Της παιδείας τα δύσκολα

Είναι απίστευτος ο αριθμός των σελίδων που γράφονται για το τίποτε. Οι επικείμενες κυπριακές εκλογές δείχνουν ήδη τον χαρακτήρα τους. Καμία σοβαρή κουβέντα από τους υποψηφίους προς το παρόν. Κανένα σοβαρό διαχρονικό πρόβλημα του τόπου δεν αγγίζεται από το στόμα - επιτελείο τους. Η παιδεία θα έπρεπε να είναι ένα από αυτά, αν όχι το πρώτο.

Η περιβόητη «επιχειρηματικότητα» και… η ανάπτυξη αυτής είναι κάτι που άκουσες και θα ακούσεις. Η έννοια αυτή, η θολή και ψυχρή πουλά. Είναι το αντισηπτικό στην πληγή της ανασφάλειας των νέων αλλά και των μεγαλύτερων που την έπαθαν. Έγινε η επιχειρηματικότητα ακριβώς συνώνυμη της ίδιας της γνώσης, συνώνυμη του ολοκληρωμένου και καλά ανθρώπου. Η έννοια αυτή βέβαια δεν είναι καθόλου νέα. Κάθε κυβέρνηση από καιρού εις καιρόν την επικαλείται. Μάλιστα, παρουσιάζει και σεμινάρια στα σχολεία του τόπου από… «επιτυχημένους επιχειρηματίες» (ακριβώς έτσι παρουσιάζονται ή τους παρουσιάζουν) προκειμένου να μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση και την εμπειρία τους σε άσχετους καθηγητές και καθηγήτριες. Ένας από αυτούς τους περιβόητους επιχειρηματίες μάλιστα πριν από δύο χρόνια επισκεπτόταν τα κυπριακά σχολεία με οργανωμένο από το Υπουργείο Παιδείας πρόγραμμα και μιλούσε στους καθηγητικούς συλλόγους για τους Φινλανδούς μαθητές που μία φορά ένωσαν δύο καλαμάκια σε ένα και έτσι μπορούσαν από ένα καλαμάκι να ρουφούν το γάλα τους δύο άτομα ταυτόχρονα. Μιλούσε για το γεγονός με θαυμασμό… «αυτό πρέπει να είναι το παράδειγμά μας», έλεγε σχεδόν συγκινημένος. Εννοείται πως η διάλεξη τελείωνε πάντα με τη διαφήμιση των μεταπτυχιακών που στήνει…η εκπαιδευτική του εταιρεία. Μιάμισης ώρας σεμινάριο…

Και πολλοί τον χειροκρότησαν και ύστερα ήθελαν να τον γνωρίσουν και από κοντά. Αυτός υπάρχει. Και δεν είναι ο μόνος. Σε ένα οποιοδήποτε άλλο σοβαρό σύστημα κανονικά θα έπρεπε να τον πάρουν με τις πέτρες. Στο κυπριακό σύστημα αντ’ αυτού σε κερνούν τασιηνοπιτούθκια και σου σφίγγουν το χέρι. Παρών πάντα και ο τοπικός ιερέας να ακούει και αυτός με θαυμασμό. Εννοείται και η Εκκλησία θέλει την επιχειρηματικότητα.

Το παράδειγμα αυτό είναι μόνο ένα μικρό δείγμα του νου μας. Ενός νου που ανέχεται χωρίς να απαιτεί. Ενός νου που βρίσκεται ήδη πολύ μακριά από τα πρώτα, τα πιο ουσιαστικά ερωτήματα. Είναι ευτυχισμένα τα παιδιά στα σχολεία; Πώς κρίνουν οι γονείς τα δημοτικά; Με τι διάθεση επιστρέφουν στα σπίτια τους οι μαθητές; Πόσα ξοδεύει μια κυπριακή οικογένεια σε ιδιαίτερα, αρχίζοντας από τα δεδομένα φροντιστήρια αγγλικών, φτάνοντας τα 300-400 ευρώ τον μήνα για τις τελικές εξετάσεις για να βγει η κόρη μας άριστη των αρίστων; Πόσα για στολές γκρίζες τώρα τον Σεπτέμβρη; Ποιος θα μαζέψει τον κακό φιλόλογο που αποβάλλει ή απειλεί μαθητές γιατί η μπλούζα τους είναι λίγο πιο μακριά απ' ό,τι ο ίδιος κρίνει; Πόσα -αναγνωστήρια τα λένε- υπάρχουν στο νησί μας, όπου εντελώς κουρασμένα και λυπημένα παιδάκια του δημοτικού πάνε μετά το σχολείο ώς τις 4 το απόγευμα για να τους διαβάσει μια δασκάλα νευρικά και αγχωμένα, επειδή η μάμα και ο παπάς τους δεν προλαβαίνουν ούτε να δουν τα παιδιά τους και αν τα βλέπουν είναι αδύνατον να τα βοηθήσουν λόγω του όγκου της κατ' οίκον εργασίας τους; Ποιος από τους υποψηφίους θα μιλήσει για τη βλακεία αυτής της «κατ' οίκον εργασίας;» Ποιος θα μιλήσει για τον ελάχιστο χρόνο διαλείμματος στα δημοτικά και για την απόγνωση που νιώθουν επτάχρονα παιδάκια ήδη από την πρώτη πρωινή συγκέντρωση; Ούτε οι λοκατζήδες στο Σταυροβούνι δεν νιώθουν έτσι. Ποιος θα μιλήσει για την άσχετη ύλη πολλών μαθημάτων που δεν αλλάζει ποτέ; Για την τέχνη, τη μουσική, τη γεωγραφία και τη γυμναστική ας πούμε που αρέσουν στα παιδιά και σχεδόν καταργήθηκαν υπό το βάρος των Αρχαίων Ελληνικών, ποιος θα μιλήσει; Για το βάρος της τσάντας και όσα αυτή προκαλεί; Για τις φωτιές που ανάφκουν κάθε τέλος της χρονιάς για να κάψουν τα πολλά άχρηστα βιβλία; Για τις τρίχες των μαλλιών και τα σκουλαρίκια των μαθητών και τις αποβολές που προκαλούν, ποιος θα μιλήσει;

Την Εκκλησία δε, και τον διαχρονικό της ρόλο στο εκπαιδευτικό μας σύστημα με άπειρους τρόπους, ποιος θα την αγγίξει. Άσ' το καλύτερα, μην κουράζεσαι.

Θα ακούσεις συχνά τη λέξη… σύνθεση, εγώ είμαι πρόεδρος της σύνθεσης. Μα τα μέρη του συνόλου που καλείσαι να συνθέσεις να είναι ήδη από τη ρίζα τους σαθρά. Μήπως είσαι κι εσύ κι εγώ μέρος τους ή κατεβήκαμε από άλλο πλανήτη; Όχι, ο πλανήτης δεν είναι άλλος. Τα κάγκελά του θα είναι ίδια με πέρσι απλώς λίγο πιο αγιωμένα.

Προς το παρόν ας αφήσουμε τα δύσκολα. Προς το παρόν ας χωνέψουμε τα ωραία εδέσματα των δεξιώσεων των υποψηφίων, ας φωτογραφηθούμε μαζί τους. Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος, λένε. Σίγουρα θα μιλήσουμε ξανά για τις θερμάνσεις στα σχολεία. Και για την έγκαιρη στελέχωσή τους. Μπορεί και για κανέναν διευθυντή που στέλνει επιστολές στο Υπ. Παιδείας για τα βρουλούθκια μιας Αφρικανής μαθήτριας. Και το υπουργείο θα του απαντήσει. Επίσημα.