Ο κίνδυνος της απώλειας στήριξης

Ο διεθνής και έγκριτος οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch, στην τελευταία του ανακοίνωση στις 14 Σεπτεμβρίου 2022, για την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας, προχώρησε σε βαθιά και ευρεία, κατά την έκφρασή του, αποκοπή του ποσοστού ανάπτυξης για το προσεχές μέλλον. Συγκεκριμένα, και σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση του περασμένου Ιουλίου 2022, αναθεώρησε προς τα κάτω την αναπτυξιακή προοπτική του παγκόσμιου ΑΕΠ, κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες για το 2022, εκτιμώντας ότι η ποσοστιαία ανάπτυξη θα κυμανθεί στο 2,4% διεθνώς. Για το 2023, τα πράγματα, κατά τον Fitch, θα είναι ακόμα χειρότερα, αφού εκτιμά ότι η αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ θα είναι στο 1,7% και μειωμένη κατά 1,0 ποσοστιαία μονάδα. Επιπλέον, ο συγκεκριμένος οίκος ανακοίνωσε ότι αναμένει τις οικονομίες των ΗΠΑ και της Ευρωζώνης να εισέλθουν σε περίοδο ύφεσης εντός του τρέχοντος έτους, με 0% ανάπτυξη. Εκεί, όμως, που η ανακοίνωση αρχίζει να προκαλεί παγωμάρα στον αναγνώστη, είναι όταν αναφέρεται στο σενάριο του στασιμοπληθωρισμού, που είχε εκτιμηθεί ως πολύ σοβαρή πιθανότητα από τον περασμένο Μάρτιο, αφού αυτό θα σημαίνει 0% ανάπτυξη και ραγδαία αυξανόμενος πληθωρισμός.

Όπως το είχαμε ξαναγράψει, η οικονομία κινδυνεύει πάρα πολύ σοβαρά να εισέλθει σε μια κατάσταση αντίστοιχη με εκείνη που βρίσκεται ένας ασθενής που έχει ταυτόχρονα πυρετό και υποθερμία. Ή, με εκείνη που βρίσκεται ένα αεροπλάνο που εισέρχεται σε συνθήκες απώλειας στήριξης. Όπου, δηλαδή, ενώ αιωρείται, δεν πετά πλέον, και πέφτει χωρίς οι χειριστές του να μπορούν να ελέγξουν εύκολα τη συμπεριφορά του. Μια συνθήκη, με άλλα λόγια, που κανένας δεν θέλει εκούσια να βιώσει και που σχεδόν κανένας πιλότος δεν θα ήθελε να χειριστεί, εκτός ίσως κάποιων πολύ έμπειρων δοκιμαστών αεροσκαφών. Πόσω μάλλον, αν στο πηδάλιο του αεροσκάφους βρεθεί ένας ηθοποιός που προσποιείται ότι είναι πιλότος ή στο προσκέφαλο του ασθενούς με ταυτόχρονα πυρετό και υποθερμία, ένας ταχυδακτυλουργός αντί για ένας γιατρός.

Δεν είναι για γέλια η κατάσταση. Μάλλον είναι για κλάματα, αφού αντί να συζητούμε και να διαβουλευόμαστε με τη μέγιστη δυνατή σοβαρότητα που επιβάλλουν οι κρίσιμες στιγμές, που όχι μόνο είναι ορατές στον ορίζοντα, αλλά είναι πλέον εδώ μαζί μας, εμείς επιδιδόμαστε σε μια απίστευτη αρλουμπολογία για οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό που θα επηρεάσει το ψωμί που θα βάλουμε πάνω στο τραπέζι μας για να ταΐσουμε τα παιδιά μας. Ο λόγος που πρέπει να γίνει αυτή η σοβαρή διαβούλευση τώρα και όχι αργότερα, σχετίζεται με τον χρόνο αντίδρασης που θα έχουμε στη διάθεσή μας όταν, δυστυχώς, το αεροπλάνο της οικονομίας, στο οποίο όλοι επιβαίνουμε, απωλέσει τη στήριξή του. Όταν θα αρχίσει να πέφτει, ο χρόνος και οι δυνατότητες χειρισμού της κατάστασης θα καταστούν εξαιρετικά πιεστικές.

Και για να το πούμε χωρίς περιστροφές, και όσο πιο κατανοητά γίνεται, η προσωπική οικονομική μας κατάσταση θα καταστεί δυσχερέστατη, αν δεν διαχειριστούμε σωστά τις ταμειακές μας ροές, σε προσωπικό και επιχειρηματικό επίπεδο, και συγκεκριμένα και προεξέχοντος σε σχέση με το ενεργειακό κόστος που πλέον απομυζά κυριολεκτικά τεράστια, σε ποσοστιαίο βαθμό, χρηματικά ποσά από την τσέπη μας.

Σε μια περίοδο οικονομικής ύφεσης ή, ακόμα χειρότερα, στασιμοπληθωρισμού, όπως αυτή που διαφαίνεται ότι θα προκύψει, θα βλέπουμε τα εισοδήματά μας να μειώνονται και το κόστος των αγαθών και υπηρεσιών που καταναλώνουμε να αυξάνονται, επειδή τα χρήματά μας θα χάνουν διαρκώς την αξία τους. Και σε αυτό το περιβάλλον, ένα και μόνο αγαθό, αυτό της ενέργειας, θα είναι αρκετό για να μας αιχμαλωτίσει σε μια εφιαλτική κατάσταση όπου, ενώ θα καταναλώνουμε λιγότερο ρεύμα και καύσιμα, θα πληρώνουμε περισσότερα.

Ο λογαριασμός της ΑΗΚ, με άλλα λόγια, θα στεγνώνει όλο και περισσότερο την αγορά από ρευστό. Χρήματα που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν μια στοιχειώδη, έστω, παραγωγή και κατανάλωση αγαθών και υπηρεσιών, ικανής για να ψευτοσυντηρήσει μια κυκλική βιοποριστική λειτουργία της αγοράς έως ότου καταφέρουμε να επιφέρουμε ξανά την ισορροπία στο σύστημα.

Οπότε, αφήστε, εσείς που θέλετε να γίνεται πιλότοι, τις ασυναρτησίες και τις ψηφοθηρικές δηλώσεις και πείτε μας συγκεκριμένα πώς σκοπεύετε να χειριστείτε την κατάσταση. Εκτός και αν η πολιτική σας θα είναι να εργοδοτήσετε όλη την Κύπρο με καθεστώς έκτακτου χαμηλόμισθου δημόσιου υπαλλήλου, για να συνεχίσει η ΑΗΚ να μπορεί να εισπράττει τα χρήματα του λογαριασμού της.