Generation Z και Εκλογές στην Ελλάδα του Στέλιου Προκοπίου*

Η Generation Z (Γενιά Ζ), έρχεται να ακολουθήσει την Millennial Generation, η οποία συμπεριλαμβάνει όσους γεννήθηκαν την δεκαετία του ’80 και ενηλικιώθηκαν στις αρχές τις δεκαετίας του 2000, και γνώρισαν την έκρηξη του διαδικτύου. Η γενιά λοιπόν που ακολουθεί, η Γενιά Ζ, εμπερικλείει όλους όσοι γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και του 2012, οι οποίοι είναι ταυτισμένοι με την τεχνολογία και το διαδίκτυο. Είναι η γενιά που γεννήθηκε και μεγάλωσε με την έξυπνη τεχνολογία και δεν έχει βιώματα προ της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης. Παράλληλα, αυτή η γενιά είχε το μειονέκτημα να ενηλικιωθεί μέσα στη δίνη της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Τόσο η κρίση του 2008, όσο και η εποχή των μνημονίων στην Ελλάδα, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της πανδημίας και τα αποτελέσματα του πληθωρισμού, ελέω του πολέμου στην Ουκρανία, δικαίως την χαρακτηρίζει ως την πλέον αδικημένη γενιά, από την μεταπολίτευση και εντεύθεν.

Οι νέοι αυτής της ηλικιακής ομάδας, είναι στη δυσχερή θέση να έχουν λιγότερες ευκαιρίες από αυτές των γονέων τους. Οι περισσότεροι από αυτούς βρίσκονται ακόμα παγιδευμένοι στα παιδικά τους δωμάτια, καθώς οι δυνατότητες τους για οικογενειακή απεξάρτηση και επαγγελματική αποκατάσταση είναι περιορισμένες, με αποτέλεσμα να διαθέτουν λιγότερες προοπτικές ανάπτυξης και προόδου στη ζωή τους. Παρόλα αυτά, η Γενιά Ζ, είναι υποχρεωμένη όχι μόνο να επιβιώσει υπό αυτές τις συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα, να καταφέρει να ανταπεξέλθει. Είναι αναπόφευκτο το γεγονός ότι, η παρούσα κατάσταση θα αναγκάσει τη νεολαία να αντιδράσει και να εξεύρει τρόπους που θα την βγάλει από το αδιέξοδο.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάγκη για επιβίωση σε συνδυασμό με την εύκολη (μέσω διαδικτύου) ενημέρωση και την πληθώρα πληροφόρηση, ωθούν με προοδευτικό ρυθμό τους νέους, να ασχοληθούν με αυτά που τους απασχολούν όπως: η επαγγελματική αποκατάσταση, το κοινωνικό κράτος, ο πληθωρισμός και η ακρίβεια, η αντιπροσώπευση της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ποσοστό συμμετοχής στους ευρωπαϊκούς θεσμούς, η εμπιστοσύνη στους εθνικούς θεσμούς, η λειτουργία της δημοκρατίας, τα περιβαλλοντικά θέματα όπως είναι η κλιματική αλλαγή, τα κοινωνικά κινήματα όπως το metoo, το μεταναστευτικό πρόβλημα, τα θέματα σεξουαλικού προσανατολισμού, έμφυλα ζητήματα και άλλα. Το σύνολο, λοιπόν, αυτών των θεμάτων που ενδιαφέρουν τους νέους, έχουν επαναφέρει και επαναδραστηριοποιήσει το ενδιαφέρον τους για την πολιτική.

Στο project, ‘‘Youth – Voice On’’ (το οποίο αποτελεί συνέχεια του ‘‘Gen Z – Voice On’’) του Ινστιτούτου ETERON (Το Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που παράγει γνώση, συμβάλει στην ενδυνάμωση των πολιτών και προάγει τις συνεργασίες), το οποίο ξεκίνησε τον Μάιο του 2023, ανέδειξε το ποσοστό των νέων ηλικίας 17-34 ετών, που ενδιαφέρεται πολύ και αρκετά για την πολιτική στην Ελλάδα, στο 67,9%. Εάν δε, θελήσουμε να μιλήσουμε και με αριθμούς, στην τελευταία εκλογική διαδικασία, δικαίωμα να ψηφίσουν για πρώτη φορά, είχαν περίπου 430.000 νέοι, ηλικίας από 17 έως 21 ετών.

Στις πρόσφατες εκλογές της 21^ης Μαΐου που έγιναν στην Ελλάδα, όλα αυτά είχαν συνυπολογισθεί από τα πολιτικά κόμματα και τους υποψηφίους βουλευτές, οι οποίοι αφιέρωσαν άπλετο χρόνο και χρήμα σε προεκλογικές καμπάνιες στο διαδίκτυο. Όπως φαίνεται, η ίδια τακτική υιοθετείται και στην προεκλογική εκστρατεία που διανύουμε, ενόψει των δεύτερων εκλογών που θα πραγματοποιηθούν στις 25 Ιουνίου, οι οποίες μέσω της ενισχυμένης αναλογικής θα αναδείξουν κυβέρνηση.

Όλοι οι υποψήφιοι είχαν ως ξεκάθαρο στόχο να μιλήσουν με την ίδια γλώσσα στους νέους της εποχής. Με ολιγόλεπτα βιντεάκια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθούσαν να περάσουν τα μηνύματα που ήθελαν έκαστος, αλλά ακόμη και να επηρεάσουν τη συμπάθεια της νέας γενιάς, μέσα από ένα πιο απλό, λαϊκό λόγο, ο οποίος πολλές φορές ακόμη στόχευε περισσότερο στην εικόνα και στις εντυπώσεις, παρά στην ουσία.

Φαίνεται ότι αυτή η τακτική σε μεγάλο βαθμό λειτούργησε. Η νέα και ο νέος, που από τον καναπέ του σπιτιού του ή την καφετέρια, είχε τη δυνατότητα να δει και να ακούσει τα προγράμματα και τις πολιτικές που εξήγγειλε ο κάθε υποψήφιος, τελικώς πήγε στην κάλπη και έκανε την επιλογή του, όποια και αν ήταν αυτή. Έχοντας λοιπόν αποτείνει, μέσω της ψήφου του, τις ελπίδες και το όραμα για το μέλλον του, στην επιλογή της αρεσκείας του, θα αναμένει απτά αποτελέσματα σε βάθος χρόνου.

Ως εκ τούτου, το στοίχημα πλέον, για τις επερχόμενες κυβερνήσεις και τους ηγέτες αυτών, θα είναι εάν θα καταφέρουν να τηρήσουν τα λεγόμενα και τις δεσμεύσεις τους και θα εργασθούν για μια κοινωνία δικαιότερη, η οποία θα αφουγκράζεται τις ανάγκες και τα θέλω της νεολαίας, προσδίδοντας ελπίδα και προοπτική για αυτή την αδικημένη γενιά Ζ, η οποία θεωρώ ότι στο τέλος θα αποδειχθεί η ανθεκτικότερη όλων.

Χρέος, λοιπόν, των επερχόμενων κυβερνήσεων στην Ελλάδα, είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών της χώρας, ειδικότερα της ελπιδοφόρας γενιάς (Generation Z), η οποία θα κληθεί σε μερικά χρόνια να αναλάβει τα ηνία της χώρας. Επιτακτική δε είναι και η ανάγκη, υπό το πρίσμα της υπογεννητικότητας, για βελτίωση εκείνων των προοπτικών που θα επιτρέψουν στους νέους να δημιουργήσουν οικογένεια.

*O Στέλιος Προκοπίου είναι διεθνολόγος.