Νέα ήθη στην πολιτική ζωή

Κατά τη διάρκεια της πρόσφατης εκλογικής αναμέτρησης, αλλά και κατά τα γεγονότα που την ακολούθησαν, παρατηρήθηκαν φαινόμενα ξένα προς τη συνήθη εσωτερική κομματική δεοντολογία. Σε όλα τα οργανωμένα σύνολα, και στην περίπτωσή μας τα κόμματα, ο τρόπος λειτουργίας τους καθορίζεται από ένα σύνολο κανονισμών που αποτελούν τον υπέρτατό τους νόμο και αποκαλείται «καταστατικό», το οποίο έχει ψηφιστεί με συντριπτική πλειοψηφία και υιοθετείται από όλα τα μέλη του κόμματος. Βασική αρχή του καταστατικού είναι ότι όλα τα μέλη έχουν απολύτως ίσα δικαιώματα και δικαιούνται να τα ασκήσουν όποτε το ζητήσουν. Οι αποφάσεις λαμβάνονται βάσει της αρχής της πλειοψηφίας και εξυπακούεται ότι εφαρμόζονται από όλα τα μέλη, έστω και αν διαφωνούν. Όσοι δεν λαμβάνουν μέρος στην εκλογική διαδικασία εφαρμόζουν την ειλημμένη απόφαση. Το ίδιο ισχύει και για όσους διαφώνησαν και μειοψήφησαν στη λήψη της συγκεκριμένης απόφασης. Εάν, ωστόσο, νιώθουν έντονα ως προς την ορθότητα της δικής τους άποψης, τότε αποχωρούν από το κόμμα και είναι ελεύθεροι να πράξουν ό,τι άλλο ακόμη και να μεταπηδήσουν σε άλλο κόμμα ή να προχωρήσουν στην ίδρυση άλλων σχηματισμών. Αυτά επιβάλλουν τα κομματικά θέσμια και έτσι λειτούργησαν κόμματα και οργανισμοί από καταβολής του κυπριακού κράτους. Η διαφωνία είναι θεμιτή και συνιστά συστατικό στοιχείο της δημοκρατίας. Η τήρηση των αρχών του καταστατικού αποτελεί ηθική υποχρέωση και σε κάθε κόμμα σχετική επιτροπή είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή του.

Τι συνέβη στην περίπτωση του Νίκου Χριστοδουλίδη; Έχοντας πάρει την απόφαση να διεκδικήσει ούτως ή άλλως την προεδρία της Δημοκρατίας, και μέχρις εδώ ουδέν μεμπτόν, προετοίμαζε την υποψηφιότητά του εδώ και δύο χρόνια και ενώ είχε τη δυνατότητα, και κάθε δικαίωμα να ζητήσει το χρίσμα μέσω των διαδικασιών του κόμματος στο οποίο ανήκει, δεν το έπραξε. Τουναντίον, ενώ δηλώνει την ιδιότητα του μέλους του ΔΗΣΥ, αντιμάχεται την απόφαση της πλειοψηφίας. Η μεγάλη αποδοχή που έτυχε η υποψηφιότητά του από τον κόσμο τον ενεθάρρυνε να αγνοήσει παντελώς όλες τις διαδικασίες του κόμματός του και που όφειλε να ακολουθήσει. Η πανηγυρική ανάδειξή του σε ΠτΔ σβήνει εντελώς τις όποιες ανακολουθίες του και εγκαινιάζει νέα ήθη στην πολιτική. Ο σεβασμός των προνοιών του καταστατικού δεν είναι πλέον επιβεβλημένος, αλλά εκείνο που μετρά είναι η δημοφιλία και η αποδοχή από τις μάζες. Νιώθει ότι δεν έχει πια την ανάγκη των δημοκρατικών διαδικασιών του κόμματος που τον ανέδειξε και προχωρεί μόνος του. Όσοι τον βοήθησαν στην εκλογή του αισθάνονται ικανοποιημένοι, όχι γιατί αποβλέπουν στην άσκηση συγκεκριμένης πολιτικής, αλλά στα λάφυρα της εξουσίας και αδιαφορούν πλήρως για τις μεθοδεύσεις του.

Οι συνέπειες της αιρετικής συμπεριφοράς του Ν. Χρ. δεν εξαντλούνται μέχρις εδώ, αλλά ο έντονος απόηχός τους επηρεάζει και τα εσωτερικά του κόμματος στο οποίο ισχυρίζεται ότι ανήκει. Τούτο γίνεται αντιληπτό από τις διεργασίες που διεξάγονται για την εκλογή του νέου προέδρου του ΔΗΣΥ στο επικείμενο Συνέδριο στις 11 Μαρτίου. Ήδη στελέχη κατά τρόπο συγκεκαλυμμένο ή και εντελώς απροκάλυπτα πριν από τις εκλογές στήριξαν τον Ν. Χρ. και μετεκλογικά επώνυμα στελέχη ζητούν επαναφορά των διαγραφέντων στο μητρώο των μελών του ΔΗΣΥ. Αυτό δεν δείχνει μόνο ανοχή προς τις διασπαστικές ενέργειες κάποιων, αλλά και επιβράβευσή τους.

Οι τριγμοί στα εσωτερικά του κόμματος συνεχίζονται ως συνέπεια της αντιθεσμικής συμπεριφοράς ορισμένων. Τα επίθετα του «αποστάτη» και του «διασπαστή» ξεχάστηκαν και εκείνο που όλοι νοιάζονται είναι το με κάθε τρόπο, θεμιτό ή αθέμιτο, προσωπικό όφελος. Οι φερόμενοι ως υποψήφιοι πρόεδροι του κόμματος έχουν τη φανερή ή κρυφή στήριξη όσων πρωταγωνίστησαν στην εκλογή του νέου Προέδρου, και κατά κάποιον τρόπο συμβάλλουν στο ξέπλυμα των μεθοδεύσεών τους. Εάν αυτά τα φαινόμενα αποτελέσουν προηγούμενο για την κομματική λειτουργία, τότε οδηγούμαστε σε νέες πρακτικές όπου ο αμοραλισμός υπερισχύει των πάντων, αρχών και ήθους. Εκτιμώ ότι εάν ακολουθείτο πιστά η τήρηση των προνοιών του καταστατικού θα αποφεύγονταν τα προβλήματα που ταλανίζουν τώρα το κόμμα. Το ότι ο πρωταγωνιστής αυτού του νέου ήθους είναι ο ΠτΔ, δεν προκαλεί αισιοδοξία.