Πώς θα «θωρακίσετε» το ανοσοποιητικό σας σύστημα

«Μην καπνίζετε. Επιμείνετε σε μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά. Εντάξτε τη φυσική άσκηση στη καθημερινότητά σας. Διατηρήστε φυσιολογικό σωματικό βάρος. Καταναλώνετε αλκοόλ με μέτρο. Μην κάνετε εκπτώσεις στον ύπνο. Ακολουθήστε τις οδηγίες για την πρόληψη των λοιμώξεων, όπως είναι για παράδειγμα το τακτικό πλύσιμο των χεριών. Προσπαθήστε να μειώστε το στρες».

Οι παραπάνω (οκτώ στον αριθμό) συμβουλές αποτελούν έναν οδηγό προστασίας από τις ιώσεις και τα κρυολογήματα, τον οποίο συνέταξαν οι ειδικοί της Ιατρικής Σχολής του «Harvard». Το σκεπτικό τους είναι η ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος να το οχυρώσει από εξωτερικούς εισβολείς (δηλαδή, ιούς και μικρόβια).

Οι επιστήμονες εντούτοις, διευκρινίζουν – ώστε να αποφευχθούν τυχόν παρεξηγήσεις – ότι το ανοσοποιητικό σύστημα είναι αυτό ακριβώς που μαρτυρά η ονομασία του: ένα σύστημα που χρειάζεται ισορροπία και αρμονία.

«Υπάρχουν ακόμη πολλά που οι ερευνητές δεν γνωρίζουν σχετικά με την πολυπλοκότητα και τη διασυνδεσιμότητα της ανοσολογικής αντίδρασης. Προς το παρόν δεν έχει αποδειχθεί επιστημονικά η σχέση του τρόπου ζωής και της ενισχυμένης ανοσολογικής λειτουργίας» σημειώνουν ενδεικτικά.

Προσθέτουν όμως ότι «αυτό δεν σημαίνει ότι οι επιδράσεις του τρόπου ζωής στο ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι ενδιαφέρουσες και δεν πρέπει να μελετηθούν. Οι ερευνητές διερευνούν τις επιδράσεις της διατροφής, της άσκησης, της ηλικίας, του ψυχολογικού στρες και άλλων παραγόντων στην ανοσολογική αντίδραση, τόσο στα ζώα όσο και στους ανθρώπους».

Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι ειδικοί προκρίνουν τις οδηγίες υγιεινής για την πρόληψη των λοιμώξεων ως ένα αποτελεσματικό μέτρο που έχει αξιολογηθεί επιστημονικά και φαίνεται να αποδίδει. Σε μια προσπάθεια να ξεδιαλύνουν τους μύθους, οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι η πεποίθηση πως το κρύο ευθύνεται για τις ιώσεις και τα κρυολογήματα, δεν έχει επιστημονική βάση, παρόλο που είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη.

Ακόμη όμως και σε αυτό το πεδίο, οι μελέτες συνεχίζονται. Μάλιστα, στο πλαίσιο των ερευνών εθελοντές έχουν βυθιστεί σε παγωμένο νερό, ενώ άλλοι έχουν μείνει εκτεθειμένοι σε θερμοκρασία υπό του μηδενός, ολόγυμνοι. Τα αποτελέσματα ωστόσο φαίνεται να γεννούν νέα ερωτήματα.

Για παράδειγμα, οι ερευνητές κατέγραψαν αύξηση των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού σε επαγγελματίες σκιέρ που προπονούνται σε σκληρές καιρικές συνθήκες. Ομως, δεν κατάφεραν να διαπιστώσουν εάν οι λοιμώξεις αυτές οφείλονται στο κρύο ή σε άλλους παράγοντες – όπως είναι για παράδειγμα η έντονη άσκηση ή η ξηρότητα του αέρα.