Αντίο στις μάσκες μετά τους εμβολιασμούς

Με γοργούς ρυθμούς συνεχίζεται η ροή των εμβολιασμών στην Κύπρο, με το Υπουργείο Υγείας να ολοκληρώνει δύο εβδομάδες νωρίτερα τον πρώτο κύκλο. Χθες δικαίωμα για διευθέτηση ραντεβού για εμβολιασμό είχαν οι πολίτες 18-21 ετών, οι οποίοι αποτελούν και την τελευταία ηλικιακή ομάδα που εμπίπτει στον σχεδιασμό του Υπουργείου Υγείας, με το πρόγραμμα να συνεχίζεται με δεύτερες ευκαιρίες σε ηλικίες με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη. Στη μάχη των εμβολιασμών έχουν ήδη ριχθεί εθελοντικά φαρμακοποιοί και οδοντίατροι, ενώ στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι να γίνονται εμβολιασμοί και τις Κυριακές έτσι ώστε να μην πάει χαμένη καμία ημέρα της εβδομάδας.

Η νέα φάση των χαλαρώσεων βρίσκει τους πολίτες ικανοποιημένους, με το ποσοστό των πολιτών που επιθυμούν να εμβολιαστούν να παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Η αύξηση της ροής των εμβολιασμών αυξάνει και την επιθυμία των πολιτών για επιστροφή στην κανονικότητα, με τις φωνές εντός της επιστημονικής κοινότητας για σταδιακή άρση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης, για τους πολίτες που έχουν εμβολιαστεί, να πληθαίνουν μέρα με την ημέρα. Την ίδια στιγμή η εξάπλωση της ινδικής μετάλλαξης ανά την υφήλιο προβληματίζει Υπουργείο Υγείας και επιδημιολόγους, με τους μαζικούς εμβολιασμούς να είναι η μόνη λύση στο θέμα των μεταλλάξεων.

Ινδική μετάλλαξη

Καθοδική αναμένεται να είναι η πορεία των κρουσμάτων με διψήφιους αριθμούς το καλοκαίρι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των μελών της επιδημιολογικής ομάδας, με την ανησυχία για εισαγωγή του μεταλλαγμένου ινδικού στελέχους από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Κύπρο από τουρίστες να είναι έκδηλη. Προς το παρόν η ινδική μετάλλαξη δεν έχει εντοπιστεί στην Κύπρο αλλά λόγω του εντοπισμού της μετάλλαξης σε χώρες του εξωτερικού και της άφιξης των τουριστών υπάρχει ο φόβος για ανατροπή της επιδημιολογικής εικόνας της χώρας, όπως είχε συμβεί και στα μέσα Δεκεμβρίου με τη βρετανική μετάλλαξη, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα το δεύτερο lockdown. Όπως σημείωσε ο καθηγητής Μοριακής Ιολογίας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας δρ Πέτρος Καραγιάννης, για προφύλαξη από το συγκεκριμένο στέλεχος η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού πρέπει να φθάσει στο 80-85%, κάτι που συστήνουν και οι Βρετανοί επιστήμονες. Επομένως δεν αρκεί το να εμβολιαστεί το 65-70% στο οποίο υπολόγιζε αρχικά το Υπουργείο Υγείας αλλά και η ΕΕ. Ερωτηθείς ο δρ Καραγιάννης αν υπάρχουν κίνδυνοι εισαγωγής του ινδικού στελέχους από τουρίστες του Ηνωμένου Βασιλείου, είπε ότι όλοι αυτοί θα έρχονται με τα πιστοποιητικά εμβολιασμού τους και τα αρνητικά τεστ, εκφράζοντας την ελπίδα ότι δεν θα έχουμε εισαγωγή του ιού στο νησί με αυτό τον τρόπο, καθώς από τις δειγματοληψίες που γίνονται αυτή τη στιγμή στα αεροδρόμια δεν προκύπτει μεγάλος αριθμός θετικών ατόμων.

Άρση μέτρων

Μέχρι τις 16 Μαΐου πραγματοποιήθηκαν συνολικά 433.362 εμβολιασμοί, με ποσοστό 43,9% να έχει λάβει τουλάχιστον την 1η δόση του εμβολίου ενώ 14,7% του πληθυσμού έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό του. Μπορεί το ποσοστό των εμβολιασθέντων με την πρώτη δόση να ανεβαίνει σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες ωστόσο οι πλείστοι εξ αυτών δεν έχουν ολοκληρώσει τον εμβολιασμό τους. Εντός των επόμενων εβδομάδων αναμένεται αυξηθεί και το ποσοστό των πολιτών που έλαβαν και τις δύο δόσεις εμβολίου ή που θα ολοκληρώσουν τον εμβολιασμό τους με το μονοδοσικό εμβόλιο της Jonhson and Jonhson, με το ερώτημα μέχρι πότε θα πρέπει να τηρούν τα μέτρα και να φορούν μάσκες όσοι έχουν εμβολιαστεί να πλανάται. Ήδη σε χώρες όπως είναι η Βρετανία αλλά και οι ΗΠΑ όσοι έχουν ολοκληρώσει το εμβολιαστικό τους σχήμα απαλλάσσονται από τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, με τους πολίτες να εκλαμβάνουν την απαλλαγή τους ως επιβράβευση μετά τον εμβολιασμό. Για το συγκεκριμένο ζήτημα τοποθετήθηκε προ ημερών και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), το οποίο σε σχετική του ανακοίνωση αναφέρει πως τα μέτρα της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της χρήσης μάσκας θα μπορούσαν σταδιακά να χαλαρώσουν για τους εμβολιασμένους κατά του κορωνοϊού. Σύμφωνα με οδηγίες, προτείνεται μια σχετική χαλάρωση των μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων, όπως μάσκες, κοινωνικές αποστάσεις κ.λπ., για τους πλήρως εμβολιασμένους πολίτες. Όπως δήλωσε η Andrea Ammon, διευθύντρια του ECDC, η ανοσοποίηση μπορεί αργά να επιτρέψει χαλάρωση μη φαρμακευτικών παρεμβάσεων, όπως η χρήση μάσκας και η φυσική απόσταση, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι η αυξημένη εμβολιαστική κάλυψη θα έχει θετικό και άμεσο αντίκτυπο στην επιστροφή στην κανονική ζωή. Την ίδια άποψη συμμερίζονται και ντόπιοι επιστήμονες όπως ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμωξιολογίας δρ Γιώργος Πετρίκκος, o οποίος σε σχετική του δήλωση ανέφερε ότι άτομα που εμβολιάζονται δεν χρειάζεται να κάνουν τεστ, ενώ θα μπορούσε να αφαιρεθεί και η μάσκα. Φυσικά για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει να αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των πολιτών που ολοκλήρωσαν τον εμβολιασμό τους και κυρίως όσων είναι ενεργοί πολίτες. Το συγκεκριμένο θέμα δεν έχει συζητηθεί από τα μέλη της επιδημιολογικής ομάδας, η πλειοψηφία των οποίων υποστηρίζει ότι παρά την άνοδο του ποσοστού των εμβολιασμένων ακόμη είναι νωρίς για να γίνει μια τέτοια συζήτηση, καθώς προς το παρόν δεν έχουν φανεί τα αποτελέσματα της άρσης του lockdown και η υιοθέτηση ενός τέτοιου μέτρου ίσως φέρει νέα εκτίναξη των κρουσμάτων.

Επαναπρογραμματισμός

Σημαντικό ρόλο στην επιτάχυνση της ανοσίας κατέχει και ο επαναπρογραμματισμός των ραντεβού όσων έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου της AstraZeneca με τη δεύτερη δόση να χορηγείται στην 8η και όχι στην 12η εβδομάδα. Προς το παρόν οι πολίτες δεν έχουν ενημερωθεί για το πότε θα τοποθετηθεί το νέο τους ραντεβού με την υπεύθυνη του γραφείου του υπουργού Υγείας Αναστασία Ανθούση να τονίζει ότι ο επαναπρογραμματισμός θα γίνει βάσει προτεραιότητας, αρχίζοντας από τα μέσα της εβδομάδας. Η αλλαγή στα ραντεβού θα γίνει αυτόματα μέσω της πλατφόρμας εμβολιασμών. Η κ. Ανθούση απέδωσε την καθυστέρηση στο συγκεκριμένο θέμα σε μηχανογραφικά προβλήματα, με τα πρώτα sms να αποστέλλονται τέλος της τρέχουσας εβδομάδας. Πρώτοι θα λάβουν μήνυμα με τις ακριβείς λεπτομέρειες του ραντεβού τους οι πολίτες που έλαβαν την πρώτη δόση εμβολίου πριν από οκτώ εβδομάδες και στη συνέχεια θα γίνει σταδιακά και ο επαναπρογραμματισμός των υπόλοιπων ραντεβού, ανάλογα και με τη διαθεσιμότητα των εμβολίων αλλά και με τρόπο που να μην επηρεάζει τη ροή του εμβολιαστικού προγράμματος.