Άψε την να παίξει

Μία από τις πιο σουρεαλιστικές λαμπρατζιές της Κύπρου πρέπει να είναι αυτή του Πέρα Χωριού Νήσου. Η συγκεκριμένη λαμπρατζιά γίνεται ακριβώς απέναντι από τον αστυνομικό σταθμό της κοινότητας. Ένας μεγάλος αστυνομικός σταθμός με ωραίο κτήριο. Επίσης, πάντα φημίζεται για το μέγεθός της. Νικά τα γύρω χωριά με διαφορά, αν και η κόντρα με το Δάλι συχνά είναι οριακή. Ο κύριος δρόμος ακριβώς απέναντι από τη λαμπρατζιά είναι κάθε νύχτα καμένος, από τους μεγάλους πλαστικούς καλάθους που ανάβουν πάνω του. Η κοινότητα κάθε χρόνο τον φτιάχνει. Στο ίδιο σημείο.

Ήδη από τώρα και οποιαδήποτε ώρα ο επισκέπτης της κοινότητας θα δει πολλά παιδάκια, με μαύρα συνήθως ρούχα, τη μέρα να κάθονται γραμμή έξω 'που τα λεγόμενα σπιτούθκια, τα οποία βασικά είναι παλέτα - μικρές καμαρούες που μέσα τους χώνονται τη νύχτα. Κάποιος γείτονας έλεγε τις προάλλες πόσο εντυπωσιασμένος είναι με την παρέα εκείνη των παιδιών, επειδή διαπίστωσε πως δεν μιλάνε αλλά μόνο παουρίζουν, τσιριλλούν, μουγκρίζουν. Επίσης, ρίχνουν συνέχεια αυτοσχέδιες πόμπες. Οι πόμπες και η λαμπρατζιά πάνε πάντα μαζί. Αναρωθκιέτουν αν πάνε σχολείο. Έλεγε στον παρέα του πως τις νύχτες πιάνουν τα λάστιχα του πιο πάνω λαστιχάρη και τα ανάφκουν, να κρούζουν όλη νύχτα και πως δεν αναπνέει καλά 'που τον καπνό. Την ώρα μάλιστα που τα έλεγε, ακούστηκαν δυνατά ουρλιαχτά. Σαν να περιμένουν κάτι πολλά μεγάλο, τον Θεό να κατεβεί μάλλον, ή καλύτερα να φεύκει την ώρα της Ανάστασης. Κάπως έτσι είναι και η ψυχολογία τους. Κάτω-πάνω, χωρίς ενδιάμεσα. Είναι οι «ακραίοι μιτσιοί» θα πει κανείς. Για τις «κροτίδες» που ρίχνουν συνέχεια τους τα είπε και η Αστυνομία στα σχολεία στην εκστρατεία που κάμνει κάθε χρόνο πολλά παραστατικά. Αλλά οι φωτογραφίες ακρωτηριασμών που θωρούν στις παρουσιάσεις οι συγκεκριμένοι μιτσιοί κάμνουν τους να χασκογελούν.

Είναι ένα άλλο «είδος». Σε ένα σοβαρό κράτος θα έπρεπε να επέμβει το Γραφείο Ευημερίας ταυτόχρονα με ψυχολόγους και κοινωνιολόγους. Τα συμπεράσματα θα ήταν πολύ χρήσιμα. Αυτή είναι η μία άποψη. Η άλλη άποψη δεν θέλει τις λαμπρατζιές να καταργούνται διότι είναι μεγάλο έθιμο πολλών χρόνων. Οι ίδιοι οι υποστηρικτές λένε πως είναι καλό να βρίσκονται τα παιδιά μαζί κάπου και το συγκεκριμένο έθιμο το προσφέρει. Το ίδιο το κράτος ποτέ δεν τόλμησε να τα «βάλει» με τις λαμπρατζιές. Ενώ τις απαγορεύει δεν εφαρμόζει την πλήρη απαγόρευσή τους. Όπως αν αποφασίσεις να κάψεις το παλιοαυτοκίνητό σου μες στον δρόμο θα επέμβει σε 3 λεπτά η Αστυνομία, έτσι λένε όσοι δεν θέλουν τις λαμπρατζιές, πρέπει να επεμβαίνει το κράτος με την Αστυνομία του και την Πυροσβεστική προκειμένου να καταστείλει το πύρινο αυτό έθιμο. Κάποιοι θέλουν και την επέμβαση του στρατού όπου η Αστυνομία αδυνατεί.

Πόσο τραγικό όλο αυτό, ακούγεται σαν πραξικόπημα. Αλλά η κατάσταση μάλλον είναι σοβαρή. Σε κάθε κυπριακή κοινότητα. Η φύση, οι γειτονιές, οι άνθρωποι, τα ζώα. Βασανίζονται. Και οι κοινοτάρχες τάσσουν σούβλες για να έχουν τους μικρούς σατανάδες του χεριού τους, να μην κάψουν την τράπεζα ας πούμε.

Το κράτος δεν θα έπρεπε να δέχεται να λειτουργεί σουρεαλιστικά.

Οι πιο νηφάλιοι προτείνουν να γίνονται οργανωμένες λαμπρατζιές. Να γίνει μια επιτροπή διαχείρισης σε κάθε κοινότητα η οποία να εκπονεί σχέδιο με καθορισμένο ας πούμε μέγεθος των στοιβαγμένων ξύλων, χρονοδιαγράμματα ανάμματος και σβησίματος, επίβλεψη κ.λπ. και η οποία να λογοδοτεί σε περίπτωση μη συμμόρφωσης επί του εγκεκριμένου σχεδίου. Οι ίδιοι όμως που το προτείνουν πιστεύουν πως δεν θα δεχτούν οι κοινοτάρχες να βάλουν πλάτη, δηλαδή να έχουν την ευθύνη μιας τέτοιας επιτροπής.

Σε κάθε περίπτωση το έθιμο της λαμπρατζιάς δεν διαφέρει από αυτό των γηπέδων. Όσο κι αν προσπαθεί το κράτος να σουλουπώσει τα τραγικά επεισόδια χρόνια τώρα δεν τα έχει καταφέρει.