Νοσίμπο: Τι είναι το φαινόμενο που επηρεάζει την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων

Τον σημαντικό ρόλο που παίζει από ψυχοσωματική άποψη η αρνητική προκατάληψη για ένα φάρμακο, δηλαδή το φαινόμενο «νοσίμπο», επιβεβαιώνει νέα βρετανική μελέτη. Όπως διαπιστώθηκε, οι άνθρωποι που παίρνουν στατίνες για τη μείωση της χοληστερίνης τους και όσοι παίρνουν εικονικά φάρμακα, έχουν σχεδόν παρόμοιες παρενέργειες.

Οι επιστήμονες του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου και του νοσοκομείου Χάμερσμιθ, μελέτησαν 60 ασθενείς ηλικίας 37 έως 79 ετών επί ένα χρόνο.

Διαπίστωσαν ότι σε αυτό το διάστημα το 90% των συμπτωμάτων όσων πήραν στατίνες, υπήρχαν και σε εκείνους που πήραν ψευδοφάρμακο (πλασίμπο). Παραμένει ασαφές σε ποιο βαθμό το υπόλοιπο 10% των συμπτωμάτων οφείλονταν στις ίδιες τις στατίνες.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι σε ορισμένους ανθρώπους οι στατίνες, μία από τις ευρύτερα συνταγογραφούμενες κατηγορίες φαρμάκων στον κόσμο, μπορούν να μειώσουν κατά 25% έως 35% τον κίνδυνο για έμφραγμα, εγκεφαλικό και πρόωρο καρδιαγγειακό θάνατο. Οι περισσότεροι άνθρωποι ανέχονται καλά τις στατίνες, αλλά περίπου ένας στους πέντε (20%) τις σταματά ή τις αρνείται, λόγω πιθανών παρενεργειών όπως μυϊκοί πόνοι, κόπωση και πόνοι στις αρθρώσεις.
Οι Βρετανοί ερευνητές ανέφεραν ότι στην πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό αυτές οι παρενέργειες, όταν υπάρχουν, προκαλούνται από τις αρνητικές προσδοκίες του φαινομένου του νοσίμπο (το αντίθετο του πλασίμπο, όπου οι θετικές προσδοκίες από ένα φάρμακο βελτιώνουν τα συμπτώματα του ασθενούς).

Δηλαδή οι ασθενείς προκαταλαμβάνονται αρνητικά για μια θεραπεία, με βάση όσα έχουν ακούσει, χωρίς όντως το φάρμακο να έχει αρνητική επίπτωση στον οργανισμό τους. Γι' αυτό, οι ερευνητές καλούν τους καρδιολόγους και άλλους γιατρούς που συνταγογραφούν στατίνες, να ενημερώνουν τους ασθενείς τους για το αποτέλεσμα του νοσίμπο, ώστε να τους ενθαρρύνουν να αποδέχονται το φάρμακο ή να μη το διακόπτουν.

«Οι στατίνες είναι σωτήριες θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη εμφραγμάτων, εγκεφαλικών και καρδιαγγειακής νόσου. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι είναι ασφαλείς και αποτελεσματικές. Η μελέτη μας δείχνει ότι οι αναφερόμενες από τους ασθενείς παρενέργειες δεν προκαλούνται από τις ίδιες τις στατίνες, αλλά από τις ψυχοσωματικές επιπτώσεις του νοσίμπο. Μερικές παρενέργειες μπορεί επίσης να αφορούν πόνους λόγω γήρατος. Τα ευρήματα μας είναι σημαντικά, επειδή παρέχουν πρόσθετες ενδείξεις πως οι παρενέργειες των στατινών είναι ελάχιστες», δήλωσε ο καρδιολόγος και κλινικός ερευνητής δρ Τζέημς Χάουαρντ.

«Για πρώτη φορά οι ασθενείς μπόρεσαν να δουν οι ίδιοι ότι οι στατίνες δεν προκαλούν τις παρενέργειες. Αυτά τα ευρήματα χωρίς αμφιβολία δείχνουν ότι οι στατίνες δεν ευθύνονται για πολλές παρενέργειες που τους αποδίδονται. Δεκαετίες μελετών έχουν αποδείξει ότι οι στατίνες σώζουν ζωές και πρέπει να αποτελούν την πρώτη επιλογή για άτομα με υψηλό κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού», δήλωσε ο καθηγητής Σερ Νιλές Σαμανί, ιατρικός διευθυντής του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιάς.

Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό The New England Journal of Medicine.

onmed.gr