Συνέντευξη Μιχάλη Γιακουμή (ΔΗΠΑ) στο politis.com.cy: Δεν έχουμε την πολυτέλεια να παίζουμε με την τύχη της χώρας

Ο Μιχάλης Γιακουμή είναι υποψήφιος βουλευτής της Δημοκρατικής Παράταξης (ΔΗΠΑ), στην Αμμόχωστο.

Σύντομο βιογραφικό

Είναι πρόσφυγας τρίτης γενιάς. Γεννήθηκε στη Λάρνακα το 1986 με καταγωγή από την κατεχόμενη Γύψου και Αυγόρου. Σπούδασε οικονομικά και ευρωπαϊκή πολιτική στο Πανεπιστήμιο του SURREY στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ απέκτησε δεύτερο μεταπτυχιακό στη διοίκηση επιχειρήσεων. Ξεκίνησε την επαγγελματική του πορεία ως συνεργάτης του βουλευτή Γιώργου Προκοπίου. Στη συνέχεια εργάστηκε στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου, για λογαριασμό των εταιρειών HALLIBURTON και ENI, και στον Διεθνή Οργανισμό OPITO με τομέα δράσης την Ασφάλεια και Υγεία των εργαζομένων στις υπεράκτιες πλατφόρμες φυσικού αερίου. Ακολούθως ήταν Σύμβουλος των υπουργών Γιώργου Λακκοτρύπη και Βασιλικής Αναστασιάδου. Το 2019 ανέλαβε αναβαθμισμένα καθήκοντα Συμβούλου του Προέδρου της Δημοκρατίας και του υφυπουργού παρά τω Προέδρω, στο Γραφείο του Επιτρόπου Προεδρίας, όπου υπηρετεί μέχρι και σήμερα. Με την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του πήρε άδεια άνευ απολαβών για λόγους πολιτικής δεοντολογίας. Είναι ιδρυτής και πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας MediaRealtors, η οποία ασχολείται με την τρισδιάστατη τεχνολογία. Υπηρέτησε το φοιτητικό κίνημα ως πρόεδρος της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Κυπρίων (ΕΦΕΚ) Ηνωμένου Βασιλείου και από άλλες θέσεις. Διετέλεσε γραμματέας Οικονομικών και γραμματέας Διεθνών Σχέσεων του Συμβουλίου Νεολαίας Κύπρου. Διετέλεσε επίσης πρόεδρος της Νεολαίας του ΔΗΚΟ (ΝΕΔΗΚ) καθώς και στέλεχος άλλων οργάνων του Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ από το 2016 είναι δημοτικός σύμβουλος Λάρνακας. Είναι ιδρυτικό μέλος της Δημοκρατικής Παράταξης και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής ΔΗΠΑ - Συνεργασίας Δημοκρατικών Δυνάμεων.

Γιατί θέλετε να εκλεγείτε βουλευτής;

Η πρόταση να περιληφθώ στο ψηφοδέλτιο της ΔΗΠΑ στην Αμμόχωστο, από όπου κατάγομαι, ήταν ιδιαίτερα τιμητική και την αποδέχθηκα γιατί θέλω να στείλω το μήνυμα ότι η νέα γενιά δεν συμβιβάζεται με την κατοχή. Είναι η αδικημένη γενιά που κινδυνεύει να είναι η πρώτη που θα έχει λιγότερες ευκαιρίες από την προηγούμενη. Σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, λοιπόν, αποφάσισα να δηλώσω «παρών» στην πρόσκληση για συμβολή στην προσπάθεια για κάτι καλύτερο. Η εμπλοκή μου με τα κοινά τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα η παρουσία μου στο δημοτικό συμβούλιο Λάρνακας, σε συνδυασμό με την επαγγελματική μου διαδρομή και την ακαδημαϊκή μου κατάρτιση στον τομέα της ενέργειας, είναι τα εφόδια που με κάνουν να αισιοδοξώ ότι μπορώ να εκπροσωπήσω τους πολίτες της Αμμοχώστου.

Πείτε μας μια ιδέα που θέλετε να προωθήσετε και που θα πηγαίνει τον τόπο μπροστά.

Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλές προκλήσεις. Θα έλεγα ότι οι νέοι σήμερα ασφυκτιούν, θέλουν χώρο και χρόνο για να υλοποιήσουν τα όνειρά τους, επαγγελματικά και προσωπικά. Να αποκατασταθούν, να δημιουργήσουν, να μπορέσουν να βαδίσουν σε ένα περιβάλλον ασφάλειας. Είναι κρίμα και άδικο γιατί η νέα γενιά, παρόλο ότι διαθέτει πλούσια ακαδημαϊκά εφόδια, δεν έχει τις ευκαιρίες που πρέπει. Η γενιά των 800 ευρώ δεν μπορεί να κρατηθεί στην Κύπρο και αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίσει. Ψηλά στις προτεραιότητές μου είναι οι πολίτες, όλων των ηλικιών και όλων των επαγγελματικών τάξεων. Θα προσπαθήσω ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους, ώστε να έχουν τις ευκαιρίες που αξίζουν, για οικογενειακή και επαγγελματική στέγη. Να έχουν επίσης τη δυνατότητα απασχόλησης, ώστε να μην χρειάζεται να ξενιτεύονται. Θα εργαστώ παράλληλα για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, όπως και τους αγρότες μας, τους γεωργούς μας, τους ανθρώπους της γης, τους εργάτες.

Όταν σας ζητάει ή θα σας ζητήσει μια χάρη ένας ψηφοφόρος ή εν δυνάμει ψηφοφόρος, τι απαντάτε/θα απαντήσετε;

Εάν είναι κάτι που δικαιούται, η απάντηση θα είναι καταφατική και θα κάνω τα πάντα για να το κερδίσει. Εάν όχι, τότε η απάντηση θα είναι αρνητική. Τα πράγματα είναι άσπρο-μαύρο.

Τι θα κάνετε για να περιοριστεί η διαφθορά στον τόπο μας;

H διαφθορά θα περιοριστεί εάν ο καθένας από εμάς, πολίτης και πολιτικός, γίνουν το ζωντανό παράδειγμα. Θα ήταν ουτοπία να περιμένουμε να ξεριζώσουμε τη διαφθορά, η οποία πάντα υπήρχε και πάντοτε θα υπάρχει. Όσοι θέλουν να την περιορίσουν θα πρέπει να επενδύσουν στη διαφάνεια, τη λογοδοσία, το αυστηρό εποπτικό πλαίσιο και την υποδειγματική τιμωρία.

Ποιο μοντέλο οικονομίας πρέπει να υιοθετήσει η χώρα μας στην μετά Covid19 εποχή;

Ο κόσμος αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς και η Κύπρος δεν έχει την πολυτέλεια να παραμείνει εγκλωβισμένη σε ξεπερασμένα μοντέλα. Η νέα Βουλή θα κληθεί να πάρει καθοριστικές αποφάσεις για την επόμενη μέρα της υγειονομικής κρίσης. Σημαντικές είναι επίσης μια σειρά από πολιτικές σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις, τον εκσυγχρονισμό του κράτους, της δημόσιας υπηρεσίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης, την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας ώστε να μην χάσει το τρένο της προόδου. Μια από τις κορυφαίες προτεραιότητες της νέας Βουλής θα πρέπει να είναι η ανάκτηση της αξιοπιστίας του Νομοθετικού Σώματος, η οποία δέχθηκε καίριο πλήγμα εξαιτίας μιας σειράς από ενέργειες που τραυμάτισαν τη σχέση εμπιστοσύνης που πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στους πολίτες και τους πολιτικούς. Η Κύπρος είναι κέντρο παροχής επαγγελματικών υπηρεσιών, φιλοδοξεί να γίνει ενεργειακός κόμβος στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου ενώ επίσης, προσβλέπει στην προσέλκυση επενδύσεων. Για να γίνουν όλα αυτά προϋπόθεση είναι η καλή φήμη της χώρας. Υγεία, περιβάλλον και παιδεία θα βρεθούν επίσης στην πρώτη γραμμή σημαντικών αλλαγών, που προϋποθέτουν γνώση, όραμα και αποφασιστικότητα γιατί καθορίζουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.

 Τι πρέπει να γίνει για να βελτιωθεί η ζωή της νέας γενιάς;

Χρειαζόμαστε επενδύσεις που θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας με ικανοποιητικούς μισθούς για να απορροφήσουν όλους αυτούς τους νέους μας, με τα πολύ καλά ακαδημαϊκά εφόδια. Η επαγγελματική αποκατάσταση θα φέρει προοπτική και την προσωπική ζωή των νέων μας, να δημιουργήσουν το σπίτι τους, την οικογένειά τους, τα όνειρά τους. Ανήκω στη νέα γενιά και ειδικά για το συγκεκριμένο θέμα με απασχολεί πολύ. Οι λιγοστές ευκαιρίες που έχουν οι νέοι άνθρωποι για να βάλουν στέρεα θεμέλια στη ζωή τους και να αρχίσουν να δημιουργούν, τη δική τους δουλειά ή τη δική τους οικογένεια, είναι ένα σοβαρότατο πρόβλημα. Μια πρόταση την οποία καταθέτω είναι να έρθει το κράτος να εγγυηθεί το αρχικό ποσό που ζητά η τράπεζα ως προϋπόθεση για την παραχώρηση δανείου. Με τον τρόπο αυτό το κράτος θα εξοικονομήσει χρήματα από άμεση χορηγία και θα προσφέρει στους εκτοπισμένους ένα πολύτιμο χρηματοδοτικό εργαλείο για να ξεκινήσουν κάτι δικό τους.

Πως βλέπετε το ρόλο της Εκκλησίας στη χώρα μας;

Κανένας δεν είναι υπεράνω του νόμου, γιατί συμπεριφορές που υπονομεύουν την ισονομία ακυρώνουν το ίδιο το κράτος και διευρύνουν το χάσμα με τους πολίτες. Σεβόμαστε την Εκκλησία και αναγνωρίζουμε το ρόλο της, στο βαθμό που της αναλογεί.

Τι Παιδεία και Εκπαίδευση έχουμε σήμερα στην Κύπρο; Τι Παιδεία και Εκπαίδευση θέλουμε;

Έχουμε ψηλό επίπεδο παιδείας και εκπαίδευσης. Οι ενστάσεις μου εστιάζονται περισσότερο στον τομέα της κατεύθυνσης. Θα πρέπει να γίνει πιο αποτελεσματική η διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, με τις τάσεις της εποχής, τις ανάγκες για τα επόμενα χρόνια. Δεν είναι δυνατόν όλοι οι νέοι να επιλέγουν επαγγέλματα του λευκού κολάρου, χρειαζόμαστε τεχνίτες, μηχανικούς, υδραυλικούς, ανθρώπους της παραγωγής. Ξεχάσαμε τη γη, τη γεωργία, τη κτηνοτροφία, όλα αυτά που έδωσαν ψωμί στους παππούδες μας.

Σε ποιο επίπεδο βρίσκονται σήμερα στη χώρα μας τα δικαιώματα της γυναίκας στην εργασία, στην πολιτική, στην κοινωνική ζωή, εντός της οικογένειας;

Ασφαλώς βρίσκονται σε πολύ καλύτερο επίπεδο από ότι στο παρελθόν, σίγουρα όμως ο δρόμος παραμένει μακρύς. Σε μεγάλο βαθμό είναι και στο χέρι των ίδιων των γυναικών να εργαστούν προς αυτή την κατεύθυνση. Διαφωνώ με τη λογική της επιλογής μιας γυναίκας σε κάποια θέση, επειδή θα πρέπει να επιλέξουμε και μια γυναίκα. Να την επιλέξουμε γιατί το αξίζει όχι γιατί είναι η σειρά της, ή ότι είναι κρίμα. Αυτές οι αλλαγές δεν γίνονται από οίκτο αλλά από ωριμότητα. Εκεί θα πρέπει να εστιάσουμε.

ΝΑΙ ή ΟΧΙ στη λύση του Κυπριακού στη βάση της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα;

Δεν έχουμε την πολυτέλεια να παίζουμε με την τύχη της χώρας. Εάν εμείς οι ίδιοι ξεφύγουμε από το συμφωνημένο πλαίσιο της ΔΔΟ με πολιτική ισότητα πώς θα μπορέσουμε να πείσουμε τους ξένους για τις προθέσεις μας και να καταγγείλουμε την Τουρκία για ασυνέπεια; Τούτων λεχθέντων θέλω να ξεκαθαρίσω ότι σε καμιά περίπτωση δεν δεχόμαστε την πολιτική ισότητα με την κυριαρχική διάσταση, όπως την ερμηνεύει η Τουρκία.

Έχει ευθύνες και η πλευρά μας για το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται σήμερα το Κυπριακό;

Επί της ουσίας οι ευθύνες ανήκουν στην κατοχική δύναμη, που παράνομα και με τη βία των όπλων βρίσκεται στην Κύπρο. Τα λάθη της δικής μας πλευράς είναι διαδικαστικά, είναι αν θέλετε το γεγονός ότι σαράντα επτά χρόνια μετά ακόμη διαπραγματευόμαστε μεταξύ μας.

Πώς θα πεισθεί η Τουρκία να επιστρέψει στη ΔΔΟ και το Πλαίσιο Γκουτέρες; Μήπως έχουμε χάσει το τρένο της λύσης του Κυπριακού;

Το τρένο της λύσης δεν σταματά, ή οφείλουμε να μην το αφήσουμε να σταματήσει. Το πρόβλημα είναι ότι σε κάθε επόμενο σταθμό το τίμημα είναι πολύ μεγαλύτερο. Οι άνθρωποι φεύγουν, ο τόπος κτίζεται, οι μνήμες ξεθωριάζουν, ο δημογραφικός χαρακτήρας στα κατεχόμενα αλλοιώνεται, οι Τουρκοκύπριοι λιγοστεύουν. Σίγουρα η Τουρκία δεν θα πεισθεί να επιστρέψει στη ΔΔΟ, εάν εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε συνεπείς με αυτό.

Χρωστά κάτι αυτή η πολιτεία στους πρόσφυγες του ’74;

Είμαι πρόσφυγας τρίτης γενιάς και υποψήφιος σε προσφυγική περιφέρεια. Η εύκολη απάντηση θα ήταν να υπερθεματίσω και να λαϊκίσω. Δεν πρόκειται να το κάνω. Όλοι αναγνωρίζουμε το τίμημα που κατέβαλαν οι πρόσφυγες και που εξακολουθούν να καταβάλλουν, τουλάχιστον οι περισσότεροι από αυτούς. Είναι αλήθεια ότι σχεδόν πενήντα χρόνια μετά οι ανάγκες των ανθρώπων δεν προκύπτουν αποκλειστικά και μόνον από την προσφυγική τους ιδιότητα. Όμως οι πρόσφυγες χρειάζονται τη στήριξη της πολιτείας και πρέπει να δούμε τι γίνεται με την ίση κατανομή βαρών. Ως εκ τούτου, το κράτος οφείλει σε όλους τους πολίτες του.

ΝΑΙ ή ΟΧΙ στο συρματόπλεγμα Νουρή στο Ακάκι για τους παράτυπους μετανάστες που περνούν στις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα;

Νομίζω όλοι συμφωνούμε ότι θα μπορούσε να υπάρξει καλύτερη ρύθμιση, τουλάχιστον σε επίπεδο συνεννόησης. Η ουσία είναι ότι το μεταναστευτικό εξελίσσεται σε πολύ μεγάλο πρόβλημα με απρόβλεπτες διαστάσεις. Η πολιτική της Ευρώπης απέτυχε να δώσει αποτελεσματική λύση και ορισμένες χώρες όπως η Κύπρος, πληρώνουν το κόστος αυτής της συλλογικής αδυναμίας.

Πως πρέπει να χειριζόμαστε και πως μεταχειριζόμαστε τους παράτυπους μετανάστες που έρχονται στο νησί μας;

Με ανθρωπιά και σεβασμό, όπως ορίζονται από τις συμβατικές υποχρεώσεις της Κύπρου. Απ’ εκεί και πέρα, σεβασμό και ανθρωπιά δικαιωματικά οφείλουν και οι μετανάστες, που για διάφορους λόγους καταφεύγουν στη χώρα μας.

Είναι υγιής η πολιτική/κομματική σκηνή του τόπου; Τι πρέπει να αλλάξει και πως θα αλλάξει;

Χωρίς να θέλω να γίνω κριτής των πάντων θα απαντούσα ως εξής: Από τη στιγμή που ο πρόεδρος της Βουλής, ο επικεφαλής δηλαδή του σώματος που εκπροσωπεί το λαό, υποχρεώνεται σε παραίτηση κατηγορούμενος για απρεπή πολιτική συμπεριφορά, ασφαλώς δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας. Και δεν είναι ο μόνος. Θυμίζω επίσης την περίπτωση του Βοηθού Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος παραπέμφθηκε σε δίκη στο κακουργιοδικείο. Πώς αλλάζει αυτό; Μόνον με αυστηρότερους ελέγχους και ποινές. Και με μηδενική ανοχή σε τέτοια θέματα.

Πώς τα πήγαμε στο θέμα της πανδημίας;

Ο κάθε πολίτης που δεν καθοδηγείται από κομματικές παρωπίδες είναι σε θέση να αναγνωρίσει την αποτελεσματικότητα της διαχείρισης που έγινε στην Κύπρο, τόσο στο υγειονομικό μέρος της πανδημίας, όσο και στις προσπάθειες αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων που αυτή προκάλεσε. Παρά τα λάθη και τις αστοχίες, βάζουμε θετικό πρόσημο, γιατί η Κύπρος κατατάσσεται στις χώρες της ΕΕ με τις καλύτερες επιδόσεις.

Τι να κρατήσουμε και τι να πετάξουμε από την προ κορωνοϊού εποχή;

Να κρατήσουμε την ανθρωπιά μας. Και να μην ξεχνούμε ποτέ το μάθημα που πήραμε από την πανδημία: Ότι δεν υπάρχει τίποτα σίγουρο και τίποτα δεδομένο. Και πως όλα μπορεί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη. Ο ένας έχουμε ανάγκη τον άλλο. Την περίοδο της υγειονομικής κρίσης η αλληλεγγύη απέκτησε περιεχόμενο. Το νόημα της ζωής είναι ότι τελικά τα μεγάλα κρύβονται στα πολύ μικρά, στα απλά καθημερινά.