Υπάρχει και τρίτη επιλογή

Οι κ.κ. Χριστόφορος Πισσαρίδης, Χρήστος Παναγιωτίδης και Νίκος Συρίμης είχαν ετοιμάσει μία πρόταση για το Πόθεν Έσχες με στόχο την πάταξη της διαφθοράς στον πολιτικό βίο και όχι μόνο. Σχεδόν με όλα τα επιχειρήματα και πρόνοιες που συμπεριέλαβαν στην πρότασή τους είχα συμφωνήσει και συμφωνώ. Σε ένα, όμως, διαφώνησα και η διαφωνία παραμένει. Στο κατά πόσο περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει συμπεριλαμβάνονται στις δηλώσεις στην αξία κτήσης ή στην εκτιμώμενη αξία.

Δικαίως αντέδρασαν οι τρεις στην συμπερίληψη πρόνοιας για τη δήλωση των περιουσιακών στοιχείων στην εκτιμώμενη αξία για τα επιχειρήματα που αναφέρουν: «η τιμή κτήσεως ενός περιουσιακού στοιχείου είναι το ποσό που πραγματικά έδωσε το πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο για να το αποκτήσει και όχι η εκτιμώμενη σημερινή του αξία, η οποία δεν έχει οποιαδήποτε επίπτωση επί του προσδιορισμού των εσόδων που πρέπει να είχε το πολιτικά εκτεθειμένο πρόσωπο, ώστε να έχει τη δυνατότητα να αυξήσει την περιουσία της οικογένειάς του…. Η παράθεση των τρεχουσών αξιών των περιουσιακών στοιχείων θα έχει ως αποτέλεσμα να θολώσει τα νερά και να καταστήσει αδύνατη την εξαγωγή οποιουδήποτε ασφαλούς συμπεράσματος. Είναι κάτι ανάλογο με το να αθροίζουμε μήλα με πατάτες».

Σημειώνω πως οι δύο από τους τρεις είναι λογιστές και προφανώς έχουν επηρεάσει και τον οικονομολόγο. Δεν είναι η φοροδιαφυγή που επιδιώκεται να καταπολεμηθεί, αλλά κάτι πολύ πιο ευρύτερο. Η διαφθορά.

Τα επιχειρήματά τους σε κάποιες περιπτώσεις (στην Κύπρο σε πολλές) αφήνουν ένα τεράστιο κενό. Ίσως το μεγαλύτερο έγκλημα που έχει γίνει και συνεχίζει να γίνεται στην Κύπρο είναι μέσω της προνομιακής πληροφόρησης για επικείμενες αλλαγές και του επηρεασμού των αλλαγών στις πολεοδομικές ζώνες. Επίσης, ένας μεγάλος αριθμός μιζών δεν γίνεται με χρηματικά ποσά, αλλά σε είδος. Ακόμη, ένας μεγάλος αριθμός γίνεται με χρηματικά ποσά, αλλά με την πώληση περιουσιακών στοιχείων σε υποτιμημένες τιμές. Σε τέτοιες και ανάλογες περιπτώσεις ο μόνος τρόπος να εντοπιστεί ο αθέμιτος πλουτισμός είναι μέσω της εκτιμώμενης αξίας. Αν δεν υπάρχει η εκτιμώμενη αξία, τότε οποιαδήποτε μορφή αθέμιτου πλουτισμού που δεν θα έχει γίνει με χρηματικό ποσό θα έχει μεγάλη πιθανότητα να μην εντοπιστεί.

Επίσης, το να υποχρεώνεται ο υποβάλλων τη δήλωση να καταγράφει ΜΟΝΟΣ του την εκτιμώμενη αξία και να συμπεριλαμβάνει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία που έχουν εκτιμώμενη αξία πάνω από ένα ποσό που θα καθοριστεί, βάζοντας ταυτόχρονα την υπογραφή του σε δήλωση με συνέπειες για την τυχόν υποβολή ψευδών στοιχείων, για εμένα αποτελεί απαραίτητο στοιχείο. Το πιο σημαντικό στοιχείο. Διότι, έστω και εάν δεν αποδειχθεί η μίζα, θα διαπραχθεί το έγκλημα της ψευδούς δήλωσης. Είχαμε ένα τέτοιο παράδειγμα πρόσφατα.

Είμαι σίγουρος τώρα θα έχουν περάσει από το μυαλό σας πολλά παραδείγματα. Στελέχη της Πολεοδομίας, υπουργοί κ.ά., που αγόρασαν αγροτικά τεμάχια ή σε ζώνες προστασίας της φύσης και βρέθηκαν με τουριστικά οικόπεδα. Τι γίνεται με τον επιχειρηματία ανάπτυξης γης που πουλάει ένα διαμέρισμα σε άτομο που έχει λόγο στην αναβάθμιση πολεοδομικών ζωνών και στην έκδοση αδειών, πάνω στη θάλασσα προς 10 ευρώ; Τι γίνεται με όσους πήραν δώρα χρυσά ρολόγια ή πίνακες δεκάδων χιλιάδων ευρώ;

Η επιλογή δεν είναι μόνο χρηματική ή εκτιμώμενη. Υπάρχει και μία τρίτη επιλογή. Οι δηλώσεις να συμπεριλαμβάνουν ΚΑΙ τις δύο τιμές. Σκεφτείτε την αξία της πληροφορίας να βλέπει κάποιος δίπλα-δίπλα, «Τιμή κτήσης διαμερίσματος το 2016 €100.000 και εκτιμώμενη αξία το 2016, €250.000».