Την Πράγα; Απλώς δεν την ξεπερνάς. Ποτέ.

(Κείμενο - φωτογραφίες: Κώστας Κωνσταντίνου)

Την Πράγα την πρωτογνώρισα πριν από πολλά χρόνια. Σε άλλες εποχές. Τότε που τα πλείστα κτήριά της ήταν μαυρισμένα από το κάρβουνο και η μυρωδιά του απλωνόταν στον αέρα, όπως εκείνη την ήσυχη νύχτα του χιονισμένου χειμώνα που είχα φτάσει στον σταθμό του Hlavni φοιτητής, νιώθοντας παράξενα. Όπως πάντα νιώθαμε, όταν περνούσαμε το Σιδηρούν Παραπέτασμα. Και ειδικά όταν ταξιδεύαμε μόνοι μας, όπως εγώ εκείνη τη μέρα, σ’ αυτόν τον -τότε- κλειστό κόσμο.



Δεν είναι, θα μου πείτε, και ο καλύτερος τρόπος για να αρχίσει κανείς ένα ταξιδιωτικό κείμενο. Είναι, αν θέλει να πει το εξής: πως ακόμα και τότε, εκείνη η πόλη την οποία σε τίποτα φυσικά δεν θυμίζει η κοσμοπολίτικη Πράγα του σήμερα, είχε μια μαγεία που σε άφηνε άφωνο. Μια μαγεία που δεν μπορούσες να την προσπεράσεις ακόμα κι αν μερικές ώρες πριν βρισκόσουν στη… Βιέννη στην οποία ζούσα εγώ. Τόσο μαγευτική ήταν παρά τα σημάδια που είχε αφήσει -τότε- πάνω της η εποχή εκείνη.



Στα χρόνια που θα ακολουθούσαν θα συναντούσα την Πράγα πολλές φορές. Και θα έβλεπα το πώς εκείνη η μουντή εικόνα πίσω από την οποία όμως φώναζε η μοναδική μεγαλοπρέπεια και ομορφιά αυτή της, το πώς λοιπόν εκείνη η εικόνα θα έσβηνε και θα έδινε τη θέση της σε αυτό που η Πράγα πάντα «έκρυβε» πίσω από το χοντρό αλλά και πολύ διάφανο μαζί πέπλο της μεταπολεμικής της φθοράς.



Θα την έβλεπα χειμώνες και καλοκαίρια. Άνοιξη και φθινόπωρο. Φορές πολλές. Να κάνει αυτό που λίγες πόλεις μπορούν, τόσο τουλάχιστον. Να μεταλλάσσεται. Και να μοιάζει μια άλλη πόλη σε κάθε εποχή.



Θα τη ζούσα να παραδίδεται στον μαζικό τουρισμό και να με κουράζει, κάποια στιγμή, για να με ξαφνιάσει και πάλι κάποια χρόνια μετά, όταν βρήκε επιτέλους ξανά τις ισορροπίες της και κατάφερε να δαμάσει όσο μπορούσε τα πλήθη που την επισκέπτονται για να δούνε το αυτονόητο: μιαν από τις πιο όμορφες και μαγευτικές πόλεις στον κόσμο, όχι μόνο στην Ευρώπη.



Μετά, πέρασαν πάλι μερικά χρόνια. Μέχρι που πρόσφατα βρέθηκα να την περπατώ ξανά, σε ένα ταξίδι που διοργάνωσε η Cyprus Airways σε συνεργασία και με το αεροδρόμιο της Πράγας (#flyfromprg), τον δήμο της πρωτεύουσας της Τσεχίας και τον τουριστικό οργανισμό της Κεντρικής Βοημίας (#visitcentralbohemia). Γιατί κι αυτό είναι ένα από τα λάθη που κάνουν οι επισκέπτες της πόλης. Οι πλείστοι δεν κοιτάζουν τι υπάρχει και έξω από αυτήν και χάνουν έτσι μερικά από τα ομορφότερα τοπία της κεντρικής Ευρώπης.



Αλλά ας τα πάρουμε ένα-ένα. Το ότι η Πράγα αλλάζει -και αλλάζει…!- σε κάθε εποχή τόσο πολύ, είναι καλό. Είναι και κακό βέβαια, αν πρέπει κανείς να απαντήσει στο ερώτημα που μου έθεσαν συχνά φίλοι: πότε είναι η καλύτερη εποχή; Δεν απαντάται εύκολα. Είναι σαν να μιλάμε για άλλες πόλεις. Θα έλεγα πως εγώ προτιμώ την άνοιξη αν και ο κρύος χειμώνας της με μαγεύει εξίσου. Το καλοκαίρι επίσης, με τις σύντομες μπόρες του είναι θαυμάσιο. Αν και μιλάμε για το peak season η πόλη είναι στα καλύτερά της. Και το φθινόπωρο όμως, το φθινόπωρο στην Πράγα είναι μοναδικό! Αλλά ειδικά εάν θέλει -και πρέπει- κανείς να δει και τη Βοημία, τότε, με εξαίρεση τον χειμώνα ίσως, όλες οι εποχές είναι θαυμάσιες.



Tην Πράγα μπορεί να τη δει κανείς, στα γρήγορα, σε 2 ή 3 μέρες. Όχι λόγω των αποστάσεων ή των συγκοινωνιών. Οι τελευταίες είναι εξαιρετικές και είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους μπορεί κανείς να μείνει και έξω από το κέντρο της πόλης, πιο οικονομικά, χωρίς αυτό να είναι πρόβλημα όπως αλλού. Αλλά και μέσα, τα ξενοδοχεία, δεν είναι εξωφρενικά ακριβά -ούτε και τα πολυτελείας ξενοδοχεία, μπουτίκ και άλλα, όπως λ.χ. το θαυμάσιο Cosmopolitan στο οποίο μείναμε εμείς με το εξαιρετικό και βραβευμένο εστιατόριο και ζαχαροπλαστείο του Next Door. Tο θέμα απλώς είναι να βρει κανείς δωμάτιο, σε busy περιόδους.



Σε τρεις λοιπόν μέρες -η Cyprus Airways (www.cyprusairways.com ) πετά κατευθείαν από Λάρνακα κάθε Παρασκευή και Δευτέρα και πριν από λίγο έβρισκα εισιτήρια τον Μάη λ.χ. από… 46 ευρώ η απλή διαδρομή!- μπορεί να δει κανείς τα βασικά. Εγώ θα το έκανα έτσι: θα μοίραζα (φτάνει και φεύγει βολικά το μεσημέρι η CY) την Παρασκευή και τη Δευτέρα για την επίσκεψη στην Παλιά Πόλη (Stare Mesto): την πλατεία της με το περίφημο Αστρονομικό Ρολόι, το παλιό δημαρχείο με τη θέα από την κορυφή του, την εκκλησία του Αγίου Νικολάου, το φημισμένο εβραϊκό κοιμητήριο και την εβραϊκή συνοικία, το Josefov, εκεί όπου 12.000 ταφόπλακες στριμώχνονται σε μια αυλή και τα υπόλοιπα αναλόγως γούστου αξιοθέατα.



Θα ανηφόριζα τη Vaclavske Namesti το επίκεντρο της Άνοιξης της Πράγας του 1969, εδώ όπου αυτοπυρπολήθηκε τότε ο Γιαν Πάλαχ και συνεπώς, σημείο αναφοράς στη σύγχρονη Ιστορία όλης της Ευρώπης. Θα κατηφόριζα μετά στο κομμάτι εκείνο της πόλης με το πανεπιστήμιο και τις αγορές και θα έφτανα στο ιστορικό Cafe Slavia στην όχθη του Μολδάβα που δεν θα το έχανα με τίποτα.



Σας τα βάζω σκόρπια, είναι ιδέες αναλόγως και γούστου. Μπορεί κάποιος να θέλει να πάει για ψώνια, λ.χ. Ακόμα και εκεί τα πράγματα είναι καλά, η Πράγα δεν είναι ακριβή και υπάρχουν πολλά καταστήματα και malls.



Πάντα στην Παλιά Πόλη, το μουσείο Mucha, το Εβραϊκό Μουσείο, το Μουσείο του Κομουνισμού –από τα πιο φευγάτα αλλά και φοβερά ενδιαφέροντα- μαζί με τις φημισμένες παραστάσεις κουκλοθέατρου αλλά και του Μαύρου Θεάτρου της Πράγας, συμπληρώνουν τις μέρες. Βράδυ, απαραίτητα μια βόλτα στη Γέφυρα του Καρόλου και ναι, μια βόλτα με πλοιάριο στο Μολδάβα. Αξίζει. Στα μουσεία, πριν ξεχάσω, το Μουσείο Κάφκα και η Βιβλιοθήκη του Στράχοβ.



Από τη Γέφυρα του Καρόλου ξεκινά και η δεύτερη μέρα. Ναι, πρέπει να τη δει κανείς και μέρα και νύχτα. Από εκεί απέναντι στη Mala Strana, το γραφικό Μικρό Μέρος της πόλης, στο κανάλι Certovka, το σπουδαίο Kampa Museum για modern art, τον τοίχο του Τζον Λέννον και τον ρόλο που διαδραμάτισε στον πόθο για ελευθερία και δημοκρατία και μετά, εγώ επιμένω, πεζή για το Κάστρο από την πανέμορφη οδό Nerudova με τα αρχοντικά και τις πρεσβείες, το Gingerbread Museum -τις μυρωδιές του που θα σας μαγέψουν- και φυσικά τις σοκολατερί του δρόμου εκείνου, ειδικά.



Πρωτίστως την avant-garde Prazska Cokolata (αλλά πηγαίνετε σε όλες). O λόφος του Κάστρου είναι εξίσου σημαντικός, ίσως και περισσότερο από την παλιά πόλη αφού εδώ είναι μερικά από τα πιο σπουδαία αξιοθέατα πέρα από το ίδιο το Κάστρο, μια άλλη πόλη στην ουσία. Όπως, ο Καθεδρικός του Αγίου Βίτου με τους θησαυρούς του και η γραφική Χρυσή Οδός. Εδώ όπου οι αλχημιστές φέρονται να έκαναν πειράματα για να μετατρέψουν άλλα μέταλλα σε χρυσάφι και στο αρ. 22 της οποίας έζησε για λίγο ο Φραντζ Κάφκα.



Για φαΐ, αυθεντικά τσέχικο αλλά στα καλύτερά του, το Kychyn στην πλατεία του Κάστρου. Και το κρασί του επίσης, δοκιμάστε το. Για κρασί και φαΐ επίσης, η Villa Richter σε ένα λόφο με αμπέλια -κοντά στο Κάστρο- προσφέρει μέρα και νύχτα μια μοναδική θέα της Πράγας από ψηλά. Αν αυτά χωρέσουν σε δύο μέρες, δεν ξέρω την ταχύτητά σας, η τρίτη μέρα, ειδικά εάν είναι Κυριακή, αξίζει κατά το ήμισυ τουλάχιστον να αφιερωθεί στον λόφο Petrin με την πανέμορφη φύση και τον Πύργο του. Εδώ είναι η καλύτερη θέα της πόλης.



Είναι αμέτρητα άλλα, δεν χωράνε με τίποτα. Και έχουμε ακόμα και τη Βοημία. Ένα ταξίδι από μόνη της, περνάς μέρες και μέρες με διανυκτερεύσεις σε παλιά ανάκτορα και βίλες που έχουν γίνει πια ξενοδοχεία όπως το Chateau Dobris (αυτό εδώ, ναι, γκουγκλάρετέ το).



Πριν πάμε βέβαια εκεί επισκεφθήκαμε πρώτα την πόλη της Kutna Hora, μνημείο της UNESCO πια, με τον μοναδική τεχνοτροπίας Καθεδρικό της Αγίας Βαρβάρας και φάγαμε στο οικογενειακό, όπως όλα τα εστιατόρια εδώ Ruthardce ενώ δοκιμάσαμε μπίρα -στην Τσεχία, πώς το ξέχασα αυτό;- σε μια μικρή ζυθοποιία και μετά πήγαμε στο Κάστρο Konopiste.



Η μέρα είχε αρχίσει ανορθόδοξα, αλλά ομολογουμένως συναρπαστικά, με το οστεοφυλάκιο Sedlec ένα μοναδικό στο είδος του ξωκλήσι στο οποίο τα πάντα, πολυέλαιοι κ.λπ. είναι φτιαγμένα με τα οστά των... συγχωρεμένων.



Η Kutna Hora δεν είναι το μοναδικό στη Βοημία. Υπάρχουν δεκάδες πόλεις με σπουδαία μνημεία και αξιοθέατα και βεβαίως, η φύση. Η πανέμορφη φύση, τα δάση, τα έχετε ξανακούσει και έτσι ακριβώς είναι. Αν βρεθείτε εκεί -ο άλλος συνδυασμός της Cyprus Airways Δευτέρα ώς Παρασκευή είναι ιδανικός για την Πράγα και τη Βοημία μαζί- πρέπει να πάτε, εκτός από τα πιο πάνω και σε δύο άλλα μέρη: το Nizbor για να δείτε από κοντά πώς γίνονται τα κρύσταλλα Βοημίας -μου φαινόταν boring αλλά είναι συναρπαστικό τελικά.



Επίσης, για γεύμα στο Zastavka ένα παλιό βαγόνι τρένου το οποίο έγινε -καταπληκτικό- εστιατόριο στον παλιό σταθμό.





Ιδιοκτησία του διάσημου Τσέχου ηθοποιού Tomas Hanak (δες, Brothers Grimm με τον αξέχαστο Heath Ledger, τον Matt Damon και τη Monica Bellucci κ.ά.) ο οποίος πιθανότατα θα είναι και εκεί. Φοβερός τύπος και έχει αποφασίσει, μου είπε μεταξύ τυρού και αχλαδίου, να βγάζει τους χειμώνες του στην Κύπρο πλέον. Μάλλον προσανατολίζεται για Λατσί, Πομό κ.λπ. Αυτά είναι!



Το άλλο είναι το διάσημο επιβλητικό Κάστρο Karsltejn και η πόλη με το δάσος τριγύρω.



Kι αυτό είναι μια εμπειρία από μόνο του, το πρωί βγήκα μάλιστα και έτρεξα πάνω στον λόφο του Κάστρου και πίσω στο δάσος, είναι νομίζω μια από τις ωραιότερες διαδρομές που έχω κάνει ποτέ (όπως και το χάραμα στην Πράγα, με τον κόκκινο ουρανό της αυγής, η φωτογραφία που έχω πιο πάνω από τη γέφυρα Stefanikuv).



Και οι του Karlstein φτιάχνουν τη δική τους σοκολάτα, όπως και τα υπόλοιπα που μπορείτε να φάτε σε ντόπια κουζίνα αφού κάνετε πρώτα την επίσκεψη στο Κάστρο και θαυμάσετε τη θέα.



Παίζουν σκαλιά πολλά. Μετά δεν λέει. Έχει και ωραίο ζεστό τσάι στην καντίνα.



Το άσχημο με τα ταξιδιωτικά κείμενα είναι ότι πάντα έχεις τόσα πολλά να πεις και ο χώρος τελειώνει. Ειδικά σ’ αυτό το ταξίδι όμως, θα ήθελα αμέτρητες σελίδες και πάλι έτσι θα ένιωθα στο τέλος.



Τι να γίνει; Η Πράγα είναι ένας μοναδικός προορισμός. Είναι όμως και η αφετηρία για δεκάδες άλλους τριγύρω, ακόμα και λίγο πιο μακρινούς όπως το ονειρικό Κάρλοβι Βάρι και τόσα άλλα που έχει να προσφέρει αυτή η παραμυθένια χώρα στην καρδιά της Ευρώπης.



Και μάλιστα σε πολύ προσιτές τιμές. Παρασκευή - Δευτέρα για την Πράγα ή Δευτέρα - Παρασκευή για Πράγα και έξω στη Βοημία -με αυτοκίνητο θα το έκανα, οι δρόμοι είναι εξαιρετικοί και οι οδηγοί έχουν συνήθως σώας τα φρένας, αντίθετα με… αλλού- είναι ένα ταξίδι από το οποίο ανανεώνεται κανείς φοβερά. Τρεις και κάτι ώρες από εδώ κιόλας; Και κατευθείαν.

Υστερόγραφο: Το δε χειρότερο όλων είναι πως όταν τα γράφεις θες να πας ξανά…