Kίνδυνος θερμοπληξίας για παιδιά που αφήνονται σε κλειστά σταματημένα αυτοκίνητα

Σε μόλις 30 λεπτά, η καμπίνα ενός αυτοκινήτου μπορεί να φθάσει τους 40 βαθμούς Κελσίου και να γίνει επικίνδυνη για τους ανθρώπους, ενώ μετά από αυτό το χρονικό σημείο, η θερμοκρασία αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Κυρίως στις ζεστές χώρες του πλανήτη, όπως είναι και η Κύπρος, η παραμονή μικρών παιδιών στην καμπίνα έστω και για λίγα λεπτά είναι απαγορευτική.

Τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στη θερμοπληξία και αυτή μπορεί να προληφθεί. Η θερμοκρασία του σώματος ενός παιδιού αυξάνεται τρεις έως πέντε φορές πιο γρήγορα από αυτή ενός ενηλίκου. Όταν ένα παιδί αφήνεται σε ένα κλειστό όχημα, η θερμοκρασία του παιδιού μπορεί να αυξηθεί γρήγορα και η κατάσταση να γίνει επικίνδυνη. Η θερμοπληξία είναι η υπερθέρμανση (υπερθερμία) του σώματος, δηλαδή αύξηση της θερμοκρασίας η οποία μπορεί να φτάσει σε υψηλά και επικίνδυνα επίπεδα. Τα συμπτώματά της μπορεί να μοιάζουν με αυτά της καρδιακής προσβολής ή του εγκεφαλικού επεισοδίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο εξωτερικό περιβάλλον μπορεί μεν η θερμοκρασία να είναι +40 ή -40 βαθμούς Κελσίου, αλλά οι εσωτερικοί ιστοί του σώματος διατηρούνται σε θερμοκρασία 36,6 - 37,1 βαθμών Κελσίου. Όταν το περιβάλλον είναι κρύο, το σώμα παράγει θερμότητα για να παραμείνει ζεστό, ενώ όταν το περιβάλλον είναι θερμό το σώμα αποβάλλει θερμότητα για να μην ανεβεί η θερμοκρασία του (το σώμα αποβάλλει θερμότητα περιορίζοντας τις καύσεις του, διευρύνοντας τα μικρά αγγεία, αυξάνοντας την εφίδρωση και επιταχύνοντας την αναπνοή). Ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός έχει έδρα τον εγκέφαλο. Κάποιες φορές όμως αυτός ο μηχανισμός μπορεί να μπλοκάρει και να υπάρξει υπερθερμία ή υποθερμία. Το τρίπτυχο, υψηλή θερμοκρασία, υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία και άπνοια συνιστά την προϋπόθεση της θερμοπληξίας.

Η ομάδα ερευνών της KidsandCars.org αναγνωρίζει ότι όταν τα παιδιά βρίσκονται σε σταματημένα κλειστά αυτοκίνητα, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος θανάτου λόγω υπερθερμίας (θερμικό εγκεφαλικό επεισόδιο). Ακόμη και αν τα παράθυρα του αυτοκινήτου είναι 5 εκατοστά ανοικτά, η θερμοκρασία μπορεί να ανέβει σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Ο θάνατος από θερμοπληξία μέσα στο αυτοκίνητο είναι δυστυχώς μια από τις επιπτώσεις της χρήσης του αυτοκινήτου, του αυξανόμενου χρόνου που τα παιδιά περνούν μέσα σ' αυτά ή της άγνοιας των γονέων. Υπάρχει δυστυχώς ένας αυξανόμενος αριθμός γονέων που «ξεχνάει» το παιδί του μέσα στο αυτοκίνητο και παράλληλα υπάρχει η κατηγορία εκείνων των γονέων που αφήνουν το παιδί τουςμόνο στο αυτοκίνητο για να κάνουν τις δουλειές τους, εκτιμώντας πως αυτό δεν είναι επικίνδυνο.

Θα πρέπει να γνωρίζουμε τα δεδομένα ότι το εσωτερικό ενός οχήματος θερμαίνεται πολύ γρήγορα. Η θερμοκρασία μέσα στο αυτοκίνητο μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 50 βαθμούς Κελσίου μέσα σε λίγα λεπτά, ακόμα και σε μια όχι ιδιαίτερα ζεστή ημέρα. Το να αφήσουμε λίγο ανοιχτά τα παράθυρα δεν συμβάλλει στην επιβράδυνση της αύξησης της θερμοκρασίας, ούτε μειώνει σημαντικά τη μέγιστη θερμοκρασία. Στις ΗΠΑ ο μέσος αριθμός θανάτων παιδιών από θερμοπληξία σε οχήματα είναι 37 ανά έτος (ένα κάθε 9 μέρες), ενώ το 87% των παιδιών που έχασαν τη ζωή τους από θερμοπληξία σε οχήματα είναι ηλικίας 3 ετών και μικρότερα. Το 54% των θανάτων από θερμοπληξία σε οχήματα αφορούν παιδιά ηλικίας μέχρι ενός έτους.

Στην Κύπρο όπου οι θερμοκρασίες του περιβάλλοντος είναι ιδιαίτερα υψηλές και με δεδομένο ότι το καλοκαίρι στην χώρα μας είναι ιδιαίτερα ζεστό, ο κίνδυνος για τα παιδιά που αφήνονται έστω και για λίγο στο αυτοκίνητο είναι πολύ μεγάλος.

Τα σημάδια που δείχνουν ότι ένα παιδί έχει υπερθερμία ή θερμοπληξία είναι η έντονη ερυθρότητα, η αύξηση της θερμότητάς του, το υγρό ή ξηρό δέρμα, η απουσία εφίδρωσης, ο έντονος και γρήγορος σφυγμός, ή αντίθετα ο αδύνατος και αργός σφυγμός, οι αναγούλες και η περίεργη συμπεριφορά. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, το παιδί πρέπει αμέσως να δροσιστεί και κατόπιν θα πρέπει να υπάρξει ιατρική βοήθεια. Από την άλλη σε περίπτωση που υπάρχει μόνο του ένα παιδί μέσα σε αυτοκίνητο, πρέπει πρώτα να γίνει κλήση στην αστυνομία και παράλληλα να βρεθεί τρόπος για να βρει το παιδί από την καμπίνα του αυτοκινήτου.