Τα ψυχολογικά τραύματα του εμφυλίου είναι ακόμα μαζί μας

Η δική μας παράταξη-όποια και να είναι- δεν έκανε εγκλήματα ή λάθη! Από τον Οκτώβριο του 1943 άρχισαν οι συγκρούσεις μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων. Του κομμουνιστικού Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού (ΕΛΑΣ) και των δεξιών οργανώσεων. Μεγαλύτερη δεξιά οργάνωση η ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος). Τον Οκτώβριο 1943 κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι οι Συμμαχικές Δυνάμεις θα έκαναν αποβίβαση στην Ελλάδα. Ήταν μια παραπληροφόρηση/κόλπο των Συμμάχων για αποπροσανατολισμό των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών. Οι αντιστασιακές δυνάμεις το πίστεψαν. Ετοιμάστηκαν για την επόμενη μέρα της απελευθέρωσης. Οι κομουνιστές ( ήταν οι πλέον δραστήριοι και δυνατότεροι στην αντίσταση). Προσέφεραν περισσότερα στον αγώνα εναντίον των Γερμανών. Δεν ήταν διατεθειμένοι να καταντήσουν καταδιωκόμενοι στα ξερονήσια ξανά. Ήθελαν εξουσία. Οι συγκρούσεις μεταξύ των αντιστασιακών οργανώσεων συνεχίστηκαν.

Στις 18 Οκτωβρίου 1944 φθάνει στην Αθήνα (ελευθερώθηκε στις 12 Οκτωβρίου) ο Γεώργιος Παπανδρέου και στις 5 Νοεμβρίου σχηματίζει κυβέρνηση με τη συμμετοχή έξι μελών του ΕΑΜ. Ο Γ. Παπανδρέου ανακοινώνει ότι ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ είχαν μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου για να κάνουν αποστράτευση και να καταθέσουν τα όπλα. Στις 28 Νοεμβρίου ναυάγησαν οι διαπραγματεύσεις και την 1η Δεκεμβρίου αποχώρησαν οι υπουργοί του ΕΑΜ ( Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο=ΕΛΑΣ).

Τα γεγονότα στην Αθήνα

Όταν συνέβαιναν τα παραπάνω στην Αθήνα το ΕΑΜ είχε παντοδυναμία. Μόνο μια μικρή περιοχή ήταν εκτός της επιρροής του. Στα βουνά ο Άρης Βελουχιώτης και Στέφανος Σαράφης είχαν 50.000 αντάρτες που ήταν άρτια εξοπλισμένοι. Ο Ναπολέων Ζέρβας ηγείτο 10.000 μελών του ΕΔΕΣ και δεχόταν πιέσεις από το ΕΛΑΜ. Το ΕΔΕΣ ήταν ήδη υπό διάλυση. Υπάκουσαν στον Παπανδρέου και κατέθεσαν τα όπλα. Ήταν στην περιοχή Ηπείρου όπου είχαν τη μεγαλύτερη υποστήριξη. Την 3η Δεκεμβρίου το ΕΑΜ διοργανώνει το γνωστό συλλαλητήριο/διαδήλωση στην Πλατεία Συντάγματος. Διάφορες πηγές δίνουν τον αριθμό συμμετασχόντων έως 100.000- 500.000! Οι «δυνάμεις ασφαλείας» άνοιξαν πυρ. Αποτέλεσμα, 30 νεκροί και 148 τραυματίες. Για αρκετά χρόνια υπήρχαν διάφορες εκδοχές. Μια ήταν του Μακ Μίλαν. Πίστευε ότι ήταν προβοκάτσια των κομουνιστών!! Άλλη - για πολλούς αληθεύει και σήμερα!- ήταν δουλειά της «Χ» του Γρίβα.

Η αλήθεια; Στις 12 Δεκεμβρίου το 1958 ο Άγγελος Έβερτ (πατέρας του μετέπειτα αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας Μιλτιάδη Έβερτ) σε συνέντευξή του δηλώνει ότι τότε ήταν αστυνομικός διευθυντής Αθηνών. Διέταξε τη βίαιη διάλυση της συγκέντρωσης κατόπιν διαταγών. Η διαταγή δόθηκε -σύμφωνα με τον Έβερτ- επειδή υπήρχε κίνδυνος διάλυσης του κράτους. Στην κηδεία των 30 υπήρξαν νέα θύματα από επιθέσεις των «δυνάμεων ασφαλείας». Ο Παπανδρέου υπέβαλε παραίτηση αλλά μεταπείστηκε από τους Βρετανούς. Ο Παπανδρέου είχε τότε 10.000 στρατιώτες υπό τις διαταγές του. Μεταξύ τους και η 3η Ορεινή Ταξιαρχία με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Θρασύβουλο Τσακαλωτό (θείο του μετέπειτα υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη). Την πλάστιγγα υπέρ της νίκης εναντίον του ΕΑΜ έγειραν οι άρτια εξοπλισμένες βρετανικές δυνάμεις. Οι διαταγές του Churchill προς τον στρατηγό Scobie ήταν να είναι αμείλικτος. Ακόμα και Αμερικανοί επέκριναν την ανάμειξη της Βρετανίας στα εσωτερικά της Ελλάδος. Ο Στάλιν; Δεν έκανε τίποτα για να αποθαρρύνει την ηγεσία του ΚΚΕ, η οποία αγνοούσε τις επερχόμενες προθέσεις για μοιρασιά του πλανήτη.

Όταν τα Χριστούγεννα ήλθε ο Churchill στην Αθήνα, έπεισε όλους να δεχθούν ως αντιβασιλέα τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και έτσι γεφύρωσε το χάσμα φιλομοναρχικών και Βενιζελικών δημοκρατικών. Ο βασιλιάς Γεώργιος ο Β’ θα επέστρεφε… εάν το ήθελε ο λαός. Λίγο μετά παραιτήθηκε ο Παπανδρέου και στις 3 Ιανουαρίου 1945 ανέλαβε ο Νικόλαος Πλαστήρας. Στις 5 Ιανουαρίου 1945 οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ εγκατέλειψαν την Αθήνα. Στις 11 Ιανουαρίου ο ΕΛΑΣ υπέγραψε ανακωχή και με τη Συμφωνία της Βάρκιζας έληξαν τα πάντα για το ΕΑΜ…μέχρι τον επόμενο γύρο υπό τον Νίκο Ζαχαριάδη..

Γιατί οι μεγάλες δυνάμεις του ΕΛΑΣ δεν ήλθαν στην Αθήνα; Η περιοχή που είχε υπό έλεγχο ο ΕΔΕΣ στην Ήπειρο ήταν τεράστια. Δεν μπορούσε να την κρατήσει. Ούτε είχε τον κατάλληλο οπλισμό. Ο Ζέρβας ζήτησε βοήθεια από τον Σκόμπι. Ο Σκόμπι τον προέτρεψε να κρατήσει άμυνα, παρά το ότι οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ ήταν υπέρτερες. Η επίθεση του ΕΛΑΣ εναντίον του Ζέρβα άρχισε την 21 Δεκεμβρίου. Στις 28 Δεκεμβρίου τα τμήματα ΕΔΕΣ αντιμετώπισαν ολοκληρωτική εξόντωση και ήταν απομονωμένα στην περιοχή Πρέβεζας. Στις 29 Δεκεμβρίου, ο βρετανικός στόλος πήρε χιλιάδες άνδρες του Ζέρβα στην Κέρκυρα. Τώρα και η Ήπειρος ήταν υπό τον απόλυτο έλεγχο του ΕΛΑΣ. Στις περιοχές Ιωαννίνων - Πάργας και αλλού υπήρχε μεγάλη υποστήριξη στον Ζέρβα. Μετά την επικράτηση του ΕΛΑΣ, πολλοί εκτελέστηκαν. Ο Σαράφης στα απομνημονεύματά του μιλά για τη σύγκρουση στην Ήπειρο και μιλά για 680 νεκρούς του ΕΛΑΣ και παρόμοιες απώλειες του ΕΔΕΣ. Από αρχεία του ΚΚΕ και ΕΛΑΣ φαίνεται ότι η απόφαση για επίθεση εναντίον του Ζέρβα πάρθηκε στις 4/12/ 1944 με σκοπό να εμποδίσει τυχόν κάθοδό του στην Αθήνα. Πολλοί αμφισβητούν την ορθότητα της απόφασης. Ο Ζέρβας δεν ήταν σε θέση να κάνει κάτι τέτοιο και οι δεκάδες χιλιάδες του ΕΛΑΣ, εάν ήταν στην Αθήνα, ίσως να άλλαζαν το αποτέλεσμα των «Δεκεμβριανών» συγκρούσεων.