Συναθροισθέντες ενθάδε, Παραλίμνι τω χωρίω

Μια ζώνη, η οποία είναι υφασμένη από τρίχες καμήλας και βρίσκεται στη Μονή Βατοπεδίου του Αγίου Όρους αποτελεί τεκμήριο για την Εκκλησία της Αναστάσεως και Αναλήψεως της Παναγίας, σύμφωνα με τον Κύπριο ηγούμενό της Εφραίμ. Τη ζώνη υποδεχτήκαμε ως γνωστόν στην Κύπρο με τιμές αρχηγού κράτους, παρουσία του υπουργού Δικαιοσύνης κ. Μάριου Χαρτσιώτη τη Δευτέρα, ενώ την περασμένη Τρίτη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης έλαβε μέρος σε αγρυπνία προς τιμήν της ζώνης της Παναγίας στο Παραλίμνι ίνα πληρωθεί και ο ψαλμός:

Πρόεδροι και υπουργοί εκ περάτων,

συναθροισθέντες ενθάδε,

Παραλίμνι τω χωρίω,

προσκυνήσατέ μου τη ζώνη.

Για να είμαστε ακριβείς, δεν υποδεχτήκαμε με τιμές αρχηγού κράτους το σύνολο της ζώνης αλλά ένα μικρό κομμάτι της. Αυτό το φαινόμενο του κατακερματισμού κειμηλίων δεν είναι σπάνιο στις τάξεις της χριστιανικής Εκκλησίας. Δεν υπάρχει άγιος ο οποίος δεν ξεθάφτηκε και δεν έγινε χίλια κομματάκια για να μπορεί κάθε Εκκλησία να έχει το κατιτίς της. Ένα χέρι, ένα πόδι ένα, combo ποδόχερο, ένα δάχτυλο, ένα αφτί, μια τούφα μαλλιά, ακόμα και την κάρα του (την κκελέ δηλαδή). Δεν λείπουν βέβαια και οι υπερβολές. Για παράδειγμα, στη Λάρνακα έχουμε την κάρα του Αγίου Λαζάρου, από την άλλη μία κεφαλή του αγίου έχουν και στη Μασσαλία της Γαλλίας. Ή ο Χριστός τον ανέστησε στη Βηθανία με δύο κεφάλια, ή μάλλον μία από τις δύο κάρες είναι ψεύτικη.

Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι στη διαδικασία αυτή παρεισφρέουν και εμπορικοί - οικονομικοί λόγοι, ακόμα και λόγοι θρησκευτικού μάρκετινγκ. Πάρτε για παράδειγμα τον Άγιο Νικόλαο. Πέθανε τον 4ο αιώνα και τα λείψανά του διατηρήθηκαν στα Μύρα της Λυκίας έως και τον 11ο αιώνα. Το 1087 κάποιοι ναύτες, λέει, τα αφαίρεσαν και τα μετέφεραν στην Ιταλία, στην πόλη Μπάρι, όπου τοποθετήθηκαν στον ναό του Αγίου Στεφάνου. Λέγεται ότι κατά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας άρχισε να αναβλύζει τόσο πολύ μύρο από τα ιερά λείψανα που οι πιστοί το μάζευαν σε δοχεία για θεραπεία από διάφορες αρρώστιες. Αρκετοί μάλιστα λιποθυμούσαν από την ευωδία του μύρου αυτού. Το μύρο, σύμφωνα με το Βατικανό, μπορούσε να θεραπεύσει «πάσαν νόσον και πάσαν μαλακία», οπότε βουρ στην περιοχή χιλιάδες πιστοί για θεραπεία και νά σου χιλιάδες εισφορές στα παγκάρια. Αυτά τα λείψανα, όπως αναφέρεται από διαπρεπείς θεολόγους και ιεράρχες, όλων των Αγίων, «αποτελούν ένα αναβάπτισμα, μια υπερφυσική τόνωση και δύναμη της ψυχής. Φως στη διάνοια, κάθαρση της καρδιάς, ενίσχυση της θέλησης». Στην ορθόδοξη Ρωσία είναι πιο εφευρετικοί. Τα κόκκαλα τοπικών αγίων μπαίνουν στη σάουνα με αποτέλεσμα οι Ρώσοι πιστοί να απολαμβάνουν ταυτόχρονα άγιο χαλάρωμα και σωματική και πνευματική ευεξία.

Μάο-Μάο

Από την άλλη, λένε κάποιοι θεολόγοι, αυτή η κειμηλιολαγνεία δεν διαφέρει από τις πρακτικές των Μάο-Μάο και καλούν την ηγεσία της Εκκλησίας να σταματήσει αυτό το φαινόμενο. Δεν νομίζουμε οι παπάδες να σταματήσουν αυτήν την οικονομικά προσοδοφόρα πρακτική, ο δε θεολόγος κ. Θεόδωρος Κυριακού, που τα λέει αυτά, τον βλέπω να αφορίζεται σύντομα. Θα ανέμενε ωστόσο κάποιος από ένα κράτος, και δη ευρωπαϊκά κράτη, όπως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Γαλλία, η Σερβία και η Κύπρος, που βρίθουν αυτά τα φαινόμενα, να προστατέψει τους πολίτες του από δύο τινά. Πρώτον, από την εκμετάλλευση, δεύτερον, από τυχόν διάδοση μολυσματικών ασθενειών. Μιλάμε εδώ για περιπτώσεις που αφορούν άταφα πτώματα ή και παντόφλες που προσκυνούν χιλιάδες άνθρωποι, εν μέσω μάλιστα περιόδων πανδημίας.

Το κράτος

Θα μπορούσε το κυπριακό κράτος να παρέμβει καθ' οιονδήποτε τρόπο για να σταματήσει αυτήν την απαράδεκτη πρακτική η οποία δεν έχει καμία σχέση με τη θρησκεία, ούτε με την ορθόδοξη παράδοση;

Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα. Την πρακτική αυτή δεν τόλμησε να την αγγίξει ούτε ο κομουνιστής Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας ούτε ο αμοραλιστής Πρόεδρος Αναστασιάδης, ο οποίος πιστεύει μόνο στον Μαμμωνά. Θα τολμούσε ο Νίκος Χριστοδουλίδης; Ο εκ Γεροσκήπου Πρόεδρος, πέραν όλων των άλλων, είναι θρήσκος, εξομολογείται στον γέροντά του στον Μέσα Ποταμό και τύπτει το στήθος του ζητώντας μετάνοια κάθε φορά που αμαρτάνει. Εξάλλου, την περασμένη Τρίτη τον είδαμε γονυπετή να προσκυνά τη ζώνη από τρίχες καμήλας στο Παραλίμνι συμμετέχοντας στην αγρυπνία, σε μια νέα εκδοχή του Sleepless in Seattle σε Sleepless in Paralimni.

Θα μπορούσε με λίγα λόγια η κυβέρνηση να ελέγξει αυτήν την αυθαιρεσία, είτε επικαλούμενη υγειονομικούς λόγους, είτε εγείροντας θέμα διασποράς fake news; Η απάντηση είναι αρνητική. Κανένας δεν θέλει να τα βάλει με τους παπάδες, εκτός κι αν κάποιοι άλλοι πεφωτισμένοι παπάδες αποφασίσουν να πολεμήσουν αυτήν την κατάσταση.

Η ιστορία της ζώνης

Εν ολίγοις, είμαστε καταδικασμένοι να υφιστάμεθα αυτή τη γελοιότητα. Να ανεχόμαστε ακόμα ιστορίες τις οποίες αν μας τις έλεγε ένας Αφρικανός φύλαρχος ή ένας Ινδός ακόλουθος του θεού Σίβα θα χαμογελούσαμε.

Κατά την παράδοση της Εκκλησίας, η Παναγία τρεις ημέρες μετά την κοίμησή της ανέστη και ανελήφθη εν σώματι στους ουρανούς. Κατά τη διάρκεια της αναλήψεώς της έδωσε, λέγεται, στον απόστολο Θωμά την Τιμία της Ζώνη. Πώς του την έδωσε; Όλοι οι άλλοι απόστολοι συναθροίστηκαν «εκ περάτων» στη Γεσθημανή ταξιδεύοντας πάνω σε νεφέλες -δηλαδή σε σύννεφα- για να παραστούν στην κηδεία της Παναγίας, με εξαίρεση τον απόστολο Θωμά.

Η Παρθένος Μαρία πέθανε το 43 μ.Χ., σύμφωνα δε με τα απόκρυφα Ευαγγέλια, ο Θωμάς κήρυττε τότε το ευαγγέλιο στην Ινδία, όπου σύμφωνα με αυτά (ένα εκ των οποίων έγραψε και ο ίδιος «Πράξεις και Μαρτύρια του Θωμά») υπέστη φρικτά βασανιστήρια και μαρτύρησε στην πόλη Μίλαπορ το 72 μ.Χ.

Το 43 μ.Χ. ο Θωμάς λοιπόν ζήτησε από την Παναγία ενώ ανέβαινε στους ουρανούς να του δώσει τη ζώνη της ως ευλογία, όπως κι έγινε. Κάποια ερωτήματα εδώ είναι εύλογα. Αν η Παναγία ξεκίνησε την ανάληψη - απογείωσή της στους ουρανούς από το χωριό Γεσθημανή της Παλαιστίνης, να θεωρήσουμε ότι κινήθηκε μερικές χιλιάδες μίλια ανατολικά για να κάνει μια στάση στην Ινδία ώστε να δώσει τη ζώνη στον απόστολο Θωμά; Για να πετύχει κάτι τέτοιο βέβαια θα έπρεπε να είχε τη βοήθεια αγγέλων και αρχαγγέλων οι οποίοι μπορούν και κινούνται με την ταχύτητα του ήχου.

Εδώ τίθεται ακόμα ένα ερώτημα; Ο Θωμάς κράτησε για τον εαυτό του τη ζώνη της Παναγίας ή την έδωσε σε κάποιους άλλους; Υπενθυμίζουμε ότι ο άπιστος Θωμάς πέθανε το 72 μ.Χ. στην Ινδία ενώ μετά από χρόνια ένα κομμάτι του (δεν γνωρίζουμε αν είναι πόδι, χέρι ή λεκάνη) βρέθηκε στον ναό του Αγίου Θωμά στην πόλη Ορτόνα της Ιταλίας. Η ζώνη μετά από κάποιους αιώνες βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη, κομμένη σε μικρά ή μεγάλα κομμάτια. Ένα κομμάτι της κατέληξε στη Μονή Βατοπεδίου στο Άγιον Όρος. Αυτό το κομμάτι περιφέρει στην Κύπρο ο Εφραίμ ο Βατοπεδινός από την Πηγή Αμμοχώστου το οποίο έχουν ήδη προσκυνήσει χιλιάδες άτομα.

Η ιστορία της ζώνης είναι μια καταπληκτική ιστορία. Μπορεί να αποτελεί μέρος μιας θρησκείας;