Ό,τι σπέρνεις, θερίζεις

Με το θέμα των αδειούχων αχθοφόρων είχα ασχοληθεί αρχικά πριν καμιά 15αριά χρόνια, όταν και πάλι αρθρογραφούσα στον «Πολίτη». Καλώς ή κακώς, είχε δημιουργηθεί ένα νομικά κατοχυρωμένο και κλειστό ολιγοπώλιο με υπερβολικά ωφελήματα και κέρδη. Μια σειρά από λανθασμένες αποφάσεις και μια πολιτική απροθυμία αλλαγής τους καθεστώτος, έφεραν μια ομάδα συμπολιτών μας σε μια προνομιακή θέση. Θέση που κατείχαν για δεκαετίες.

Το μόνο που είχε να κάνει η οποιαδήποτε κυβέρνηση και Βουλή, ήταν η αλλαγή της νομοθεσίας. Βλέποντας την ανάγκη εκσυγχρονισμού του λιμανιού, της φιλελευθεροποίησης των υπηρεσιών και ακόμη της πλήρους ιδιωτικοποίησής τους, άρχισαν μια διαπραγμάτευση για άρση αυτών των προνομίων. Όπως όλοι μας, έτσι και οι αδειούχοι αχθοφόροι ήθελαν να προστατέψουν τα προσωπικά τους συμφέροντα. Όπως πάντα, οι πολιτικοί μας φάνηκαν απρόθυμοι και αδύναμοι στο να αντισταθούν στις παράλογες διεκδικήσεις για την κατανομή υπερβολικών «αποζημιώσεων». Αυτό ακριβώς επέκρινα στα άρθρα μου. 

Μετά το 2013, λήφθηκε η απόφαση ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών στο λιμάνι. Αναγκαία, λοιπόν, ήταν η λήψη πολιτικής απόφασης για τερματισμό αυτού του προνομιακού ολιγοπωλίου. Ξεκίνησαν και πάλι διαπραγματεύσεις για το ύψος της αποζημίωσης. Οι λεπτομέρειες βρίσκονται στη σχετική και πρόσφατη έκθεση του γενικού ελεγκτή. 

Το 2015, λιγότερο από έναν χρόνο από τον διορισμό μου στο Δημοσιονομικό Συμβούλιο, κρίναμε την ανάγκη να παρέμβουμε. Στην Εαρινή Έκθεση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, προχωρήσαμε σε ειδική αναφορά «στις ρυθμίσεις που τροχοδρομούνται για την εξαγορά των προνομίων που για δεκαετίες παραχώρησε το κράτος στους αχθοφόρους των λιμανιών Λεμεσού και Λάρνακας. Το Συμβούλιο εκφράζει την έντονη ανησυχία του για τη δημιουργία προηγουμένου καταβολής ιδιαίτερα ψηλών αποζημιώσεων ή παραχώρησης άλλων ωφελημάτων, σε συγκεκριμένες ομάδες, με αντάλλαγμα την ανάκληση της παραχώρησης των προνομίων που τους παραχωρήθηκαν».

Σίγουρα, η ανησυχία μας ως θεσμός δεν είχε να κάνει με το ύψος της αποζημίωσης, εφόσον από μόνο του δεν θα απειλούσε τη δημοσιονομική σταθερότητα. Είχε όμως, όπως τονίζεται και όπως εξήγησα σε εκπομπές αλλά και σε διάλογο με στελέχη της κυβέρνησης, με τη δημιουργία προηγούμενου.

Βεβαίως και αν δεις μεμονωμένα το όλο εγχείρημα θα πεις «ας δώσω 30 εκατ. ευρώ αλλά θα πετύχω την αποτελεσματική εφαρμογή μιας αναγκαίας πολιτικής». Όμως, όπως έδειξε και η ιστορία, τέτοια γεγονότα επηρεάζουν το μέλλον και έχουν άλλες έμμεσες επιπτώσεις. 

Η υπόθεση των αδειούχων αχθοφόρων ήταν η ιδανική για να δοθεί η μάχη και να σταλεί το μήνυμα ότι οι μεταρρυθμίσεις θα γίνονται με τον τρόπο που έπρεπε προς όφελος του συνόλου των πολιτών. Δυστυχώς, στάλθηκε ακριβώς το αντίθετο μήνυμα και με το δίκαιό τους, τα οργανωμένα σύνολα απλά εκμεταλλεύονται αυτήν την πολιτική αδυναμία, δειλία ή δεν ξέρω τι άλλο και συνεχίζουν να διεκδικούν και να κερδίζουν και να παρεμποδίζουν τις μεταρρυθμίσεις. 

Αν είσαι πρόθυμος να προσφέρεις δεκάδες εκατομμύρια για την κατάργηση τέτοιων παράλογων προνομίων που θα μπορούσαν απλά να αφαιρεθούν, πώς θα πεις όχι στους νοσηλευτές, στους γιατρούς, στους υπαλλήλους του σφαγείου και των Κυπριακών Αερογραμμών; Όπως είχαμε εξηγήσει… θα τα βρούμε μπροστά μας. Όπως έδειξε η ιστορία, τα βρήκαμε μπροστά μας. Τα βλέπουμε κάθε μέρα στους τομείς της παιδείας, της υγείας, της ενέργειας. Μόλις προχθές, ανακοινώθηκαν μέτρα για μείωση του κόστους ενέργειας… ένα από τα μέτρα είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Ό,τι σπείραμε … θερίσαμε.