Πώς μπορούν τα αναψυκτικά να βλάψουν τον ύπνο μας

Αρκετές έρευνες αναφορικά με τον ύπνο έχουν αποκαλύψει τρόφιμα και διατροφικές συνήθειες που πρέπει να αποφεύγονται αν θέλουμε να καλύπτεται ποιοτικά και επαρκώς η βιολογική ανάγκη για ξεκούραση. Στα σχετικά ευρήματα έρχονται να προστεθούν νέα επιστημονικά στοιχεία που συνδέουν την κατανάλωση πρόχειρου φαγητού (junk food) με διαταραχές στον εφηβικό ύπνο.

Η μελέτη που δημοσιεύεται στο EClinicalMedicine αποτελεί, κατά δήλωση του επικεφαλής Δρ Asad Khan, Επίκουρου Καθηγητή στη Σχολή Επιστημών Υγείας και Αποκατάστασης του Πανεπιστημίου του Queensland, την πρώτη που στηρίζεται σε διεθνή στοιχεία από τις εκθέσεις Global School-based Health Surveys του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το διάστημα 2009 – 2016, με την ευρεία συμμετοχή 175.261 μαθητών ηλικίας 12 έως 15 ετών από 64 χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, της Αφρικής, της Νότιας Αμερικής και της Ανατολικής Μεσογείου από όλες τις βαθμίδες βιοτικού επιπέδου.

Τα ευρήματα ανέδειξαν τη σχέση του κακού ύπνου με τη διατροφή, με κάποιες διακυμάνσεις να προκύπτουν από το φύλο και την οικονομία της χώρας διαμονής.
Έτσι, ένα 7,5% από το σύνολο των εφήβων ανέφερε διαταραχές στον ύπνο σχετικές με άγχος, με μεγαλύτερη ωστόσο συχνότητα στα κορίτσια.

Οι πιθανότητες διαταραγμένου ύπνου αυξάνονταν αναλογικά με την κατανάλωση ανθρακούχων αναψυκτικών (με περιεκτικότητα σε καφεΐνη συνήθως) και πρόχειρου φαγητού, πλούσιο σε θερμίδες με φτωχή όμως θρεπτική αξία:

Περισσότερα από τρία αναψυκτικά την ημέρα συνδέθηκαν με 55% πιθανότητες κακού ύπνου σε σχέση με όσους έφηβους κατανάλωναν μόλις ένα

Τα αγόρια με κατανάλωση πρόχειρου φαγητού περισσότερες από τέσσερις φορές την εβδομάδα είχαν 55% περισσότερες πιθανότητες κακού ύπνου από όσους κατέφευγαν στο fast food μόλις μία φορά, ενώ για τα κορίτσια αντίστοιχα οι πιθανότητας έφταναν το 49%.

Σε επίπεδο κατά κεφαλήν εισοδήματος, η παραπάνω σχέση διατροφής-ύπνου επιβεβαιώθηκε σε όλες τις χώρες εκτός από αυτές με φτωχή οικονομία, ενώ στις ισχυρότερες οικονομικά παρατηρήθηκε πως η μεγαλύτερη κατανάλωση αναψυκτικών σχετίστηκε με κακό ύπνο. Σε κάθε περίπτωση, τα κορίτσια με διαταραγμένο ύπνο εξαιτίας των διατροφικών τους επιλογών είχαν το προβάδισμα συγκριτικά με τα αγόρια.

Ανησυχία προκαλούν τα ευρήματα αφού, όπως εξήγησε ο Δρ Khan, ο ανεπαρκής και κακός ύπνος έχει αποδεδειγμένα αρνητικό αντίκτυπο στην ευημερία και γνωστική ανάπτυξη των εφήβων.

Καθίσταται αναγκαία, συνεπώς κατά τον ίδιο, η χάραξη πολιτικών ενημέρωσης για το πώς η διατροφή επηρεάζει τον ύπνο, οι οποίες θα λαμβάνουν υπ’ όψιν αφενός τη μεγαλύτερη παρατήρηση του φαινομένου στα κορίτσια και, αφετέρου, τα οικονομικά δεδομένα κάθε χώρας και τις ανάγκες σε τοπικό επίπεδο.

Δεν πρέπει να παραβλέπεται, τέλος, ο ιδιαίτερος ρόλος που διαδραματίζουν οι γονείς στο διατροφικό μοντέλο που υιοθετούν τα παιδιά τους.