Σε «κόσκινο ελέγχων» θα υποβάλλονται οι δανειολήπτες του ΕΣΤΙΑ

Από ένα κόσκινο ελέγχων θα περνά ο κάθε δανειολήπτης που θα τυγχάνει στήριξης με χρήματα φορολογουμένου μέσω του σχεδίου ΕΣΤΙΑ, ενώ βάσει του Μνημονίου Συναντίληψης, ενδεχόμενη αθέτηση των όρων του σχεδίου σηματοδοτεί έναρξη της διαδικασία εκποίησης.

Το Μνημόνιο Συναντίληψης που θα διέπει την εφαρμογή του σχεδίου, προσχέδιο του οποίου εξασφάλισε το ΚΥΠΕ, προνοεί την άρση του τραπεζικού απορρήτου για τον κάθε αιτητή και τα μέλη της οικογένειάς του, έτσι ώστε ο κρατικός φορέας, που θα ελέγχει το σχέδιο, να μπορεί να επιβεβαιώνει και να επαληθεύει τα οικονομικά στοιχεία του αιτητή και των υπολοίπων μελών της οικογένειάς του.

Μετά την ολοκλήρωση του νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία, τόσο το μνημόνιο συναντίληψης όσο και το σύνολο του σχεδίου, στο οποίο ενσωματώθηκαν οι αλλαγές που επήλθαν κατόπιν της έγκρισης του από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θα υποβληθούν στην επόμενη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση. Ακολούθως, το μνημόνιο συναντίληψης θα υπογραφεί μεταξύ του κρατικού φορέα και των συμμετεχουσών τραπεζών και η εφαρμογή του σχεδίου θα ξεκινήσει τον ερχόμενο μήνα.

Άρση τραπεζικού απορρήτου

Με βάση το μνημόνιο, απαραίτητη προϋπόθεση για ένταξη στο σχέδιο, είναι ο αιτητής να έχει δώσει ρητή συγκατάθεση για πρόσβαση του κρατικού φορέα σε οποιαδήποτε στοιχεία έχει ήδη υποβάλει ο αιτητής σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα κατά την εφαρμογή των διαδικασιών που καθορίζονται στον Κώδικα Συμπεριφοράς, ο οποίος είναι προσαρτημένος στην οδηγία διαχείρισης καθυστερήσεων ή σε οποιαδήποτε επιπλέον στοιχεία απαιτηθούν από τον κρατικό φορέα, τα οποία ο αιτητής οφείλει να προσκομίσει στο πλαίσιο της αίτησης. Άρση του απορρήτου προνοείται επίσης και για περιπτώσεις όπου ζητείται περαιτέρω εξέταση των αιτήσεων από την ειδική επιτροπή η δημιουργία της οποίας προνοείται στο μνημόνιο.

Η πρόνοια αυτή προστίθεται στη δυνατότητα που θα έχουν οι τράπεζες για πρόσβαση στους λογαριασμούς που διατηρεί ο αιτητής σε άλλα τραπεζικά ιδρύματα, όπως εξάλλου αναφέρεται στην ανακοίνωση της ΓΔ Ανταγωνισμού για την έγκριση του σχεδίου.

Ωστόσο, στο μνημόνιο υπάρχουν πρόνοιες για διασφάλιση του απορρήτου και εμπιστευτικότητας, καθώς η οποιαδήποτε επιβεβαίωση και επαλήθευση οικονομικών στοιχείων από τον κρατικό φορέα ή την ειδική επιτροπή θα γίνεται κατ’ εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2016-679, που αφορά στην προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών.

Επίσης, βάσει του μνημονίου, ο κρατικός φορέας δύναται να επανεξετάζει τα εισοδηματικά κριτήρια και περιουσιακά στοιχεία όλων των οφειλετών του αναδιαρθρωμένου δανείου κύριας κατοικίας για να διαπιστώσει κατά πόσον υπήρξε αύξηση ή μεταβολή των περιουσιακών στοιχείων πέραν του 30% σε πραγματικούς όρους, που να δικαιολογούν την αποκλειστική ανάληψη της αποπληρωμής του αναδιαρθρωμένου δανείου από τον δικαιούχο οφειλέτη.

Ο κρατικός φορέας διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου προς επιβεβαίωση της πλήρωσης των κριτηρίων συμμετοχής στο σχέδιο καθώς και τον διορισμό ανεξάρτητων εξωτερικών συμβούλων, οι οποίοι αφού προβούν σε όλες τις προβλεπόμενες ελεγκτικές διαδικασίες, περιλαμβανομέων και δειγματοληπτικών ελέγχων, θα υποβάλλουν σχετική έκθεση στον κρατικό φορέα. Στη βάση των ευρημάτων της έκθεσης, όπως αναφέρεται στο μνημόνιο, ο κρατικός φορέας δύναται να λαμβάνει μέτρα θεραπείας όπως η πλήρη ανάκτηση της χορηγίας από τον αιτητή και η λήψη νομικών μέτρων εναντίον του.

Στο μνημόνιο παρατίθενται δύο προϋποθέσεις υπό τις οποίες ο κρατικός φορέας θα ακυρώνει την καταβολή της χορηγίας. Πρόκειται για τις περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης του αναδιαρθρωμένου δανείου τερματίσει την εξυπηρέτηση του δανείου και τη διαπίστωση από τον φορέα ότι σε οποιοδήποτε χρόνο ισχύος του σχεδίου ΕΣΤΙΑ, ο οφειλέτης δεν πληρούσε τα κριτήρια και προϋποθέσεις κατά την περίοδο από τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 μέχρι την περίοδο εξέτασης της αίτησης του, ή έδωσε ψευδή στοιχεία για να ενταχθεί στο σχέδιο.

Εξάλλου, στο παράρτημα που αφορά τους κύριους όρους αναδιάρθρωσης, προνοείται ρητά πως σε περιπτώσεις αθέτησης των όρων τότε αρχίζει η διαδικασία εκποίησης της κύριας κατοικίας και οποιασδήποτε άλλης ακίνητης ιδιοκτησίας που εξασφαλίζει το εναπομένων δάνειο και τερματίζεται η καταβολή της κρατικής χορηγίας.

Επιβεβαίωση καταβολής δόσεων εκ μέρους δανειολήπτη

Όσον αφορά την καταβολή των δόσεων, προνοείται ότι η συμμετέχουσα τράπεζα θα επιβεβαιώνει γραπτώς την 5η εργάσιμη μέρα Δεκεμβρίου κάθε έτους την καταβολή των δύο τρίτων των δόσεων του αναδιαρθρωμένου δανείου, έτσι ώστε ο κρατικός φορέας να καταβάλει στο τέλος Δεκεμβρίου το υπόλοιπο ένα τρίτο των δόσεων του αναδιαρθρωμένου δανείου.

Αν στην 5η εργάσιμη μέρα Δεκεμβρίου παρατηρούνται καθυστερήσεις στην καταβολή των δόσεων από τον δανειολήπτη, μικρότερες των 90 ημερών, τότε ο κρατικός φορέας θα καταβάλλει την κρατική χορηγία μόνο σε περίπτωση που η συμμετέχουσα τράπεζα επιβεβαιώσει γραπτώς την 5η εργάσιμη του Φεβρουαρίου ότι ο οφειλέτης έχει καταβάλει τις μηνιαίες δόσεις μέχρι και τον Ιανουάριο.

Σε περίπτωση αθέτησης υποχρεώσεων από πλευράς δανειολήπτη, ήτοι καθυστέρηση πέραν των 90 ημερών, τότε τερματίζεται η καταβολή της κρατικής χορηγίας και υπάρχει υποχρέωση επιστροφής του ποσού που καταβλήθηκε από το κράτος.

Εξάλλου, σε περίπτωση μεταβίβασης του δανείου σε άλλο δανειολήπτη τερματίζεται η υποχρέωση καταβολής της κρατικής χορηγίας.

Στο μνημόνιο διαλαμβάνεται ότι το κράτος θα συστήσει δύο επιτροπές. Πρόκειται για μια ειδική επιτροπή που θα απαρτίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών και το Υπουργείο Εργασίας για εξέταση εξειδικευμένων περιπτώσεων που θα της υποβάλλονται από την αρμόδια επιτροπή συμμετεχουσών και μια επιτροπή εξέτασης παραπόνων που θα συσταθεί από τον κρατικό φορέα, που θα εξετάζει ενστάσεις, απαιτήσεις, καταγγελίες και οποιαδήποτε παράπονα από τους αιτητές.

Επίσης, το κράτος αναλαμβάνει υποχρέωση να περιλαμβάνει πρόνοια στον κρατικό προϋπολογισμό για δέσμευση κονδυλίων για την καταβολή της κρατικής χορηγίας. Υπενθυμίζεται το μέγιστο ετήσιο κόστος για το κράτος υπολογίζεται περίπου στα €33 εκατομμύρια, ή €815 εκατ για περίοδο 25 ετών, που είναι η διάρκεια του σχεδίου.

ΚΥΠΕ