Το «συνταξιοδοτικό» και το συνταξιοδοτικό

Εδώ και αρκετούς μήνες έχει ενταθεί η συζήτηση για το «συνταξιοδοτικό» (τυχαία λίγο πριν τις εκλογές). Ποιοι θα ενταχθούν στο «συνταξιοδοτικό», από ποια ημερομηνία θα ενταχθούν στο «συνταξιοδοτικό», αν θα καταργηθεί το «penalty» (αναλογιστική μείωση είναι) του 12% μείωσης στη σύνταξη σε όσους αφυπηρετήσουν στο 63^ο αντί στο 65^ο έτος της ηλικίας τους.

Εκτός, όμως, από το «συνταξιοδοτικό», υπάρχει κάπου στα ράφια και το συνταξιοδοτικό. Το συνταξιοδοτικό που αφορά τη μάζα των πολιτών, πολλών εξ αυτών που δεν θα έχουν την πολυτέλεια να συζητούν για όριο συνταξιοδότησης.

Από πριν το 2013 όλοι γνώριζαν τα κενά και τις αδυναμίες. Το 2013 διαφάνηκε το πρόβλημα και έγινε ακόμη πιο έντονο. Ταμεία Προνοίας διαλύθηκαν και οι αποταμιεύσεις καταναλώθηκαν, και έκτοτε το ποσοστό αποταμίευσης στην Κύπρο παραμένει εξαιρετικά χαμηλό. Δεν έχει δείκτη της αρμόδιας ευρωπαϊκής εποπτικής αρχής ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που να αφήνει ένα ελάχιστο θετικό μήνυμα ελπίδας.

Δεν χρειάζεται κάποιος να είναι αναλογιστής ή οικονομολόγος για να αντιληφθεί τι θα γίνει… και θα γίνει. Πλέον, δεν υπάρχει ελπίδα αναστροφής για μεγάλη μάζα των συμπολιτών μας. Για πάνω από δέκα χρόνια (δηλαδή το ένα τρίτο με ένα τέταρτο της εργάσιμης ζωής) ένας τεράστιος αριθμός συμπολιτών μας δεν αποταμιεύει. Μαντέψτε τι θα γίνει όταν αυτοί φτάσουν στο 63^ο έτος της ηλικίας τους. Το τελευταίο πράγμα που θα τους ενδιαφέρει θα είναι το αν θα έχει «penalty» 12%… σε τι;

Όμως, όλα τα κόμματα, η κυβέρνηση και οι συντεχνίες με το μόνο που ασχολούνται είναι το «συνταξιοδοτικό». Όσον αφορά το συνταξιοδοτικό, το μόνο που τους απασχολεί είναι ο μικρόκοσμός τους και τα προσωπικά συμφέροντά τους. Η κρατική μηχανή (τεχνοκράτες) το καθυστερούν γιατί έχουν κόντρες μεταξύ τους για το πόσες θέσεις ψηλής κλίμακας θα δημιουργηθούν στη νέα εποπτική αρχή και ποιος θα τις γεμίσει. Οι συντεχνίες δεν θέλουν να φύγει η ανύπαρκτη εποπτεία από το Υπουργείο Εργασίας για να συνεχίσουν να μην εποπτεύονται και να παραμείνουν ανεξέλεγκτοι διαχειριστές, μαζί και αρκετοί εργοδότες, όπως και εργοδότες που δεν καταβάλλουν τις συνεισφορές στα ταμεία. Οι πολιτικοί τρέχουν να ικανοποιήσουν τις συντεχνίες και τους υπαλλήλους για προσθέσουν ψήφους στις επόμενες εκλογές. Για τον απλό πολίτη τίποτα και κανένας.

Μιλώ συνεχώς με νέους και προσπαθώ να περάσω το μήνυμα. Αρχίστε την αποταμίευση από νωρίς. Η μόνη απάντηση που εισπράττω είναι, «μα μέχρι τα μέσα του μήνα δεν μας μένει σεντ… πώς θα αποταμιεύσω;» και με βλέπουν με ένα ύφος, «εσύ καλά την έχεις και μας δίνεις και συμβουλές». Ούτε ένας δεν ενδιαφέρθηκε να ρωτήσει πώς, τι και γιατί. Είτε έχουν δίκαιο, είτε όχι, αυτή η αντιμετώπιση στέλνει ένας σαφές μήνυμα. Ότι δεν υπάρχει κουλτούρα αποταμίευσης στην Κύπρο, δεν υπάρχει αντίληψη της ανάγκης για συνταξιοδοτική επάρκεια.

Α! Να μου επιτραπεί να απολογηθώ. Μόλις έχω μάθει ότι έχουν στείλει κάτι στο ILO (Διεθνής Οργάνωση Εργασίας). Ότι θα ζητήσουν τη βοήθεια του Οργανισμού για τη διαμόρφωση του συνόλου του συνταξιοδοτικού θεσμικού πλαισίου. Να υποθέσω ότι η EIOPA (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλειών και Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Ταμείων) τους έπεφτε λίγη. Μάλλον, θα τους είχαν πει πράγματα που δεν ανταποκρίνονται στα «κυπριακά δεδομένα», π.χ. η διαχείριση δεν πρέπει να γίνεται από υπουργό Οικονομικών, αλλά από ειδικούς επαγγελματίες ή ότι πρέπει να υπάρχει εποπτεία και κανόνες διαχείρισης. Κρίμα.