρεμα. Στη συνέχεια ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς ενημέρωσε τον συνεταίρο του, τον Ντεπιράσκα, και πάει λέγοντας.

Την περίοδο αυτή καμιά πληροφορία, πέρα από φήμες, δεν προέκυψε για μεταφορά κεφαλαίων στο εξωτερικό μετά το κλείσιμο των τραπεζών και λίγο πριν το κούρεμα, πέραν της γνωστής υπόθεσης των συμπεθέρων του Προέδρου Αναστασιάδη, ο οποίος κατηγορήθηκε για διαρροή της πληροφορίας, ωστόσο ο ίδιος το διέψευσε κατηγορηματικά. Αυτό για το οποίο κάποιος ίσως θα έπρεπε να επιμένει να δώσει απαντήσεις ακόμα και σήμερα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, είναι ποιες ακριβώς είναι οι υψηλές υπηρεσίες που πρόσφερε ο Αλεξάντερ Αμπράμοφ στην Κύπρο για να δικαιούται την κυπριακή υπηκοότητα τιμής ένεκεν!

Στο ίδιο ερώτημα θα έπρεπε να απαντήσει επίσης και το ΑΚΕΛ, η κυβέρνηση του οποίου βρισκόταν στην εξουσία και έδωσε το 2010 την υπηκοότητα. Ο τότε υπουργός Εσωτερικών Νεοκλής Συλικιώτης υποστήριξε δημόσια ότι η υπηκοότητα δόθηκε το 2010, ενώ το όνομα του κ. Αμπράμοφ αναμείχθηκε στο σκάνδαλο της «Troika Laundromat» το 2013. Οπότε, δεν μπορούσε κανένας να γνωρίζει. Με βάση τα στοιχεία που προκύπτουν από το γραφείο του εφόρου Εταιριών, ο κ. Αμπράμοφ είχε εταιρείες και επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο τουλάχιστον από το 2006. Οι οποίες βέβαια μπορεί να ήταν καθ' όλα νόμιμες.

Ο κ. Αμπράμοφ πάντως, παρά την κρίση και τα κουρέματα, συνέχισε να επισκέπτεται την Κύπρο. Λίγες βδομάδες μετά το κούρεμα καταθέσεων, και συγκεκριμένα περί το τέλος Ιουνίου 2013, ο Ρώσος ολιγάρχης συνοδευόμενος από τους συνεταίρους του Προέδρου Αναστασιάδη στο δικηγορικό του γραφείο, Φάνο Φιλίππου και Στάθη Λεμή, επισκέφθηκε το Προεδρικό, όπου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παράθεσε σε όλους γεύμα.

Who is Who

O Alexander Grigoryevich Abramov γεννήθηκε στη Μόσχα το 1959 και σπούδασε στο Moscow Institute of Physics and Technology. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του εργάστηκε ως επιστήμονας, αλλά η χρηματοδότηση του ερευνητικού του έργου διακόπηκε το 1988 με την οικονομική κρίση που έπληξε τη Ρωσία.

Στη συνέχεια άρχισε να επενδύει σε εταιρείες χάλυβα και σιδήρου, καταφέρνοντας σήμερα να είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος μέτοχος του ρωσικού κολοσσού Evraz ο οποίος εργοδοτεί 125.000 άτομα και έχει τζίρο 20 δις τον χρόνο. Ο Αμπράμοφ το 2015 μπήκε στη λίστα του Forbes  ως ένας από τους πλουσιότερους επιχειρηματίες στον κόσμο με περιουσία 4,3 δισ. δολάρια. Σήμερα περνά τον περισσότερο χρόνο του στη Μόσχα με τη γυναίκα και τα τρία παιδιά του, αλλά και στη Νέα Ζηλανδία, όπου ζει σε ένα υπερπολυτελές σπίτι το οποίο του κόστισε γύρω στα 40 εκατ. δολάρια.