Ποια είναι η ιστορία πίσω από το γυάλινο γοβάκι της Σταχτοπούτας - Είναι απλά ένα παραμύθι;

Εδώ και πολλά χρόνια, το γυάλινο γοβάκι είναι συνώνυμο του παραμυθιού της Σταχτοπούτα και της μαγικής μεταμόρφωσης της από την νεραϊδονονά. Κάθε κορίτσι εκεί έξω που ονειρευόταν να το αποκτήσει, ήξερε ότι αυτό που χρειάζεται είναι μαγεία και ένα μικρό νεραϊδοραβδάκι, ή μήπως όχι; Όπως αποκαλύπτει μία ακαδημαϊκός, η προέλευση του γυάλινου γοβακιού δεν είναι απόκτημα της σφαίρας της φαντασίας, αλλά χρονολογείται τον 17ο αιώνα και συνδέεται άμεσα με το Παλάτι των Βερσαλλιών και με τις μη πρακτικές μόδες των Γάλλων αριστοκρατών.

«Το γυάλινο γοβάκι είναι ένα αστείο», υποστηρίζει η Genevieve Warwick, καθηγήτρια ιστορίας της τέχνης στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Προοριζόταν να είναι μια «λογοτεχνική μασκότ της γαλλικής οικονομικής νεωτερικότητας» και μια αναφορά στην αγάπη του Λουδοβίκου XIV για την υπερβολική και συχνά δονκιχωτική γαλλική μόδα, ειδικά όσον αφορά τα παπούτσια. «Κανείς δεν μπορούσε να περπατήσει, πόσο μάλλον να χορέψει, με παπούτσια από γυαλί».

Μέχρι τώρα, έχουμε παραβλέψει τη σχέση μεταξύ των γυάλινων γοβακιών της Σταχτοπούτας, που δημιούργησε ο Charles Perrault όταν έγραψε το κλασσικό παραμύθι το 1697, και το μεγάλο Galerie des Glaces των Βερσαλλιών. Άλλωστε, ο Perrault ήταν αυτός που είχε επιφορτιστεί με τον εξοπλισμό των ανακτόρων του Λουδοβίκου XIV και ήταν υπεύθυνος για τη δημιουργία ενός βασιλικού υαλουργείου για τη Γαλλία. «Ήταν ο εγκέφαλος πίσω από την επιχείρηση κατασκευής του Hall of Mirrors», αναφέρει ο Warwick, συγγραφέας του Cinderella’s Glass Slipper: Towards a Cultural History of Renaissance Materialities.

Η αίθουσα μήκους 73 μέτρων επιπλώθηκε πολυτελώς από τον Perrault με 357 καθρέφτες απέναντι από 17 τεράστια τοξωτά παράθυρα σε μια εποχή που το γυαλί ήταν μια πολύ μοντέρνα, αλλά πανάκριβη πολυτέλεια.

Το γυαλί για τα βασιλικά ανάκτορα εισαγόταν από την Βενετία και ο Perrault κατάφερε με πολύ «ταπεινά» υλικά να εξασφαλίσει ότι τα υαλουργεία της Γαλλίας θα μπορούσαν να σηκώσουν το βάρος της κατασκευής. Μάλιστα, ο Perrault με απλά υλικά, όπως άμμο, στάχτη και ξύλα τοποθέτησε την Γαλλία στον χάρτη της βιομηχανίας του γυαλιού.

Όταν ο Perrault μεταμόρφωσε ένα ταπεινό κορίτσι που σκουπίζει τις στάχτες σε μια υπέροχη γυναίκα άξια της αγάπης ενός πρίγκιπα, της οποίας το σήμα κατατεθέν είναι οι γυάλινες γόβες της, έκανε σαφή αναφορά στην επιδεικτική αγάπη του Λουδοβίκου XIV για το γυαλί και την υπέροχη Αίθουσα των Καθρεπτών του. Με αυτόν τον τρόπο, ο Perrault συνέδεε τη μοίρα της Σταχτοπούτας –την επιτυχία της να επιτύχει έναν βασιλικό γάμο και ένα ευτυχές τέλος– με τη μοίρα της εκκολαπτόμενης γαλλικής βιομηχανίας γυαλιού, υποστηρίζει ο Warwick. «Την έκανε ένα είδος εθνικού εμβλήματος για το πώς θα κάνουμε τη Γαλλία ευημερούσα, φτιάχνοντας μόνοι μας αυτά τα πολυτελή προϊόντα».

Οι παραξενιές μόδες τις γαλλικής αριστοκρατίας

Ο οικονομικός πατριωτισμός ήταν τόσο ακραίος εκείνη την εποχή που οι Γάλλοι ευγενείς μπορούσαν να επιβάλλουν πρόστιμο στο δικαστήριο, αν φορούσαν μοντέρνα υφάσματα που δεν είχαν κατασκευαστεί στη Γαλλία.

Άλλωστε, το να συμβαδίζεις με την μόδα ήταν για τους Γάλλους ευγενείς τόσο σημαντικό όσο είναι για εμάς, στην σημερινή εποχή. Το Παρίσι του 17ου αιώνα, αποτελεί σταθμό για την σύγχρονη βιομηχανία της μόδας, έχοντας καλοκαιρινές και χειμερινές σεζόν με νέα υφάσματα και νέα σχέδια για να κάνουν τους ανθρώπους να αγοράζουν πράγματα σε πολύ πιο τακτική βάση.

Μάλιστα, αυτές οι μόδες συχνά σατιρίστηκαν από τους συγγραφείς της περιόδου. Περιμένοντας από τη Σταχτοπούτα να χορεύει με γυάλινα γοβάκια, ο Perrault έκανε ένα «αστείο» για τις παράξενες μόδες που οι γυναίκες της ανώτερης τάξης συχνά ακολουθούσαν.

Τα γυάλινα γοβάκια, πάνω στα οποία ήταν απίθανο να χορέψεις, αποτελούσαν την σατιρική αναφορά για την εντελώς παράλογη τρέλα μεταξύ των αριστοκρατών στα ξυλοπόδαρα. Μάλιστα, οι γυναίκες εκείνης της εποχής συνήθιζαν να φορούν πραγματικά ξυλοπόδαρα, εν μέρει για να σηκώσουν τα φορέματά τους και τα μεταξωτά παπούτσια τους από τη λάσπη. Αλλά ήταν επίσης σημάδι κομψότητας, το να είσαι πιο ψηλός. Ωστόσο, ήταν απίστευτα μη πρακτικά και δύσκολα μπορούσες να σταθείς πάνω τους πόσο μάλλον να περπατήσεις.

Πηγή: ipop.gr