Επί τον τύπον των ήλων

Όπως γίνεται συνήθως στην Κύπρο κάθε φορά που έχουμε εκλογές, έτσι και τώρα, οι υποψήφιοι προσπαθούν από τη μια να συσπειρώσουν τον πυρήνα των ψηφοφόρων των κομμάτων που τους υποστηρίζουν και από την άλλη να αλιεύσουν εκείνους τους επιπλέον ψηφοφόρους που είτε αμφιταλαντεύονται είτε αποστασιοποιούνται, για οποιοδήποτε λόγο, από την προηγούμενη επιλογή τους. Στην προσπάθειά τους αυτή, οι υποψήφιοι γνωρίζουν ότι η ατμόσφαιρα που επικρατεί κατά την προεκλογική περίοδο, όπως αυτή διαμορφώνεται από τις εκάστοτε τρέχουσες, ακόμα και προσωρινές, εξελίξεις σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, επηρεάζει την άποψη και στάση των ψηφοφόρων, όπως την επηρεάζουν και οι συμπεριφορές των ιδίων των υποψηφίων. Ας δούμε αυτό το τελευταίο, πρώτα.

Ανεξάρτητα του βιογραφικού των υποψηφίων, ο τρόπος που θα συμπεριφερθούν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου είναι ιδιαίτερα κρίσιμος και σχεδόν πάντοτε καθοριστικός για την έκβαση του αποτελέσματος των εκλογών. Οι πολιτικές θέσεις που θα υιοθετήσουν και ο τρόπος που θα τις εκφράσουν, η στεγανότητα των επιχειρημάτων τους υπέρ των θέσεων τους και εναντίον των αντίστοιχων επιχειρημάτων των ανθυποψηφίων τους, καθώς και η δημόσια εικόνα τους, συνθέτουν το προφίλ τους. Γι' αυτό και είναι κρίσιμος και καθοριστικός ο τρόπος συμπεριφοράς τους, επειδή τους εκθέτει πλήρως. Και επειδή προκύπτει υπό συνθήκες εξαιρετικού στρες ως συνέπεια της αβεβαιότητας που χαρακτηρίζει την ιδιαίτερα απαιτητική προσπάθειά τους.

Είναι υπό αυτές τις ακραίες συνθήκες που ο αναποφάσιστος, ακόμα, ψηφοφόρος κρίνει τους υποψηφίους. Σε κάποιο βαθμό, αυτό είναι και άδικο επειδή η συμπεριφορά οποιουδήποτε ανθρώπου επηρεάζεται έντονα όταν βρεθεί σε συνθήκες αντίστοιχες με εκείνες που βάζει τον εαυτό του ένας προεδρικός υποψήφιος. Και αυτό είναι το δεύτερο πιο σημαντικό. Αλλιώς θα εκτιμήσει και θα αξιολογήσει τη συμπεριφορά των υποψηφίων ο ψηφοφόρος σε προεκλογική περίοδο που διεξάγεται υπό ευμενείς πολιτικές και οικονομικές συνθήκες και αλλιώς υπό δυσμενείς. Και μπορεί στην περίπτωση της Κύπρου, λόγω του πολιτικού μας προβλήματος, οι πολιτικές συνθήκες να είναι πάντα δυσμενείς, αλλά όλοι πλέον «συνήθισαν» δυστυχώς να πολιτεύονται με το Κυπριακό άλυτο και διαρκώς επιδεινούμενο. Και τούτο λόγω, δυστυχώς και πάλι, της αποδοχής ότι ούτε μπορούμε ούτε θέλουμε, κάποιοι, πραγματικά να το λύσουμε, παρά μόνο να το διαχειριστούμε για ίδιον όφελος.

Γι' αυτό και οι ψηφοφόροι στρέφονται στην οικονομία. Και αναμένουν από τον επόμενο Πρόεδρο να τους βρει λύσεις στα καθημερινά προβλήματά τους χωρίς πολλές αλλαγές από αυτό που ξέρουν και χωρίς πολλές ανατροπές από τα όσα έχουν συνηθίσει στην αγκυλωμένη ανασφάλειά τους. Και έτσι ανταποκρινόμενοι κάποιοι ή σχεδόν όλοι οι υποψήφιοι παρατάσσουν ένα ορυμαγδό ιδεών και θέσεων για την οικονομία, που ενώ παρουσιάζονται ως να απευθύνονται στην επίλυση των προβλημάτων και των προκλήσεων είναι ξένες ως προς τη μακρόπνοη αειφόρα και βιώσιμη αναμόρφωση του κυπριακού οικονομικού μοντέλου. Ενός μοντέλου, που όπως φαίνεται από τις θέσεις κάποιων υποψηφίων, ακόμα προσπαθεί να προστατεύσει την… ΑΤΑ, να εξυπηρετήσει τις συντεχνίες και τους ντιβέλοπερς που ειρήσθω εν παρόδω αντικατέστησαν το «citizenship by investment» με το «residency by investment» και θέλουν και ένταξη στο Σένγκεν. Πώς θα υιοθετήσουμε βιώσιμο μοντέλο όταν δεν αγγίζουμε τα δύσκολα θέματα; Τους ημικρατικούς, το οργανωμένο «κουμάρι» των forex, το «all inclusive» του τουρισμού; Κουβέντα δεν ακούμε και δεν λέμε για την ανάγκη πραγματικών μεταρρυθμίσεων και του τρόπου που αυτές θα γίνουν. Πώς θα καταστεί ανταγωνιστική η Κύπρος; Πώς θα μεταβεί σε αειφόρο τρόπο κατανομής των περιορισμένων πόρων της; Πώς θα υιοθετήσει κυκλικό μηχανισμό λειτουργίας της αγοράς; Με το να φτιάχνει δρόμους; Με το προσλαμβάνει έκτακτους; Με το να συντηρεί ξεπερασμένα μοντέλα λειτουργίας ημικρατικών οργανισμών; Με το να υιοθετεί πολιτική στέγασης που άπλωσε τη Λευκωσία μέχρι τη Λάρνακα; Με το να ευτελίζει το ΠΟΠ του χαλλουμιού επειδή δεν μπορεί να το εφαρμόσει; Έτσι θα αξιοποιήσει η Κύπρος και την ΚΑΠ; Ας σοβαρευτούμε επιτέλους και ας είμαστε ειλικρινείς στην ασυνέπεια λόγων και πραγματικών προθέσεων. Ούτε το δάκτυλό μας θα σηκώσουμε για οποιοδήποτε από τα δύσκολα και ούτε επί τον τύπον των ήλων θα το βάλουμε…