Παγκόσμια Ημέρα κατά του HIV/AIDS: Θάνατοι διασήμων που συγκλόνισαν την κοινή γνώμη

Παγκόσμια Ημέρα AIDS η 1η Δεκεμβρίου και αυτή του 2020 έχει ξεχωριστή σημασία όταν ο κόσμος ολόκληρος βρίσκεται στη σκιά μιας σχεδόν ανεξέλεγκτης πανδημίας, εκείνης του κορωνοϊού

Η 1η Δεκεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα AIDS από το 1988, με απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και στη συνέχεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, με κύριο σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τα προληπτικά μέσα και τη θεραπεία του ιού της ανθρώπινης ανοσολογικής ανεπάρκειας: HIV/AIDS.

Εκτιμάται ότι περίπου 38 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ζουν με τον ιό HIV, ενώ από αυτούς μόνο τα 15,8 εκατομμύρια λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή, αριθμός που εξακολουθεί να είναι μικρότερος από το 50% των νοσούντων. Περισσότεροι από 23 εκατομμύρια άνθρωποι που ζουν με HIV έλαβαν θεραπεία το 2018. Στην Ελλάδα, η ηλικιακή ομάδα κατά τη οποία γίνονται οι περισσότερες διαγνώσεις του ιού HIV είναι μεταξύ 30-39 ετών, ενώ από το 2015 παρατηρείται αυξητική τάση στο ποσοστό των νέων διαγνώσεων σε άτομα ηλικίας 50-64 ετών.

Η UNAIDS, η υπηρεσία του ΟΗΕ για την καταπολέμηση του AIDS, εκπέμπει αισιόδοξα μηνύματα για την τιθάσευση του ιού και τονίζει ότι «το τέλος της επιδημίας του AIDS δεν είναι πλέον απλώς ένα όραμα, μπορεί να γίνει πραγματικότητα έως το 2030».

Η Εκτελεστική Διευθύντρια της UNAIDS και Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Winnie Byanyima δήλωσε – ανάμεσα στα άλλα - για την Η μέρα κατά του AIDS 2020: «Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS 2020 δεν θα μοιάζει με καμία άλλη. Η Covid-19 απειλεί την πρόοδο που έχει σημειώσει ο κόσμος στην υγεία και την ανάπτυξη τα τελευταία 20 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των κερδών που έχουμε σημειώσει κατά του HIV. Όπως όλες οι επιδημίες, διευρύνει τις ανισότητες που υπήρχαν ήδη. Ανισότητα των φύλων, φυλετικές ανισότητες, κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες. Γινόμαστε ένας πιο άνισος κόσμος. Η εκστρατεία για την χορήγηση της θεραπείας HIV, η οργάνωση παραδόσεων φαρμάκων κατ' οίκον, η παροχή οικονομικής βοήθειας, τροφής και καταφυγίου σε ομάδες που κινδυνεύουν, ακτιβιστές του HIV και πληγείσες κοινότητες έχουν δείξει και πάλι ότι αποτελούν τον βασικό παράγοντα της αντίδρασης στον ιό HIV. Είναι η δύναμη μέσα στις κοινότητες, εμπνευσμένη από την κοινή ευθύνη μεταξύ τους, που συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στις νίκες μας για τον HIV.

Σήμερα, χρειαζόμαστε αυτή τη δύναμη περισσότερο από ποτέ για να ξεπεράσουμε τις συγκρούσεις επιδημιών του HIV και του Covid-19. Φίλοι, απαντώντας στην Covid-19, ο κόσμος δεν μπορεί να κάνει τα ίδια λάθη που έκανε στον αγώνα κατά του HIV, όταν εκατομμύρια στις αναπτυσσόμενες χώρες πέθαναν περιμένοντας θεραπεία. Ακόμα και σήμερα, περισσότερα από 12 εκατομμύρια άτομα εξακολουθούν να περιμένουν να λάβουν θεραπεία HIV και 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι μολύνθηκαν από τον ιό HIV το 2019 επειδή δεν μπορούσαν να έχουν πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες. Καλούμε τις εταιρείες να μοιράζονται ανοιχτά την τεχνολογία και την τεχνογνωσία τους και να μεταβάλλουν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας τους, έτσι ώστε ο κόσμος να μπορεί να παράγει τα επιτυχή εμβόλια. Καθώς πλησιάζουμε στο τέλος του 2020, ο κόσμος βρίσκεται σε επικίνδυνο σταυροδρόμι και οι επόμενοι μήνες δεν θα είναι εύκολοι. Μόνο η παγκόσμια αλληλεγγύη και η κοινή ευθύνη θα μας βοηθήσουν να νικήσουμε τον κορονοϊό, να τερματίσουμε την επιδημία του AIDS και να εγγυηθούμε το δικαίωμα στην υγεία για όλους».

Το AIDS αναγνωρίστηκε ως ασθένεια στις αρχές της δεκαετίας του 1980, όταν ο φυσικός Μάικλ Γκοτλίμπ από το Πανεπιστήμιο UCLA αποφάσισε να ονοματίσει την δραματική ασθένεια η οποία έπληττε ομοφυλόφιλους άνδρες που ζούσαν στο Λος Άντζελες. Στις 15 Μαΐου 1969 ένας μαύρος ομοφυλόφιλος έφηβος πέθανε στο Σεντ Λούις του Μισούρι από μια άγνωστη μέχρι τότε ασθένεια. Πριν από το θάνατό του, ο 16χρονος Ρόμπερτ Ρέιφορντ είχε αναπτύξει αλλοιώσεις του σαρκώματος Καπόσι και άλλα συμπτώματα που σχετίζονται με το AIDS. Ωστόσο, μόλις το 1987 μία αυτοψία αποκάλυψε ότι ο Ρέιφορντ έφερε τον ιό με αποτέλεσμα πλέον να θεωρείται ως το πρώτο επίσημο θύμα της ασθένειας στις ΗΠΑ. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του ΚΕΕΛΠΝΟ, η πρώτη περίπτωση AIDS εμφανίστηκε το 1981, ο πρώτος θάνατος από AIDS καταγράφηκε το 1983 και τα πρώτα δηλωθέντα περιστατικά μόλυνσης HIV το 1984.

Τη δεκαετία του 70 και πολύ περισσότερο τη δεκαετία του 80, όταν η ενημέρωση για την ασθένεια ήταν ελλιπέστατη, και κανείς δεν χρησιμοποιούσε προφυλακτικό, η ασθένεια θέριζε κυρίως τις κοινότητες των ομοφυλόφιλων, αλλά σύντομα επεκτάθηκε, δίχως διακρίσεις και στους ετερόφυλους.

Αυτοί είναι μόνο κάποιοι από τους γνωστούς που έχασαν τη ζωή τους από την ασθένεια.

Brad Davis
Ο γνωστός Μπίλι Χέις, ο πρωταγωνιστής της ταινίας το “Εξπρές του Μεσονυχτίου”. Γεννήθηκε το 1941 στις ΗΠΑ. Το 1985 διαγνώστηκε ως φορέας. Λίγο μετά νόσησε. Σε ηλικία 41 ετών πέθανε από AIDS.

Rock Hudson
H Αμερική αλλά και ολόκληρος ο κόσμος συγκλονίστηκαν στο άκουσμα της είδησης. Ο Ροκ Χάτσον, ο “γίγαντας” ήταν φορέας του AIDS. Η ασθένεια διαγνώστηκε το 1985 και λίγους μήνες αργότερα νόσησε. Η καλή του φίλη, Ελίζαμπεθ Τέιλορ και η Ντόρις Νταίη, δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυα τους. Ο Ροκ Χάτσον πέθανε ένα μήνα πριν κλείσει τα 60 του, στις 2 Οκτωβρίου του 1985

Steve Rubell
Στα μέσα της δεκαετίας του 70, μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 80, η πιο διάσημη ντισκοτέκ στον κόσμο ήταν το “studio 54”. Η ζωή του ιδιοκτήτη της Στιβ Ράμπελ, είναι βγαλμένη μέσα από παραμύθι. Φήμη, χρήμα, γρήγορα αυτοκίνητα, όμορφες γυναίκες. Η ζωή αυτή όμως τον έκανε απρόσεχτο. Τόσο με τις όμορφες γυναίκες, όσο και με τα ναρκωτικά... όταν διαγνώστηκε με AIDS, ξεκίνησε μετά από λίγο να λαμβάνει το περίφημο φάρμακο ΑΖΤ. Δεν τα κατάφερε, πέθανε στις 25 Ιουλίου του 1989, από ηπατίτιδα...

Dack Rambo
Διάσημος Αμερικάνος ηθοποιός με πολλές συμμετοχές στους “Άγγελους του Τσάρλι”, στο “Ντάλας”. Πέθανε το 1994, σε ηλικία 52 ετών στην Καλιφόρνια χτυπημένος από AIDS

John Holmes
Ίσως ο διασημότερος άνδρας πορνοστάρ στην ιστορία του κινηματογράφου. Τα προσόντα του ήταν πολύ μεγαλύτερα από την φήμη του. Πρωτοπόρος στις ταινίες ενηλίκων, έζησε την δόξα στις δεκαετίες του 70 και του 80. “Εργαζόταν” χωρίς προφυλακτικό, τόσο με άνδρες, όσο και με γυναίκες. Κάπου εκεί εικάζεται ότι κόλλησε τον ιό. Πέθανε σε ηλικία 44 ετών στις 13 Μαρτίου του 1988.

Gene Anthony Ray
Την δεκαετία του 80, όλα τα κοριτσάκια, τρελαίνονταν να κοιτάνε του κοιλιακούς του και τον τρόπο που χόρευε. Ο γνωστός “Λη Ρόυ” στην νεανική τηλεοπτική σειρά FAME. Πέθανε από AIDS, στις 14 Νοεμβρίου του 2003 σε ηλικία 41 ετών.

Rick Aviles
Πορτορικάνος ηθοποιός που ξεκίνησε σαν κωμικός και όλοι τον γνωρίσαμε τελικά στον ρόλο του “κακού”. Πρωταγωνίστησε σαν τον δολοφόνο του Πάτρικ Σουέιζ, στην ταινία GHOST. Έπαιξε επίσης στον ΝΟΝΟ 3, δίπλα στον Άλ Πατσίνο και τον Άντυ Γκαρσία, αλλά και το Carlitos way, με τον Άλ Πατσίνο και τον Σων Πενν. Κόλλησε τον ιό του AIDS, από μολυσμένη σύριγγα ηρωίνης. Πέθανε στις 17 Μαρτίου του 1995, σε ηλικία 42 ετών.

Freddie Mercury
Ο Άγγλος τραγουδιστής των QUEEN. Έγραψε απίστευτη ιστορία με το συγκρότημα του και άνοιξε νέους δρόμους στη μουσική. Το όνομα του έγινε θρύλος. Ο σύντροφος του, ο διάσημος κομμωτής, Τζιμ Χάττον, τον “έβαλε στον κόσμο του AIDS”. Πέθανε από την ασθένεια στις 24 Νοεμβρίου του 1991 σε ηλικία 45 ετών. Την ημέρα του θανάτου του, φορούσε ένα νυφικό που του έδωσε ο σύντροφος του. Λίγο καιρό πριν είχε ξεκινήσει καμπάνια ευαισθητοποίησης τόσο στην gay, όσο και στην straight κοινότητα, για την ασθένεια.

Klaus Nomi
Γερμανός τραγουδιστής με ιδιαίτερη φωνή σε πολύ ψηλές οκτάβες. Τραγούδησε πολλές φορές μαζί με τον Ντέιβιντ Μπάουι, σε πολλές “πανκ όπερες”. Το τραγούδι που μέχρι και σήμερα έχει μείνει σε όλους είναι το “total eclipse”. Πέθανε από AIDS στις 6 Αυγούστου του 1983, σε ηλικία 39 ετών.

Rudolf Nureyev
Από τους διασημότερους και καλύτερους Ρώσους χορευτές. Αυτομόλησε από την Σοβιετική Ένωση και τα μπαλέτα “Κίρωφ”, και έκανε λαμπρή καριέρα και στη δύση. Πέθανε στις 6 Ιανουαρίου στο Παρίσι σε ηλικία 54 ετών χτυπημένος από το AIDS.

Gia
Γνωστό top model στη δεκαετία του 80. Πανέμορφη γυναίκα που πέθανε από AIDS σε ηλικία 26 ετών. Αδύναμος χαρακτήρας (έτσι την περιγράφουν), τυφλώθηκε από τα δυνατά φώτα της δημοσιότητας, που εισέβαλαν ξαφνικά στη ζωή της. Έγινε ναρκομανής. Πέθανε σε νοσοκομείο στη Φιλαδέλφεια. Στο κρεββάτι της, μέρα νύχτα βρισκόταν μόνο η μητέρα της. Ο κόσμος της μόδας όσο γρήγορα την έκανε διάσημη, τόσο γρήγορα την ξέχασε. Στην κηδεία της δεν παρευρέθηκε κανείς. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 1986.

Steven Stacker
Το όνομα δεν σας λέει κάτι αλλά όσοι έχετε δει την κωμωδία “μια τρελή απίθανη πτήση”, θα τον θυμάστε σαν τον πιλότο που επιχείρησε να προσγειώσει το γεμάτο επιβάτες αεροπλάνο. Η χαρακτηριστική σκηνή είναι που ο Στάκερ με τα χέρια στο πηδάλιο, παθαίνει κρίση πανικού και αρχίζει να ιδρώνει και να ιδρώνει και κάποια στιγμή να βγάζει ποτάμια ιδρώτα που κατέκλυσαν το κόκπιτ. Πέθανε από AIDS σε ηλικία 38 ετών, στις 13 Απριλίου του 1986.

Merritt Butrick
Αμερικάνος ηθοποιός που έγινε ευρέως γνωστός από τη συμμετοχή του στο STAR TRECK σαν ο γιατρός του διαστημοπλοίου, ο dr David Marcus. Πέθανε από AIDS σε ηλικία 30 ετών, στις 17 Μαρτίου του 1989. Στην ταφόπλακα του δεν αναγράφεται το όνομα του αλλά το όνομα με το οποίο τον λάτρεψαν εκατομμύρια άνθρωποι. DR David Marcus- Star Treck.

Anthony Perkins
Πολύ σεμνός και ντροπαλός ηθοποιός που αρνήθηκε τον έρωτα τόσο στην Μπριζίτ Μπαρντό, όσο και στην Τζέιν Φόντα, όταν ήταν νέος. Ο πρωταγωνιστής του ΨΥΧΩ. Φήμες λένε ότι είχε σχέση με τον Νουρέγιεφ, αλλά και με την πανέμορφη ηθοποιό Βικτόρια Πρίνσιπαλ. Ο Πέρκινς απέκτησε 2 γιους με την σύζυγό του Μπέρυ Μπέρενσον. Πέθανε από AIDS, σε ηλικία 60 ετών στις 12 Σεπτεμβρίου του 1992. Τραγική ειρωνεία: η γυναίκα του πέθανε στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, μέσα στο αεροπλάνο της American Airlines, που έπεσε στους Δίδυμους Πύργους.

Anthony Hamilton
Μέλος του “μπαλέτου της Αυστραλίας” σε μια περιοδεία στην Αγγλία τον ανακάλυψε ένας φωτογράφος και από χορευτής, έγινε ηθοποιός. Παράλληλα έγινε και μοντέλο με τον Versace να τον ζητά συνεχώς στις επιδείξεις μόδας του. Στον κινηματογράφο έπαιξε στις “επικίνδυνες αποστολές” και είχε πάντα τον ρόλο του κομάντο. Κέρδισε φήμη και χρήμα, αλλά ξόδευε περισσότερα από όσα εισέπραττε. Πέθανε από πνευμονία, αφού πρώτα είχε προσβληθεί από το AIDS, μόνος και πάμπτωχος σε δημόσιο νοσοκομείο στην Καλιφόρνια.

Michael Jeter
Στις 30 Μαρτίου του 2003, ο Tom Hanks θρήνησε τον θάνατο ενός αγαπητού φίλου και και συμπρωταγωνιστή του στο “πράσινο μίλι”. Ο Μάικλ Ζέτερ, πέθανε από AIDS σε ηλικία 50 ετών. Όλοι τον θυμούνται από την εξαιρετική του ερμηνεία σαν Έντουαρτ Ντελακρουά, που μέσα στο κελί του είχε συντροφιά μόνο ένα λευκό ποντικάκι.

Billy Bo (φωτογραφία)
Τα φώτα της δημοσιότητας έσβησαν ξαφνικά στις 13 Ιουνίου του 1987 για τον Έλληνα σχεδιαστή Μπίλι Μπο. Το παιδί από τα Καμίνια του Πειραιά, με τη δουλειά του, κατάφερε να ξεκλειδώσει τις πόρτες της μόδας και να φτάσει μέχρι και τη Νέα Υόρκη, δίπλα στον Andy Warhol.