Air Condition και υδραυλικό τιμόνι…

Πριν τριάντα – σαράντα χρόνια, όταν άρχισαν να πρωτοεμφανίζονται μαζικά στην εγχώρια αγορά τα αυτοκίνητα με τεχνητό κλιματισμό και υδραυλικό τιμόνι, οι εισαγωγείς δεν παρέλειπαν να το προβάλλουν και να το διαφημίζουν με κάθε ευκαιρία. Άλλωστε, μέχρι τότε, η ύπαρξη κλιματιστικού και υδραυλικού τιμονιού, όπως και ηλεκτροκίνητων παραθύρων και αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων, ως μέρος του βασικού εξοπλισμού, ήταν προνόμιο μόνο των πολυτελών αυτοκινήτων και των ακριβών τους μοντέλων.

Σήμερα, κανένας κατασκευαστής και κανένας εισαγωγέας δεν θα τολμούσε να προβάλλει ως αξιοσημείωτο ή έστω άξιο σχολιασμού, το γεγονός ότι ένα αυτοκίνητο έχει ηλεκτροκίνητα παράθυρα ή κλιματιστικό. Το κλιματιστικό, ακόμα και στην πιο σύγχρονη τεχνολογικά εκδοχή του για αρκετά μοντέλα οχημάτων της τελευταίας δεκαπενταετίας, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του βασικού εξοπλισμού και συμπληρώνεται από μια πλειάδα άλλων υποσυστημάτων, όπως θερμαινόμενων καθισμάτων, εξατομικευμένου καθορισμού θερμοκρασίας, που, ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, μόνο όταν αποτελούν κάποιον πραγματικό νεοτερισμό προβάλλονται ως «έξτρα» και ως «πολυτέλεια». Το δε υδραυλικό τιμόνι και οι αερόσακοι ασφαλείας δεν είναι στοιχεία πρόσθετης ασφάλειας, αλλά υποχρεωτικά μέτρα προστασίας του οδηγού και των συνεπιβατών του οχήματος.

Εμείς εδώ, το 2024, ανακοινώνουμε, σχεδόν μέρα παρά μέρα, ότι «θα ξεκινήσει», ότι «ξεκινά» και ότι «ξεκίνησε» η εγκατάσταση κλιματιστικών στα σχολεία, κάνοντας αρχή από μια χούφτα σχολείων και προχωρώντας σε βάθος δυο-τριών ετών, που αν συνυπολογίσουμε και το ανεκδιήγητο «πήγαινε – έλα» της διαδικασίας λήψης της σχετικής απόφασης, μάλλον φτάνει την δεκαετία. Το δε πλέον κωμικοτραγικό της υπόθεσης αφορά στην εμπλοκή της πολιτικής ηγεσίας του αρμόδιου Υπουργείου Παιδείας με τα «ανακοινωθέντα» περί εγκατάστασης κλιματιστικών στα σχολεία, έως και αν επρόκειτο να εγκαταστήσουμε συστήματα εκπαίδευσης με τεχνητή νοημοσύνη (sic).

Αυτή, λοιπόν, η «τριτοκοσμική» επικοινωνιακή προσέγγιση, που θυμίζει τις διαφημίσεις των αυτοκινήτων του 1985, δεν δικαιολογείται επειδή, κακώς, τόσα χρόνια, δεν έγιναν τα ελάχιστα και αυτονόητα με τα κλιματιστικά στα σχολεία ή επειδή, τόσα χρόνια, δεν μπορούσαν να επιλυθούν ένα σωρό άλλα, αντίστοιχου μικρού βεληνεκούς και ήσσονος σημασίας, ζητήματα και προβλήματα. Είτε τούτα αφορούν τα κλιματιστικά, είτε τη διαχείριση των σκυβάλων, είτε άλλων βασικών υποδομών και λειτουργιών, που ήταν απαραίτητα πριν είκοσι και τριάντα χρόνια, πόσω δε μάλλον σήμερα. Επειδή ήταν απαραίτητη, εδώ και δεκαετίες, η εγκατάσταση κλιματιστικών, όπως απαραίτητη είχε καταστεί και πριν μισό, σχεδόν, αιώνα η αυτοματοποίηση της γραφειακής εργασίας των σχολείων με την εισαγωγή, εγκατάσταση και χρήση υπολογιστών, φαξ, και φωτοτυπικών μηχανών. Τότε δεν θυμάμαι τους τότε υπουργούς να ανακοινώνουν τρεις φορές τη βδομάδα την αγορά και εγκατάσταση φωτοτυπικών μηχανών στα σχολεία! Ίσως επειδή δεν θα «συγκινούσε» τους γονείς των παιδιών αν το μάθαιναν, έστω και αν η χρήση εκείνων των, τότε, τεχνολογικών καινοτομιών αύξησε την παραγωγικότητα και πολλαπλασίασε την ευχέρεια των εκπαιδευτικών και των μαθητών να διαχειρίζονται το πρόγραμμα μάθησής τους. Αλλά, αυτά αφορούσαν σε πιο πάνω κλίμακες της πυραμίδας του Μάσλοου, ενώ τα κλιματιστικά ικανοποιούν τις πολύ βασικές ανθρώπινες ανάγκες, στις κάτω-κάτω βαθμίδες της κλίμακας της πυραμίδας των ανθρώπινων αναγκών, εξού, μάλλον, και η «τριτοκοσμική» επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος.

Και, ναι, είναι τριτοκοσμική επειδή αποτελεί κατάντια σε ένα κράτος που συγκαταλέγεται στα πιο ανεπτυγμένα και πλούσια του κόσμου, να θεωρεί ότι η ικανοποίηση των αναγκαίων και των αυτονόητων, για το δικό του κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, αναγκών αποτελεί επίτευγμα άξιο υπερπροβολής και επαναλαμβανόμενης διαφήμισης. Και τούτο δεν αφαιρεί, ασφαλώς, από την αναγνώριση του γεγονότος ότι «επιτέλους» άρχισε η διαδικασία εγκατάστασης κλιματιστικών συσκευών. Άσχετο αν, για παράδειγμα, τα κλιματιστικά στις αίθουσες είναι και αυτά «τριτοκοσμικά» και αποκαλύπτουν τη «γύμνια» της σχεδίασης των σχολείων μας που, τουλάχιστον εδώ και τριάντα χρόνια, θα έπρεπε να είχαν εξαρχής κατασκευαστεί με κεντρικά συστήματα κλιματισμού ή έστω με τις πρόνοιες και υποδομές για τέτοια. Για να μην πάμε στα υπόλοιπα περί γενικής και πραγματικά καινοτόμου διαχείρισης του περιβαλλοντικού και ενεργειακού τους αποτυπώματος. Αυτά θα τα σχολιάσουν άλλοι, επειδή όταν και αν προκύψουν, πιθανότατα να μην βρισκόμαστε στη ζωή.

Και κάτι τελευταίο, που είναι πολύ πιο ευρύ από το θέμα του κειμένου. Η «τριτοκοσμικότητα» του μηνύματος και της επικοινωνιακής του διαχείρισης, δεν εξωραΐζεται επειδή άλλαξε η πλατφόρμα επικοινωνίας μέσω της οποίας προβάλλεται το μήνυμα και αντί του χαρτιού και της τηλεόρασης, χρησιμοποιείται, π.χ. το Tik Tok. Απλώς εκμοντερνίζεται, αλλά παραμένει «τριτοκοσμική» στην ουσία…