«Τοο little too late»

Ένα από τα βασικά θέματα της υφιστάμενης κατάστασης στο Kυπριακό είναι η μακροχρόνια απομόνωση των Τ/Κ. Το ακούμε επί δεκαετίες, αλλά ούτε γνωρίζουμε τι σημαίνει, πώς άρχισε και πόση σημασία έχει για την άλλη πλευρά. Νομίζουμε, στην ουσία πιστεύουμε, ότι αυτό είναι αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής και το περιλαμβάνουμε στο πακέτο των επιπτώσεων των γεγονότων του 1974. Μάλιστα, με περισσή υποκρισία δηλώνουμε ότι το ζήτημα αυτό μας συγκινεί, αλλά μόνο με την απαλλαγή από την κατοχή θα λυθεί.

Με αυτές τις υποκριτικές και ανιστόρητες θέσεις αντικρίζουμε το τεράστιο αυτό πρόβλημα. Για το πώς, το πότε ξεκίνησε και ποιος φταίει, ούτε λόγος να γίνεται. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, η πραγματικότητα είναι ότι δεν μας ενδιαφέρει. Οι αναφορές για τους δήθεν συμπατριώτες μας Τ/Κ γίνονται καθαρά γιατί νομίζουμε ότι έτσι θα πείσουμε για τη βούλησή μας για λύση.

Αν δεν υπήρχε η στήριξη των Τ/Κ από την Τουρκία και η τουρκική εισβολή και αφήνονταν στα χέρια μας, σίγουρα θα δεινοπαθούσαν. Η ιστορία δείχνει ότι μόνο όταν είχαν δύναμη, αυτήν της Τουρκίας, τους υπολογίζαμε. Διαφορετικά θα συνεχίζαμε την πλήρη απαξίωση και εκμετάλλευσή τους, ως φτηνό εργατικό δυναμικό και γενικά ως μια υποανάπτυκτη, σε όλους τους τομείς, μειονότητα.

Μπορεί ο όρος «ψευδο» να χρησιμοποιείται ευρέως μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους στον βορρά, αλλά πάντα υπήρχε στο μυαλό μας αναφορικά με τους Τ/Κ. Τον Φεβρουάριο του 1967, στο συμβούλιο του στέμματος στην παρουσία του Βασιλιά Κωνσταντίνου, έλεγε ο Αρχιεπίσκοπος και Πρόεδρος της δικοινοτικής Κύπρου για το σύνοικο στοιχείο, θεωρώντας τους ουσιαστικά ψευδοπολίτες και την παρουσία τους σαν έναν εφιάλτη που σε μερικούς μήνες θα τελειώσει. «Τι νέα γενεά τουρκική θα δημιουργηθεί εις την Κύπρον, όταν όλα ευρίσκονται εις τα χέρια των Ελλήνων; Πόσον καιρόν θα ανθέξουν; Ημπορεί ν' ανθέξουν, δεν ημπορώ υπευθύνως να το δηλώσω ότι εις 3-5-10 μήνας οι Τούρκοι θα ζητήσουν παράδοσιν, δεν αποκλείω όμως και αυτού του είδους την κατάληξιν. Το ηθικόν των είναι πολύ χαμηλόν». Τώρα, το ποιος στο τέλος θα «ανθέξει» θα το δούμε στο τελευταίο επεισόδιο του κυπριακού δράματος, που δυστυχώς πλησιάζει και δεν φαίνεται καθόλου ελπιδοφόρο για εμάς.

Ένα από τα επιχειρήματα όλων όσων αντιτίθενται σε μια συμβιβαστική λύση είναι το ότι δεν εμπιστευόμαστε τους Τούρκους ότι θα τηρήσουν τα συμφωνηθέντα. Μα, επιτέλους, η αλήθεια είναι ακριβώς η αντίθετη. Ιστορικά, η μόνη συμφωνία που είχαμε υπογράψει με την άλλη πλευρά ήταν η Ζυρίχη την οποία εμείς πρώτοι δεν τηρήσαμε. Μόλις τρία χρόνια μετά την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας τη διαλύσαμε με τα 13 σημεία του εθνάρχη. Από την πρώτη στιγμή δεν τηρούσαμε τις πρόνοιες των συμφωνιών. Τρανό παράδειγμα, η άρνησή μας στη συμμετοχή των Τ/Κ στη δημόσια υπηρεσία στα ποσοστά που προνοούσαν οι συμφωνίες.

Την Κυπριακή Δημοκρατία, που τώρα τη θεωρούμε ως κορωνίδα του αγώνα μας, ουδέποτε τη σεβαστήκαμε. Τη θεωρούσαμε ένα ελληνικό κράτος, ανεξάρτητα της δικοινοτικότητας που προνοείται στο Σύνταγμα του 1960.

Αντίθετα, η άλλη πλευρά έκανε πολλές προσπάθειες μετά το 1964, όταν τους αναγκάσαμε να αποχωρήσουν, για επανασυγκρότηση του δικοινοτικού κράτους του 1960. Δυστυχώς, όλες οι προσπάθειες των Τ/Κ έπεφταν στο κενό λόγω της στάσης του Μακαρίου.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι εκλογές του 1968. Σε άρθρο του στις 14/02/2009 στην «Ελευθεροτυπία», ο Μακάριος Δρουσιώτης αναφέρει. «Το 1968 ο Μακάριος προκήρυξε προεδρικές εκλογές για πρώτη φορά από την εκλογή του, το 1960. Οι Τουρκοκύπριοι προκήρυξαν παράλληλες εκλογές για την ανάδειξη αντιπροέδρου, όπως προέβλεπε το Σύνταγμα. Ταυτόχρονα, ζήτησαν να συνέλθει η Βουλή με τη συμμετοχή των βουλευτών και των δύο κοινοτήτων και να δώσουν μαζί, ο Πρόεδρος και ο αντιπρόεδρος, τη νενομισμένη διαβεβαίωση, σύμφωνα με το άρθρο 42 του Συντάγματος. Ο αντιπρόεδρος Κουτσιούκ με επιστολή στον Μακάριο τού ζήτησε να εφαρμόσει το άρθρο 46 (3) του Συντάγματος και να διορίσει τρεις Τουρκοκύπριους υπουργούς. Βασικά, οι Τουρκοκύπριοι ζητούσαν επανασυγκρότηση της Κ.Δ., ως δικοινοτικού κράτους. Ο Μακάριος το αρνήθηκε, χαρακτήρισε την εκλογή αντιπροέδρου από τους Τουρκοκύπριους «παράνομη» και στις 29 Φεβρουαρίου έδωσε τη νενομισμένη διαβεβαίωση ενώπιον των Ελληνοκυπρίων βουλευτών».

Όλα όσα ακούμε ότι αυτοί έφυγαν και διέλυσαν την Κυπριακή Δημοκρατία και ότι αρνούνταν να επιστρέψουν είναι ανοησίες και χάλκευση της ιστορίας.

Διαχρονικά, με πρωτοστάτη τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο, ουδέποτε εκτιμήσαμε τους Τ/Κ, θεωρώντας την παρουσία τους στην Κύπρο ως κατάρα. Μόνο όταν βρισκόμαστε σε δύσκολη θέση αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξή τους. Και πάλι από το άρθρο του Μακάριου Δρουσιώτη. «Στις 23 Ιουλίου του 1974, μετά την πρώτη φάση της εισβολής, ο Μακάριος από τη Νέα Υόρκη όπου βρισκόταν αυτοεξόριστος, έστειλε μέσω του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών τις εξής οδηγίες στον Κληρίδη: «Να επιδιώξει συνάντηση με τον Ραούφ Ντενκτάς μέσω του μονίμου αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και να του εισηγηθεί την άμεση εφαρμογή της Ζυρίχης, συμπεριλαμβανομένων και των προνοιών του Συντάγματος και την επιστροφή στις θέσεις τους του Τούρκου αντιπροέδρου, των υπουργών, των μελών της Βουλής των Αντιπροσώπων, των αστυνομικών και των δημοσίων υπαλλήλων. Ο Κληρίδης έκανε την επαφή, όμως ο Ντενκτάς, που είχε ήδη διαδεχτεί τον Κουτσιούκ, από θέσεως ισχύος απάντησε, «Τοο little too late» (Πολύ λίγα, πολύ αργά...)».

Μελετώντας κανείς την νεότερη ιστορία της Κύπρου και κυρίως τις διάφορες πτυχές του Κυπριακού, θα διαπιστώσει ότι πολλές σοφές ρήσεις έχουν διαψευστεί. Είναι τόσο αλλοπρόσαλλες οι συμπεριφορές μας που ανατρέπουν τα πάντα. Μια από τις ρήσεις που διαψεύδεται, είναι και αυτή του Αμερικανού συγγραφέα Μαρκ Τουέιν. «Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, κάνει όμως ομοιοκαταληξίες». Στη δική μας περίπτωση επαναλαμβάνεται. Το «Too little too late», το ακούμε και σήμερα. Αν και έπρεπε να το είχαμε ακούσει, από την άλλη πλευρά μετά το 2004, όταν απορρίψαμε την ομοσπονδιακή λύση των ΗΕ, περίμεναν δεκατρία χρόνια να μας το πουν, αμέσως μετά το εθνικό έγκλημα του Κραν Μοντανά τον Ιούλιο του 2017. Μέχρι και προχθές ο Τούρκος Πρόεδρος, προσφωνώντας τη Γενική Συνέλευση των ΗΕ, εμμέσως πλην σαφώς αυτό μας είπε.

Βέβαια, ο ΠτΔ απάντησε στον Τούρκο Πρόεδρο, λέγοντας ότι θα μας κρίνει η ιστορία. Όμως, δεν γνωρίζει ότι η ιστορία θα είναι αντικειμενική; Σίγουρα θα γράψει για την τουρκική εισβολή, την κατοχή και τα εγκλήματα των εισβολέων. Όμως, θα αρχίσει πολύ πριν την εισβολή και θα συνεχίσει και μετά από αυτήν. Δεν νομίζω να μας συμφέρει η ιστορία γιατί θα καταγράψει την οργάνωση Ακρίτας, την περίοδο 1963-1964, το πραξικόπημα, τους 84 Τ/Κ νεκρούς της Τόχνης, το δυτικό σχέδιο του 1978, το δακρύβρεχτο ΟΧΙ μας του 2004 και θα τελειώσει με το έγκλημα του 2017. Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε, μην παίζεις με τη φωτιά γιατί θα καείς. Αν καταγραφεί η αντικειμενική ιστορία του Κυπριακού, και όχι αυτή που μας έμαθαν και μεταφέρουμε στα παιδιά μας, θα είναι σίγουρα καταπέλτης εναντίον μας.