Δεν «boris» πια!

Το πρώτο πράγμα που λένε οι υποστηρικτές του είναι πως, παρά τον αρχικά αρνητικό του ρόλο στο Βrexit, υπήρξε κοινοβουλευτικά επιτυχημένος. Μετά την πανηγυρική εκλογή του, δεδομένου πάντα και των συνθηκών, διαχειρίστηκε τις συνέπειες του Brexit σχετικά καλά και η οικονομία όχι μόνο δεν έπεσε στα τάρταρα αλλά κρατήθηκε. Λένε επίσης πως φανερώθηκε ψεύτης πολλές φορές, αλλά στα επουσιώδη. Στα ουσιώδη έκανε αυτό που έπρεπε. Στα δύσκολα πήγε καλά. Ψεύτης εδώ και εκεί, λοιπόν, αλλά την ιδιοσυγκρασία του δεν την έκρυψε, δεν έπαιξε ποτέ τον ιερομόναχο, ως προς αυτό ήταν ειλικρινής.

Οι επικριτές του διαφωνούν. Υποστηρίζουν πως δεν γίνεται να παραγνωρίζουμε ότι απεδείχθη ψεύτης σε κάτι ουσιώδες, το Brexit. Αρχικά, ως δημοσιογράφος, ο Μπόρις Τζόνσον, τον οποίον οι Times είχαν απολύσει το 1988 για κατασκευασμένο δημοσίευμα, έγινε γνωστός όχι ως παράδειγμα δίκαιης και ισορροπημένης δημοσιογραφίας, αλλά για τον ακραίο ευρωσκεπτικισμό του. Με κάθε ευκαιρία, λοιδορούσε και επέκρινε την Ευρωπαϊκή Ένωση, γράφοντας άρθρα με αδιαμφισβήτητο μπρίο, τα οποία, όμως, ήταν είτε χονδροειδώς παρατραβηγμένα, είτε εντελώς αναληθή. Η Telegraph τα λάτρευε. Το ίδιο και η Δεξιά πτέρυγα των Τόρις. Ο ίδιος ο Τζόνσον ομολόγησε αργότερα πως, «όταν έγραφα τα κομμάτια μου στις Βρυξέλλες και τα έστελνα στην Αγγλία, ήταν σαν να πετάω πέτρες, στα τυφλά, στο θερμοκήπιο του γείτονα, για ν’ ακούσω τον ηδονικό ήχο που κάνει το γυαλί όταν σπάει⋅ ό,τι και να έγραφα, είχε μιαν απίστευτη, εκρηκτική απήχηση στους συντηρητικούς, και μου έδινε, ομολογώ, μιαν αλλόκοτη αίσθηση δύναμης». Τα ρεπορτάζ του Τζόνσον είχανε, όμως, την ίδια απίστευτη, εκρηκτική απήχηση και στην υπόλοιπη Φλιτ Στριτ. Είχαν, όπως και να το κάνουμε, περισσότερο ενδιαφέρον από τα στεγνά και δύσκολα κομμάτια των υπόλοιπων. Οι νέοι συντάκτες στις διάφορες εφημερίδες —ιδιαίτερα, αλλά όχι αποκλειστικά, στις ταμπλόιντ— άρχισαν να πιέζουν τους ανταποκριτές τους να γράφουν τέτοιου είδους κομμάτια «σαν του Τζόνσον»: για απρόσωπους ευρωκράτες των Βρυξελλών που επέβαλλαν παράλογους κανονισμούς στη Βρετανία, ή για δολοπλόκους Ευρωπαίους που συνωμοτούσαν εναντίον του έθνους, ή για Βρετανούς Πρωθυπουργούς που έδιναν μάχες οπισθοφυλακής απέναντι σε μια εχθρική ήπειρο. Το μεγαλύτερο μέρος του δημοσιογραφικού σιναφιού ήταν ανίκανο να δει την Ευρώπη υπό οποιοδήποτε άλλο πρίσμα. Ήτανε πλέον η μόνη αφήγηση που τους ενδιέφερε –στους Κύπριους κάτι πρέπει να μας θυμίζει όλο αυτό από την κυρίαρχη κουλτούρα αντιμετώπισης του Κυπριακού.

Στη συνέχεια, με ψέματα και τακτικισμούς, οδήγησε σε ένα Brexit αρνούμενος να δώσει στη δημοσιότητα τη μελέτη για τις συνέπειές του. Παραβίασε μονομερώς τη συμφωνία που ο ίδιος υπέγραψε με την ΕΕ για τη Β. Ιρλανδία, νωρίτερα. Ο ίδιος, με παράνομους πολιτικούς ελιγμούς, προσπάθησε να προσπεράσει τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Το suspension of the parliament, όχι απλά κηρύχθηκε παράνομο, αλλά τον ανάγκασε να απολογηθεί στη Βασίλισσα, γιατί εξέθεσε την κυβέρνησή της. Last but not least, σοβαρό είναι και το πάρτι στο No 10 Downing Street, για το οποίο εψεύσθη ασυστόλως. Διότι έδειξε μια απαράδεκτη στάση: οι κανόνες είναι για τους άλλους. Δεν το χωνεύουν αυτό οι Βρετανοί, ανεξαρτήτως κόμματος.

«Και η στάση του στην Ουκρανία;», επιμένουν οι οπαδοί του. Είχε εξαρχής ξεκάθαρη θέση, με τη σωστή πλευρά της ιστορίας. Μετά από αυτόν, ίσως δημιουργηθεί αναμπουμπούλα στη Βρετανία.

Όντως είχε και τα «καλά του». Στην Ουκρανία, θέλησε να δείξει «churchillian prowess». Και ότι είναι απαραίτητος. Δεν έπεισε όμως, διότι απεδείχθη ψεύτης σε άλλα. Παραφράζοντας τη γνωστή παροιμία, οι επικριτές του λένε «μια του ψεύτη, δυο του ψεύτη, τρεις και την κακή του μέρα», αποχαιρετώντας τον με ανακούφιση, παρά τη θετική του στάση στην Ουκρανία. Η πολιτική, άλλωστε, της Βρετανίας στην Ουκρανία δύσκολα θα κάνει στροφή 180 μοιρών. Αρκετοί όντως φοβούνται ότι μετά από αυτόν θα ακολουθήσει αναμπουμπούλα. Ωστόσο, οι Βρετανοί έχουν θεσμούς, εναλλακτικά κόμματα υπάρχουν, και κοτζάμ Συντηρητικό Κόμμα, κάτι θα βγάλει. Τον εγκατέλειψαν, εξάλλου, ακόμα και οι πιο reliable από τους δικούς του, διότι αποτελεί μεγάλη liability για το Συντηρητικό Κόμμα, το οποίο δεν είναι σαν το Ρεπουμπλικανικό που στήριζε τον Τραμπ, «διότι δεν έχουμε άλλον καλύτερο που να κερδίζει εκλογές». Επίσης, αρκετοί αναλυτές προβλέπουν ότι μαζί με τον Τζόνσον, θα φύγει τελικά και η τοξικότητα υπέρ του Brexit, του οποίου ήταν πρωταγωνιστής και έτσι, η διχασμένη κοινωνία θα επουλώσει τα τραύματά της γρηγορότερα.

Η αλήθεια να λέγεται, η ομιλία παραίτησής του ήταν εξαιρετική. Δείγμα ότι είχε τη στόφα για «τα ωραία και τα μεγάλα έργα», αλλά επέλεξε άλλες ατραπούς. Τέτοιοι δημαγωγοί πρέπει να φεύγουν, όσο καλά αρχαία ελληνικά κι αν ξέρουν.

Εν κατακλείδι, αξίζει να χαιρετίσουμε για άλλη μια φορά τον βρετανικό κοινοβουλευτισμό και τα αντανακλαστικά του. Εδώ πέρα στην αγαπημένη μπανανία μας, οι πολιτικοί μας κάνουν ό,τι θέλουν και μένουν ακλόνητοι στη θέση τους. Ελπίζω κάποτε να διδαχθούμε από τη βρετανική παράδοση στα θέματα ευθιξίας.