Το φίδι που κρύβουμε στον κόρφο μας

Είμαι από τους ανθρώπους που γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα για το Κυπριακό. Κυρίως, λόγω ηλικίας. Δεν τα έζησα. Ό,τι γνωρίζω τα έμαθα διαβάζοντας βιβλία συγγραφέων, ερευνητών και δημοσιογράφων και από τις δύο παρατάξεις. Έτσι απλά για να σχηματίσω μια σφαιρική άποψη σε ό,τι αφορά το θέμα. Από το θέμα του Κυπριακού έζησα μόνο εκείνη την εποχή του 2004 του Σχεδίου Ανάν. Φοιτητής δημοσιογραφίας τότε, εργαζόμουν ως δόκιμος δημοσιογράφος στην εφημερίδα «Πολίτης». Μπορώ να πω πώς το έζησα και κατάλαβα εν μέρει, εκείνη τη διχόνοια και αντιπαλότητα που κρύβεται και συντηρείται σαν φίδι στον κόρφο μας. Έζησα και τα άλλα αργότερα, με τις συνομιλίες του Προέδρου Αναστασιάδη σε μαγευτικά θέρετρα, που για άλλη μια φορά έμειναν στάσιμες. Του χρόνου το καλοκαίρι, θα μετράμε 50 χρόνια κατοχής. Όχι ένα, όχι δύο, αλλά 50. Μισό αιώνα. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις ακολούθησαν στα χρόνια που πέρασαν ένα συγκεκριμένο μοντέλο λύσης. Δεν το κρίνω γιατί προφανώς δεν είμαι ο αρμόδιος και δεν γνωρίζω τι είναι σωστό και τι λάθος. Άλλωστε, όπως προανέφερα, οι γνώσεις μου είναι περιορισμένες. Το τελευταίο διάστημα, με τη δημοσιογραφική μου ιδιότητα ασχολήθηκα με τον σφετερισμό των ε/κ περιουσιών στα κατεχόμενα με αφορμή τις μεγάλες αναπτύξεις που προωθούνται από τον όμιλο Afik. Μέσα από την ιστορία αυτή κατάλαβα πως, σε ό,τι αφορά το θέμα του περιουσιακού, τα τελευταία 49 χρόνια έχουμε μείνει ως Ε/Κ στην ίδια πολιτική γραμμή και ό,τι άλλη εισήγηση ή πρόταση μπει στο τραπέζι, είναι απλά κόκκινο πανί. Όχι για τον πρόσφυγα, αλλά για τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου. Την περασμένη εβδομάδα συνάντησα στο γραφείο του τον νομικό Αχιλλέα Δημητριάδη, ο οποίος εδώ και χρόνια παλεύει έτσι ώστε να πείσει πως σε ό,τι αφορά το περιουσιακό, το οποίο αποτελεί ένα από τα αγκάθια λύσης του Κυπριακού, υπάρχει και μία άλλη οδός η οποία είναι επίσης αναγνωρισμένη από τον διεθνή παράγοντα. Το 2010, μετά την απόφαση Δημόπουλος vs Τουρκία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), διαπιστώθηκε ότι η Επιτροπή Αποζημιώσεων των κατεχομένων έχει μια διαδικασία η οποία δεν είναι αντίθετη με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ). Αυτό σημαίνει πως το ΕΔΑΔ δέχτηκε αυτή την επιτροπή της Τουρκίας. Κατά τη συζήτηση μάλιστα ο κ. Αχιλλέας Δημητριάδης ξεκαθάρισε ότι όταν κάποιος προσφύγει σε αυτή, δεν τίθεται θέμα αναγνώρισης του ψευδοκράτους, διότι είναι απλώς ένα εσωτερικό ένδικο μέσο της Τουρκίας. Όπως εξήγησε ο κ. Δημητριάδης, στο ερώτημα γιατί η Κυπριακή Δημοκρατία δεν καλεί τους Ε/Κ να δηλώσουν εάν πώλησαν την περιουσία τους στα κατεχόμενα ή εάν προσέφυγαν στην επιτροπή, αυτοί που κάνουν αίτηση στην επιτροπή των κατεχομένων φαίνεται να έχουν ήδη κάποιες αρνητικές επιπτώσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία. Για παράδειγμα, φαίνεται ότι όταν κάνεις αίτηση για να πάρεις βοήθεια από τον Φορέα Ίσης Κατανομής Βαρών, δεν επιτρέπεται να προχωρήσει η αίτησή σου αν δεν δηλώσεις ότι δεν έχεις αποταθεί στην επιτροπή των κατεχομένων. Μέσα από την κουβέντα μου με τον κ. Δημητριάδη κατέληξα στο εξής συμπέρασμα:

 Θα μπορούσε το κράτος, πρόσθετα με την πολιτική γραμμή που ακολουθεί στο θέμα του περιουσιακού, να συμβουλέψει τους πρόσφυγες που θέλουν να αποταθούν σε αυτή την επιτροπή αποζημιώσεων για το τι να ζητήσουν. Και όπως λέει και ο κ. Δημητριάδης, όχι να πωλήσουν, αλλά για να ζητήσουν επιστροφή της περιουσίας τους και ενοίκια από το 1974, δηλαδή για την απώλεια χρήσης. Οι εκάστοτε κυβερνήσεις όμως αρνούνται. Διατηρούν ένα ζήτημα και κρατούν ομήρους τους πρόσφυγες για να τους χειρίζονται ανάλογα κάθε πενταετία. Είναι όπως λέμε ο άσος στο μανίκι των κομμάτων. Πλέον, όμως, η ίδια η αγορά άρχισε να ρυθμίζει μόνη της το θέμα. Με τη βοήθεια κάποιων οι οποίοι φέρουν την ταμπέλα του πατριώτη. Που δεν πάνε κατεχόμενα για βενζίνη και κρίνουν οτιδήποτε έξω από το πλαίσιο του μότο «τα σύνορά μας είναι στην Κερύνεια». Το εύρος των ιδιωτικών συμφωνιών για πωλήσεις γης στα κατεχόμενα είναι άγνωστο και η κυβέρνηση, μετά τα ρεπορτάζ του «Π», άρχισε να αναζητά αριθμούς. Καιρός λοιπόν είναι να αρχίσουμε να ψάχνουμε και άλλες λύσεις σε ό,τι αφορά το θέμα, λύσεις που φέρνει από μόνη της η νέα τάξη πραγμάτων και ο μισός αιώνας κοροϊδίας. Είναι καιρός οι πολιτικές δυνάμεις να βοηθήσουν πραγματικά τους πρόσφυγες. Και να αποβάλουμε, επιτέλους, το φίδι από τον κόρφο μας γιατί μόνο ζημιά προκαλεί.