Διατροφή και σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Τι είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών ωοθηκών (ΣΠΩ);

Συμπτώματα Πολυκυστικών Ωοθηκών:
Συχνά τα συμπτώματα μπορεί να προκαλούνται και από άλλους παράγοντες ή να μην τα λαμβάνουμε υπόψιν μας με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση για ΣΠΩ. Τα συχνότερα συμπτώματα είναι διαταραχές στην έμμηνο ρύση που μπορούν να προκαλέσουν μέχρι και διακοπή στην ωορρηξία.

Άλλα συμπτώματα είναι:

• Αύξηση βάρους που συχνά δεν μπορεί να ελεγχθεί


• Δυσανεξία σε υδατάνθρακες


• Κόπωση και χαμηλά επίπεδα ενέργειας


• Ανεπιθύμητη τριχοφυΐα (στο πρόσωπο, χέρια, πλάτη, στήθος, κοιλιά)


• Αραίωση μαλλιών που μπορεί να αυξηθεί στη μέση ηλικία


• Υπογονιμότητα σε κάποιες γυναίκες


• Ακμή, σκουρόχρωμα σημάδια στο δέρμα


• Κατάθλιψη, άγχος


• Πυελικό άλγος (συνήθως στη φάση της περιόδου)


• Πονοκεφάλοι


• Αϋπνίες

Για να υπάρξει διάγνωση για ΣΠΩ χρειάζεται να υπάρχουν τουλάχιστον 2 από τους 3 πιο κάτω παράγοντες που είναι η αυξημένη ποσότητα ανδρογόνων, διμερώς διευρυμένες πολυκυστικές ωοθήκες ή/και ινσουλινοαντίσταση.

Οι κίνδυνοι που σχετίζονται με το ΣΠΩ είναι καρδιαγγειακές παθήσεις, και διαβήτης τύπου II, ιδιαίτερα εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα όπως υψηλά επίπεδα λιπιδίων στο αίμα, υπέρταση και αυξημένο βάρος ειδικότερα στην κοιλιακή χώρα.

Διατροφικές συμβουλές για ΣΠΩ:

Καταρχάς, για μείωση των κινδύνων και έλεγχο των συμπτωμάτων συστήνεται αλλαγή στο τρόπο ζωής με συνδυασμό σωστής διατροφής μαζί με συστηματική φυσική δραστηριότητα και τη κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή εάν χρειάζεται.

Επίσης είναι καλό να ακολουθείται μια διατροφή που να περιέχει τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη ούτως ώστε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα να αυξάνονται με πιο αργούς ρυθμούς και να βελτιώνουν τα επίπεδα ινσουλίνης που είναι αυξημένα στα άτομα με ΣΠΩ. Επιπρόσθετα, επιλογές φαγητών με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη βοηθούν στην απώλεια βάρους και στη ρύθμιση της έμμηνος ρύσης σε άτομα με ΣΠΩ.

Το βάρος παίζει σημαντικό ρόλο στα άτομα με ΣΠΩ;

Ναι, παίζει σημαντικό ρόλο αφού έστω και ελάχιστα να μειωθεί το σωματικό βάρος σε ένα παχύσαρκο άτομο θα έχει θετικές επιπτώσεις όσον αφορά τα συμπτώματα για ΣΠΩ και ιδιαίτερα στη γονιμότητα. Μια μείωση του σωματικού βάρους μεταξύ 200γ με 900γ την εβδομάδα είναι ένας ασφαλής και ρεαλιστικός στόχος. Πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να χάσουν βάρος αφού συχνά πέφτουν θύματα του τσιμπολογήματος.

Διατροφικές συστάσεις για ΣΠΩ:

• συχνή κατανάλωση φρούτων 2 μερίδες/ την ημέρα


• λαχανικά τουλάχιστον 2 φλιτζάνια/ την ημέρα


• γαλακτοκομικά προϊόντα (γιαούρτι, τυρί, γάλα) χαμηλά σε λιπαρά 2-3 μερίδες/την ημέρα


• άπαχο κρεας/ κοτόπουλο, ψάρι 1-2 μερίδες/την ημέρα


• λίπη/ έλαια χαμηλά σε κορεσμένα λιπαρά (ξηροί καρποί, σπόροι) τουλάχιστον 3-4 κουταλάκια του γλυκού/ την ημέρα


• δημητριακά/ψωμί/ζυμαρικά ολικής αλέσεως/ με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη τουλάχιστον 3 μερίδες/ την ημέρα


• μην καταναλώνετε μόνο υδατάνθρακες σε ένα γεύμα, προσπαθείστε να τους τρώτε μαζί με μια τροφή που περιέχει πρωτεΐνη ή/ και ακόρεστο λίπος (αβοκάντο, ελαιόλαδο, φυστικοβούτυρο) έτσι ωστε τα επίπεδα ινσουλίνης να παραμείνουν χαμηλά


• μια ισορροπημένη διατροφή σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνη και λίπος βοηθά να μην αυξηθεί το σωματικό βάρος


• ζαχαρούχες τροφές, ποτά (χυμοί, αναψυκτικά) και προπαρασκευασμένα τρόφιμα είναι προτιμότερο να καταναλώνοται με μέτρο


• να καταναλώνετε ελάχιστα κορεσμένα λιπαρά (μπισκότα, επεξεργασμένα τρόφιμα, τηγανιτά), λιγότερο από <10% των ημερήσιων θερμίδων να προέρχονται από αυτά


• να προτιμάτε υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών (φρούτα, λαχανικά, ολικής αλέσεως δημητριακά)


• το αλκοόλ να καταναλώνεται με μέτρο και το κάπνισμα όσο γίνεται να αποφεύγεται


• αποφυγή υδατανθράκων που μπορεί να προκαλέσουν περισσότερη πείνα ή λαχτάρα (όπως τα μακαρόνια για κάποια άτομα)


• Κατανάλωση 10-12 ποτήρια νερό / την ημέρα


• Να αποφεύγεται η κατανάλωση πάνω από 2 καφέδες την ημέρα ειδικά εαν υπάρχει ακμή

Συστάσεις για φυσική δραστηριότητα για ΣΠΩ:

• 3-5 φορές την εβδομάδα άσκηση με χαμηλή εως μέτρια ένταση στην αρχή και σταδιακά να αυξάνεται


• 30-60 λεπτά κάθε φορά έχοντας μια σταδιακή εξέλιξη


• Οι ασκήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν περπάτημα, ποδήλατο, αερόβια άσκηση

Το πιο σημαντικό πράγμα είναι το κάθε άτομο που πάσχει από ΣΠΩ να βρει τροφές που τον ευχαριστούν όταν τις καταναλώνει και να μπορεί να τις εντάξει στη διατροφή του έτσι ώστε να μπορέσει να βελτιώσει και τον τρόπο ζωής του χωρίς να έχει ελλείψης σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Επίσης, το να ασκείται κανείς έχει πολλά οφέλη για την υγεία, ιδιαίτερα όμως όταν πάσχει από το ΣΠΩ, γιατί βελτιώνει την αντίδραση της ινσουλίνης στο οργανισμό.

Νικόλ Πηλείδη

Διατροφολόγος-Kλινική Διαιτολόγος (BSc(Hons), MSc)

nicolepileidi@gmail.com

+357 97838941