Συνέντευξη Αννίτας Δημητρίου στον «Π»: Σοβαρότητα ή λαϊκισμός;

Η Αννίτα Δημητρίου, εκ των αντιπροέδρων και βουλευτής του ΔΗΣΥ -επαναδιεκδικεί έδρα στη Βουλή- στη Λάρνακα, υπογραμμίζει τη σημασία της συλλογικής αντιμετώπισης σοβαρών ζητημάτων του τόπου μας, αλλά και ευρύτερα του ευρωπαϊκού χώρου, όπως είναι η διαφθορά, το μεταναστευτικό, οι ανισότητες/ίσες ευκαιρίες κ.λπ. Στο πλαίσιο συνέντευξης που παραχώρησε στον «Π», η κ Δημητρίου επισημαίνει ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί νέα κουλτούρα αντιμετώπισης σοβαρών θεμάτων, που να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ισονομία, την πειθαρχία και την τιμωρία.

Γιατί κολλούν στη Βουλή τα μεγάλα θέματα, όπως μεταρρυθμίσεις και σημαντικά νομοσχέδια ή/και προτάσεις νόμου που θα βελτιώσουν τη ζωή των πολιτών;

Γιατί, δυστυχώς, πολλές φορές υπερτερούν άλλες προτεραιότητες ή σκοπιμότητες που καθόλου δεν εξυπηρετούν τη σημαντικότητα προώθησης ή υπερψήφισης τέτοιων νομοσχεδίων ή προτάσεων νόμου, ειδικότερα όταν βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο. Σε κάποιες περιπτώσεις ίσως να έχει περισσότερη σημασία εάν ένα νομοσχέδιο είναι κυβερνητικό ή ποιος/α το καταθέτει, παρά η ουσία του, και ξεκινά μια αδυσώπητη μάχη επηρεασμού. Το τελευταίο δεν είναι κατ’ ανάγκη αρνητικό εφόσον λαμβάνονται υπόψη εποικοδομητικά οι όποιες απόψεις χωρίς σκοπιμότητες και λαϊκισμό.

Η λειτουργία της δημοκρατίας εξαρτάται από τον αριθμό των κομμάτων στη Βουλή; Όσο λιγότερα, τόσο το καλύτερο;

Δεν είναι θέμα αριθμού, αλλά σίγουρα όσο περισσότερα κόμματα υπάρχουν τόσο δυσκολότερος θα είναι ο στόχος που έχουμε μπροστά μας για μεταρρυθμίσεις, γιατί ακριβώς θα υπερισχύει ο λαϊκισμός έναντι της ουσίας, ειδικά όταν δεν υπάρχουν ξεκάθαρες θέσεις και απόψεις. Δεν μπορεί να επιζητείς ή να διεκδικείς είσοδο στη Βουλή και να μην έχεις ξεκάθαρες θέσεις ειδικότερα για τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία μας. Και κατά τ’ άλλα να επιζητείς αλλαγή. Με τον ίδιο τρόπο δεν γίνεται να υπήρξες μέρος της κοινοβουλευτικής διαδικασίας και να μην αναγνωρίζεις τη δική σου ευθύνη για μεταρρυθμίσεις ή νομοσχέδια που δεν τελεσφόρησαν.

Δημοκρατία και θεσμοί

Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η ποιότητα της δημοκρατίας στον τόπο μας;

Σίγουρα όχι στο επιθυμητό επίπεδο που ως έννοια θα εναρμονιζόταν και θα διασφάλιζε αναφαίρετες και κύριες πανανθρώπινες αξίες όπως η ελευθερία, η ισότητα ή το κράτος δικαίου. Ακόμη χειρότερη δε, είναι η αποδόμηση αν λάβουμε υπόψη την πολιτική συμμετοχή και πολιτική κουλτούρα. Θα πρέπει να μάθουμε να δεχόμαστε την αντίθετη άποψη και να την απαντούμε με επιχειρήματα και όχι αφορισμούς. Μπορούμε, χωρίς υπερβολή, να κάνουμε λόγο ακόμα και για δημοκρατικό έλλειμμα και γι' αυτό πρέπει να περάσουμε από τα λόγια στις πράξεις.

Άρα, τι είναι αυτό που θα βελτιώσει την ποιότητα της δημοκρατίας μας;
Χρειάζεται να προστατεύσουμε και να ενισχύσουμε θεσμούς (θεσμός είναι και η Βουλή των Αντιπροσώπων), χρειάζεται να επικρατήσουν πολιτικές δυνάμεις που μοναδικό σκοπό θα έχουν να συνεργαστούν αποτελεσματικά με όλες αυτές τις προκλήσεις που υπάρχουν, να εργαστούν για το κοινό καλό και όφελος. Χρειάζεται να θωρακιστεί ο ρόλος του κράτους έναντι των πολιτών με τρόπο που να υπάρχει άμεση λειτουργικότητα και καταπολέμηση των ανισοτήτων. Χρειάζεται επιτέλους να κάνουμε πράξη λαϊκές απαιτήσεις, όπως είναι η οριζόντια ψηφοφορία ή το ασυμβίβαστο και εδώ ακριβώς είναι και ο ρόλος της Βουλής των Αντιπροσώπων: να προστατεύσει θεσμούς, κράτος και δημοκρατικές ελευθερίες από περιορισμούς, εξτρεμισμούς, δογματισμούς και λαϊκισμούς. Αλλά εδώ είναι και η ατομική ευθύνη του κάθε πολίτη ξεχωριστά - να συμβάλει και να καθορίσει με την επιλογή του το σχετικό ζητούμενο.

Διαπλοκή - ατιμωρησία

Τι εκτρέφει τη διαφθορά στον τόπο μας;
Πολλές φορές η ατιμωρησία, ή η ένδειξη αυτής, αλλά και το γεγονός ότι το αίτημα της πρόληψης και της καταστολής εξακολουθεί να είναι ένας αναζητούμενος στόχος και όχι μια πάγια θεσμοθετημένη διαδικασία αντιμετώπισης με τη συνεργασία όλων των εξουσιών και θεσμών του κράτους. Προσωπικά με ανησυχεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι δεν αντιλαμβανόμαστε ή δεν θέλουμε να αντιληφθούμε ότι η διαφθορά και διαπλοκή δεν είναι σημερινό φαινόμενο, και δεν έχει συγκεκριμένη κομματική απόχρωση, σίγουρα όχι αυτή που εσκεμμένα κάποιοι επιχειρούν να αποδώσουν. Οπόταν η άρνησή μας -εσκεμμένη ή μη- να παραδεχθούμε ότι όλο αυτό μας αφορά όλους, συντείνει στη διαιώνιση του προβλήματος. Μόνο μέσα από συλλογική προσπάθεια μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά αυτά τα φαινόμενα και όχι με το κάποιοι να προσπαθούν να απομονώσουν την ευθύνη στην κυβέρνηση ή στο κυβερνών κόμμα, με προφανείς σκοπιμότητες. Η πραγματικότητα είναι ότι οι όποιες αποφάσεις πρέπει να ληφθούν για αυστηροποίηση κανόνων και διαδικασιών, εξυπακούουν συνεργασία εξουσιών, εξασφάλιση πλειοψηφίας στη Βουλή και συγκεκριμένες προτάσεις ή εισηγήσεις που συνιστούν ολοκληρωμένο μεταρρυθμιστικό σχέδιο ενίσχυσης της διαφάνειας και αξιοπιστίας της δημοκρατικής λειτουργίας. Εμείς τουλάχιστον σε αυτό έχουμε ξεκάθαρη θέση και πρόταση.

Κυπριακό... ρεαλισμός

Τι περιμένετε να γίνει στο Κυπριακό; Ποια είναι τα ρεαλιστικά σενάρια που έχουμε μπροστά μας;
Θεωρώ ότι είναι υποχρέωσή μας μέχρι και την υστάτη να εργαζόμαστε για την απελευθέρωση και επανένωση του τόπου μας -αυστηρά προσανατολισμένοι στο κεκτημένο που έχει διαπραγματευτικά διαμορφωθεί όλα αυτά τα χρόνια- ακόμα και εάν οι συνθήκες ή τα δεδομένα που έχουμε να διαχειριστούμε δεν είναι ευοίωνα ή εύκολα διαχειρίσιμα. Δεν μπορεί ακόμα και τώρα, δηλαδή μετά από μισό αιώνα, με τα τετελεσμένα που επιχειρεί η Τουρκία και τις δυσκολίες που υπάρχουν, να θεωρούμε ότι μπορούμε να λύσουμε ή να διαχειριστούμε το Κυπριακό με ανεδαφικές στρατηγικές ή μη ρεαλιστικές προσεγγίσεις ακυρώνοντας συγκλίσεις, αποφάσεις ή την όποια πρόοδο έχει επιτευχθεί και ανοίγοντας με αυτό τον τρόπο τη δίοδο στην επιχειρηματολογία της Τουρκίας. Τη δεδομένη στιγμή, μετά και την άτυπη διάσκεψη στη Γενεύη και ενόψει του κρίσιμου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στόχος είναι να υπάρξει επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, να αποτραπούν άλλες στοχεύσεις πέραν του πλαισίου της ΔΔΟ ως εμφαίνεται στα ψηφίσματα των ΗΕ και να συνεχιστεί η διαδικασία από το σημείο που διακόπηκε στο Κραν Μοντανά. Σημειώνεται η ξεκάθαρη θέση του γ.γ. του ΟΗΕ, της ΕΕ και των μονίμων μελών του ΣΑ, πως η λύση δύο κρατών είναι ανέφικτη για το ΣΑ και ότι χρειάζεται να υπάρξουν νέες επαφές μέχρι την επόμενη περίοδο.

Μετά ο απολογισμός

Ποιες οι ευθύνες της πλευράς μας για το αδιέξοδο στο Κυπριακό; Έχει ευθύνη και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης;
Αυτή η συζήτηση, εκτιμώ, δεν είναι της παρούσης, ειδικά ενόψει μιας νέας προσπάθειας ή μιας νέας πρωτοβουλίας. Σίγουρα διαχρονικά χάθηκαν πολύτιμες ευκαιρίες, σίγουρα κάποιοι διαχρονικά αποδείχθηκαν κατώτεροι των ιστορικών συγκυριών, σίγουρα η προσωπική/κομματική επιλογή ακύρωσε την ευκαιρία που ανέμενε ο τόπος μας. Επαναλαμβάνω, όμως, δεν είναι ώρα για απολογισμό. Είναι ώρα να ενώσουμε δυνάμεις για την Κύπρο και το μέλλον αυτού του τόπου, και καλό θα ήταν ο καθένας, σε όποιο κομματικό χώρο και να ανήκει, να κάνει τη δική του αυτοκριτική, δηλαδή εάν στάθηκε απέναντι όπως έπρεπε στην ιστορική ευκαιρία που δόθηκε. Οπόταν, παρά να φροντίζουμε να μετουσιώνουμε στην ουσία ψιθύρους και σενάρια επιζήμια για τη δική μας πλευρά, ορθότερο είναι να ενισχύσουμε την προσπάθεια του Προέδρου της Δημοκρατίας και της διαπραγματευτικής ομάδας και να είμαστε συνεπείς και ξεκάθαροι στις θέσεις μας.

Τοξικό κλίμα

Τι σας λέει ο κόσμος που συναντάτε κατά τις προεκλογικές σας επαφές;
Φτάσαμε μια εβδομάδα πριν τις εκλογές και ομολογουμένως ήταν μια πολύ δύσκολη εκλογική διαδικασία. Πολύ διαφορετική, ειδικά λόγω της πανδημίας και των περιορισμών που υπήρχαν. Αυτό που εισπράττω γενικά είναι ότι ο κόσμος έχει κουραστεί αφάνταστα με την τοξικότητα και τον ισοπεδωτικό αφορισμό που επιχειρείται, γνωρίζει και βιώνει τις βελτιώσεις που υπήρξαν στην καθημερινότητά του και πως επωφελήθηκε από συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις (π.χ. ΓεΣΥ), γνωρίζει και αντιλαμβάνεται κάθε έργο που ωφέλησε την κοινότητα και επαρχία του, και ταυτόχρονα αναμένει πολύ περισσότερα για όλα αυτά που χρειάζεται ακόμη να γίνουν. Ακριβώς, στο τελευταίο σημείο, ότι δηλαδή χρειάζονται να γίνουν ακόμη περισσότερα, οι πολίτες αναμένουν να ακούσουν προτάσεις, εισηγήσεις και να υπάρξουν ξεκάθαρες θέσεις για τα σημαντικά θέματα που τους απασχολούν και όχι να ασκείται απλά στείρα κριτική ή στοχευμένος μηδενισμός χωρίς αντιπροτάσεις, χωρίς εισηγήσεις, χωρίς καν πολλές φορές ξεκάθαρη άποψη. Είναι πολύ εύκολο να βρίσκουμε ψεγάδια στις όποιες λύσεις και πολύ πιο δύσκολο να βγαίνουμε μπροστά με θέσεις και εισηγήσεις.

Και μια παραδοχή

Τι είδους παράπονα εκφράζουν οι ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ, για την κυβέρνηση και το κόμμα σας;
Γνωρίζετε πολύ καλά ότι η κοινωνία έχει φύγει πιο μπροστά από την πολιτική και τους πολιτικούς. Το χάσμα που χωρίζει την πολιτική από τους πολιτικούς είναι τεράστιο και η απαξίωση διαπερνά όλα τα κόμματα. Μετά από τόσους μήνες μιας πρωτοφανούς κατάστασης, φόβου και εγκλεισμού, αντιλαμβάνεστε ότι ο θυμός και η ανασφάλεια μεγαλώνουν. Στο ερώτημά σας αν οι φίλοι του ΔΗΣΥ εκφράζουν παράπονα, σας απαντώ ευθέως ότι ναι εκφράζουν παράπονα γιατί υπήρξαν και λάθη, και παραλήψεις και αστοχίες. Έχουμε λάβει τα μηνύματα και πρέπει να αλλάξουμε! Το διακύβευμα όμως αυτών των εκλογών είναι πολύ μεγαλύτερο από τα προσωπικά συναισθήματα που νιώθει ο καθένας από εμάς. Έχουμε να διαλέξουμε ποιο δρόμο θέλουμε να ακολουθήσουμε μεταξύ της μετριοπάθειας και της σοβαρότητας ή του λαϊκισμού και της λάσπης.

Γυναίκα και πολιτική

Γιατί δεν βλέπουμε να αυξάνονται οι γυναίκες στη Βουλή, στην πολιτική ζωή;
Εύχομαι η νέα σύνθεση του Κοινοβουλίου να απαρτίζεται από περισσότερες γυναίκες και επιτέλους να υπάρξει η απαιτούμενη ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών προς αυτή την κατεύθυνση. Η πολιτική εκπροσώπηση δεν είναι θέμα φύλου αλλά θέμα θέσεων, ικανοτήτων, αντίληψης και συνεχούς προσπάθειας βελτίωσης. Σε αυτό πρέπει να μας κρίνουν οι πολίτες και όχι σε οτιδήποτε άλλο ασύμβατο με τον ρόλο και την αποστολή μας. Σίγουρα όμως για μια γυναίκα είναι ακόμη πιο δύσκολο αλλά και αναγκαίο να αποδεικνύει καθημερινά ότι αξίζει να βρίσκεται εκεί και να διεκδικεί. Χρειάζεται να αντιληφθούμε την αναγκαιότητα και σημαντικότητα της ίσης εκπροσώπησης και πως η δημοκρατία και οι πολίτες με αυτό τον τρόπο θα εξυπηρετηθούν καλύτερα, αντιπροσωπευτικότερα και αποτελεσματικότερα.