Αλληλεγγύη στον Πανίκο και τον Αντρέα

Σπουδαία λέξη η αλληλεγγύη. Προέρχεται από την αντωνυμία «αλλήλων» και το ουσιαστικό «εγγύη», που σημαίνει εγγύηση. Αλληλεγγύη είναι η αμοιβαία εγγύηση. Η «εγγύη» με τη σειρά της συναντάται στον Όμηρο και ετυμολογείται από την πρόθεση «εν» και το ουσιαστικό «γύα» που σημαίνει χέρι, πιο συγκεκριμένα την κοιλότητα του χεριού. Η αλληλεγγύη είναι, λοιπόν, το τίμημα που δίνουμε στο χέρι του άλλου. Εξαιτίας της πανδημίας τα τελευταία δύο-τρία χρόνια τα περάσαμε χωρίς χειραψίες, δεν επιτρεπόταν να κρατιόμαστε από το χέρι, να αγκαλιαζόμαστε. Γι' αυτό ήταν δύο φορές συγκινητική η άμεση ανταπόκριση των πολιτών, η ανιδιοτελής προσφορά τους στον Πανίκο Χρυσάνθου μετά το κακό που τον βρήκε με τη φωτιά στο σπίτι του. Σε αυτή την περίσταση φάνηκε και κάτι αισιόδοξο: δεν μας σκλήρυνε η απόσταση. Δεν μας έκανε πιο εγωκεντρικούς και κλεισμένους στον μικρόκοσμό μας. Νοιαστήκαμε πραγματικά για τον συμπολίτη μας και το δείξαμε έμπρακτα. Ο Δήμος Κυθρέας, χάρη και στον δραστήριο Πέτρο Καρεκλά, το δυναμικό δημοτικό συμβούλιο της Πελαθούσας, προσωπικοί του φίλοι, όπως ο Γιώργος Ευσταθίου, ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ, καθώς και εκατοντάδες κόσμου αμέσως οργανώθηκαν για να βοηθήσουν.

Το ίδιο έγινε και στην περίπτωση του Αντρέα Σουτζιή, ο οποίος κρατείται με εντελώς ανυπόστατες κατηγορίες από τις κατοχικές αρχές στο Τρίκωμο. Αμέσως μαζεύτηκαν οι φίλοι και οι γνωστοί του γύρω του. Το τηλέφωνο του αδελφού του Σάββα, αλλά και των πιο στενών του φίλων δεν σταμάτησε να χτυπά από κόσμο που ρωτούσε πώς είναι ο Αντρέας και που ήθελε να βοηθήσει, ακόμα και άνθρωποι που πολιτικά διαφωνούν μαζί του. Μη δίνετε μεγάλη σημασία στους λίγους που έγραψαν, «καλά να πάθει ο Αντρέας». Ούτε τους αξίζει να τους αναπαράγουμε. Η συντριπτική πλειονότητα των συμπολιτών μας που ενημερώθηκαν για το συμβάν ήταν με τον καλό λόγο στο στόμα. Έδειξαν την αγάπη και το νοιάξιμό τους. Όπως και οι ΤΚ φίλοι που αμέσως έσπευσαν να βοηθήσουν.

Αυτό δεν συμβαίνει μόνο όταν κάτι παθαίνουν Ελληνοκύπριοι. Όσες φορές ζήτησα βοήθεια για ξένα παιδιά φτωχών οικογενειών η ανταπόκριση από τον ευρύτερο κοινωνικό μου περίγυρο ήταν άμεση. Ένας τους αγόραζε παπούτσια, άλλος τους έβρισκε σχολικά ρούχα και τσάντες, σόμπες και ψυγεία για τα σπίτια τους. Ό,τι ζητούσα τα τελευταία χρόνια - και παρά την άνοδο της ξενοφοβίας και τα διάφορα ρατσιστικά επεισόδια - πάντα έβρισκα πρόθυμους συνανθρώπους μας να βοηθήσουν. Θέλω να αισιοδοξώ ότι παρά τις απάνθρωπες ρητορικές που ακούμε συχνά γύρω μας, στο πεδίο της πραγματικής ζωής η πλειονότητα της κυπριακής κοινωνίας δεν έχει χάσει ακόμη την ανθρωπιά της. Κι αυτό είναι πολύτιμο και πρέπει και να το διαφυλάξουμε, αλλά και να το καλλιεργήσουμε περισσότερο. Το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας, αλλά και την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε παίζει σίγουρα ρόλο και στον τρόπο που επιδεικνύουμε ή όχι αλληλεγγύη.

Ένας κρίσιμος παράγοντας είναι, επίσης, ο τρόπος που οι πολιτειακοί παράγοντες με εξουσία αντιδρούν στις διάφορες μικρές και μεγάλες τραγωδίες που μας βρίσκουν. Εάν κάνουν συνετές δηλώσεις, με ενσυναίσθηση ή αν δείχνουν αδιαφορία και σκληρότητα. Για παράδειγμα, στην περίπτωση του Πανίκου Χρυσάνθου ήταν ανακουφιστικό να βλέπεις τον νέο υφυπουργό Πολιτισμού παρών στην Πελαθούσα. Δεν ήταν το πρόσωπο απλώς παρών. Ήταν το κράτος. Κι αυτό ήταν ανακουφιστικό. Έτσι και στην περίπτωση του Αντρέα Σουτζιή. Τόσο το ΥπΕξ, όσο και τα Ηνωμένα Έθνη έκαναν τη δουλειά τους. Αξιωματούχος του Υπουργείου Εξωτερικών είχε μεγάλη έγνοια, πήρε ο ίδιος τηλέφωνο, έδωσε το κινητό του στους συγγενείς του για να τον παίρνουν οποιαδήποτε ώρα, νοιάστηκε. Έκανε το καθήκον του απέναντι στον συμπολίτη του.

Ξέρω, προφανώς, πως δεν είναι πάντα έτσι. Έχουμε δει εντελώς ανίκανους και αδιάφορους κυβερνητικούς αξιωματούχους, παράγοντες και υπουργούς οι οποίοι είτε δεν σηκώνουν τα τηλέφωνά τους, είτε σηκώνουν το δάχτυλο στους πολίτες που υποτίθεται έπρεπε να υπηρετούν, είτε με τις κυνικές και μισαλλόδοξες δηλώσεις δυναμιτίζουν το κλίμα και επιπλέον δεν λύνουν κανένα πρόβλημα. Γι' αυτό και ο θυμός της αδικίας καμιά φορά έχει μεγαλύτερη δύναμη από τη χειρότερη φωτιά. Γι' αυτό και όταν βλέπουμε τις στιγμές που το κράτος αντέδρασε σωστά, όπως στις περιπτώσεις του Πανίκου και του Αντρέα, πρέπει να τις σημειώνουμε και να τις αναδεικνύουμε αντί να αναλωνόμαστε σε μία μόνιμη, τυφλή γκρίνια. Γι' αυτό και στις θέσεις εξουσίας πρέπει να μπαίνουν οι σωστοί άνθρωποι, οι οποίοι μπορούν να αλλάξουν με τη στάση και τις αποφάσεις τους προς το θετικότερο τις ζωές μας.   

Εν κατακλείδι, η αλληλεγγύη είναι σαν την αναπνοή. Χωρίς αυτή δεν υπάρχει ζωή, μένουμε μόνοι.