Ηλικιωμένοι θύματα κρατικής απάτης

Από την πρόταση του υπουργού Εργασίας, Γιάννη Παναγιώτου, αυτό που κρατάμε είναι τα δώδεκα εκατομμύρια ευρώ που αντέχει να δώσει το ταμείο. Όλα τα άλλα, για το πώς και για ποιους θα ρυθμιστεί η κατάργηση της αναλογιστικής μείωσης του 12% για εκείνους οι οποίοι έχουν συνταξιοδοτηθεί στο 63^ο έτος της ηλικίας τους, έχουν απλά ένα ενδιαφέρον. Η ουσία, ωστόσο, είναι αλλού: Πως οι συντάξεις για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, είτε συνταξιοδοτηθούν στο 63^ο έτος είτε στο 65^ο έτος, απλά δεν αρκούν. Σε αυτούς πρέπει να πάνε τα λεφτά, τώρα που μάθαμε πόσα μπορεί να αντέξει το ταμείο.

Για ακόμη μια φορά και με ευθύνη των συντεχνιών, αλλά και των δημοσιογράφων, μπαίνουμε σε συζήτηση που αφορά το συνταξιοδοτικό με τη λογική ότι αρκούν οι συντάξεις. Πως αυτό που μένει να διευθετηθεί είναι το πότε θα πάρουμε σύνταξη. Δυστυχώς, δεν είμαστε σε αυτό το σημείο. Αυτό που επείγει τώρα είναι να στηριχθούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι. Ενδεχομένως, πριν μια δεκαετία όταν εφαρμόστηκε η αποκοπή ως μνημονιακό μέτρο, το πότε βγαίνουμε σε σύνταξη να είχε μια σημασία. Σήμερα, ειδικά τώρα με την ακρίβεια, η συζήτηση είναι ξεπερασμένη. Αν το ταμείο και τα δημόσια οικονομικά αντέχουν, να μοιράσουν 12 εκατ. ευρώ, ας τα δώσουν για να ενισχύσουν, όχι κατ’ ανάγκη τις συντάξεις, αλλά την ποιότητα της ζωής όλων όσων έχουν εγκλωβιστεί σε γηρατειά απόλυτης φτώχειας και αυξημένων αναγκών.

Αυτά τα λεφτά θα πρέπει να διανεμηθούν στοχευμένα σε αυτούς που τα έχουν περισσότερη ανάγκη. Προσωπικά θα έβλεπα να πηγαίνουν στους γηραιότερους και σε αυτούς με κλονισμένη υγεία, σε συνδυασμό με τα εισοδήματά τους και την ακίνητή τους περιουσία. Σε όλους όσους οι συντάξεις τους δεν μπορούν να πληρώσουν οίκο ευγηρίας ή χρήζουν κατ’ οίκον φροντίδας. Αν περισσέψουν, μιλάμε για το 63^ο έτος, και αν θα πρέπει να δουλεύουμε μέχρι το 65^ο. Για την ώρα, η εμπειρία καταδεικνύει πως πολλοί από τους εργαζόμενους, οι περισσότεροι από τον ιδιωτικό τομέα, συνεχίζουν και εργάζονται ενώ λαμβάνουν τη σύνταξή τους. Και αυτό αν είναι τυχεροί και βρουν εργασία ή δεν πέσουν θύματα εκμετάλλευσης. Γιατί υπάρχουν, δυστυχώς, και αυτές οι περιπτώσεις.

Όσο για τα διάφορα που λέγονται «πως δουλεύουν για να παραμένουν κοινωνικά ενεργοί», ή το ανεκδίκητο «ας πρόσεχαν και να είχαν εισφορές σε ταμεία προνοίας ή πιο μεγάλες εισφορές στο ίδιο το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων», αυτά στερούνται κάθε σοβαρότητας. Ναι, κάποιοι θέλουν να παραμείνουν ενεργοί. Οι περισσότεροι, ωστόσο, δουλεύουν γιατί βλέπουν πως υπάρχει ανάγκη στην οικογένεια. Η πολιτεία πρέπει να αναγνωρίσει πως υπάρχουν αυτές οι ανάγκες και να προσαρμοστεί. Όπως χρειάζεται να κάνει την παραδοχή πως οι περισσότεροι από τους χαμηλοσυνταξιούχους είναι χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι με δική της ευθύνη. Ποιος και πότε τους ενημέρωσε πως ο πληθωρισμός μπορεί να διαβρώσει τις συντάξεις τους; Η υπόσχεση ήταν πως αν πληρώσεις τις εισφορές στο ταμείο θα έχεις τη σύνταξή σου για τα γηρατειά. Δεν θυμάμαι κανέναν επίσημο ή κρατικό αξιωματούχο να λέει πως ακόμη και αν πληρώσεις τις εισφορές σου, μπορεί να μην έχεις τα μέσα να ζήσεις αξιοπρεπώς όταν δεν θα μπορείς να εργαστείς.

Είναι αυτή η σιωπή που καθιστά το κράτος «ένοχο απάτης» απέναντι στους χαμηλοσυνταξιούχους. Με αυτά τα δώδεκα εκατομμύρια, αλλά και με την προσθήκη ακόμη μερικών εκατομμυρίων από εξοικονομήσεις που πρέπει να γίνουν από τις χαριστικές συντάξεις που λαμβάνουν αξιωματούχοι του κράτους, απλά το κράτος θα αναλάβει μέρος της ευθύνης για την απάτη. Η πλήρης ανάληψη της ευθύνης θα έρθει μέσα από την εισαγωγή της χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης στα σχολεία και τα πανεπιστήμια. Μέσα από στοχευμένες εκστρατείες του ίδιου του κράτους, αλλά και την έγκαιρη προειδοποίηση προς τους μελλοντικούς συνταξιούχους για τι να περιμένουν σαν σύνταξη στο 65^ο έτος. Μετά μπορούμε να συζητήσουμε το 63^ο έτος ή το 65^ο.