Μικρή πίτα, χαμηλοί μισθοί

Πώς θα αντιμετωπιστεί η ακρίβεια; Πώς θα στηριχθούν τα εισοδήματα; Πώς θα μπορέσει η νέα γενιά των Κυπρίων να μείνει στη χώρα και να προοδεύσει;

Πρόκειται για ερωτήματα που κυριαρχούν στις κοινωνικές συζητήσεις στην Κύπρο και τα οποία ζητούν απαντήσεις. Οι υποψήφιοι για την προεδρία της Δημοκρατίας προσπαθούν να πουν κάτι, αλλά επί της ουσίας δεν μας κάνουν σοφότερους. Τις τελευταίες ημέρες η συζήτηση περιστρέφεται πέριξ της ΑΤΑ -θέμα το οποίο θα δούμε μπροστά μας τις επόμενες εβδομάδες- αλλά η ΑΤΑ είναι ένας μηχανισμός (χρήσιμος για τους χαμηλά αμειβόμενους) που δεν δίνει μια συνολική απάντηση.

Ποια είναι, όμως, αυτή η συνολική απάντηση; Κατ' αρχάς πρέπει να θέσουμε το σωστό ερώτημα: «Τι κάνουμε λάθος και η κυπριακή επιχείρηση παράγει χαμηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και δεν μπορεί να αυξήσει την παραγωγικότητα και την προστιθέμενη αξία της;»

Την περασμένη εβδομάδα η Στατιστική Υπηρεσία ανακοίνωσε έλλειμμα €4,4 δισ. στο εμπορικό ισοζύγιο για την περίοδο Ιανουαρίου - Ιουλίου 2022, ένα μακροοικονομικό μέγεθος το οποίο συστηματικά αγνοείται, αλλά αποτελεί ένα μέγεθος που αποτυπώνει τη μειωμένη ανταγωνιστικότητα της κυπριακής οικονομίας.

Είναι παράδοξο να βλέπουμε την εγκατάσταση εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης από τρίτες χώρες με ετήσιες απολαβές 55.000 ευρώ και από την άλλη ο Κύπριος εργαζόμενος να προσβλέπει μόνο σε μια θέση στο δημόσιο ή σε ημικρατικούς οργανισμός για να ξεφύγει από τους μισθούς των 1.000 ευρώ.

Σε αυτό το παράδοξο βρίσκεται και η απάντηση. Οι εταιρείες τεχνολογίας που έρχονται στην Κύπρο είναι ήδη ανταγωνιστικές σε ένα απαιτητικό, διεθνές περιβάλλον και μπορούν να πληρώνουν έναν υπάλληλό τους με 55.000 ευρώ τον χρόνο. Για να επιβιώσουν σε ένα ανοιχτό και χωρίς περιορισμούς διεθνές περιβάλλον είναι υποχρεωμένες να επενδύουν, να καινοτομούν, να προσλαμβάνουν τους καλύτερους εργαζόμενους.

Στην Κύπρο, που παραμένει δυστυχώς μια κλειστή οικονομία, παρά τη συμμετοχή της στη μεγαλύτερη εσωτερική αγορά του κόσμου, η επιχειρηματικότητα προσπαθεί να μοιραστεί μια περιορισμένη πίτα, αντί στόχοι της να είναι η μεγέθυνση της πίτας και η αναζήτηση νέων αγορών. Η εξωστρέφεια δεν είναι προτεραιότητα.

Μάλιστα, σε πρόσφατη έρευνα της ΟΕΒ -CYPRONETWORK το 41% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι δεν διαθέτει καν πλάνο διαχείρισης για το επόμενο εξάμηνο, το οποίο αναμένεται ιδιαίτερα δύσκολο.

Αν θέλουμε επιχειρήσεις ικανές να δίνουν αρχικούς μισθούς ακόμη και πέραν των 2.000 ευρώ (μισθούς που δίνουν οι επιχειρήσεις στην Ολλανδία σε απόφοιτους πανεπιστημίων) θα πρέπει να διαμορφωθούν συνθήκες ανταγωνισμού που θα υποχρεώνουν το κυπριακό επιχειρείν σε μια διαρκή κινητικότητα. Βλέπουμε πολλά brands από το εξωτερικό, αλλά δεν βλέπουμε κυπριακά franchise να πετυχαίνουν στο εξωτερικό.

Ελευθερία στην αγορά και ένα έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον, με το κράτος να πάψει να κάνει τον επιχειρηματία, αποτελούν το εισιτήριο για υψηλότερους μισθούς.