Μακάρι να ρωτούσε τι είναι οι «ντε φάκτο πραγματικότητες»…

Οι δύο υπουργοί Eξωτερικών συναντήθηκαν στην Αθήνα και παρέθεσαν κοινή διάσκεψη Τύπου. Ο Χακάν Φιντάν και ο Γιώργος Γεροπετρίτης. Και οι δύο μίλησαν σε διαφορετικό μήκος κύματος. Ο Φιντάν είπε «δεν ισχύει πλέον το μοντέλο της ομοσπονδίας στο νησί». Ο Γεραπετρίτης είπε «δικοινοτική διζωνική λύση στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ». Σίγουρα δεν θεωρείται αντίθετο με τους κανόνες της διπλωματικής αβρότητας το γεγονός ότι, ευρισκόμενος στην ελληνική πρωτεύουσα, ο Χακάν Φιντάν αναφέρθηκε σε λύση «υπό το φως των πραγματικοτήτων στο νησί». Όμως, ακόμα και το γεγονός ότι το είπε αυτό στην Αθήνα, όπου ήταν φιλοξενούμενος, είναι ένα ζήτημα που δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής.

Ο Γεραπετρίτης θα μπορούσε κάλλιστα να τον ρωτήσει: «Τι είναι οι ντε φάκτο πραγματικότητες στο νησί στις οποίες αναφέρεστε; Σε ποιες πραγματικότητες αναφέρεστε, κύριε Φιντάν;». Υπέβαλε αυτή την ερώτηση οποιοσδήποτε από τους δημοσιογράφους που ήταν εκεί; Δεν το ξέρω αυτό. Αν την υπέβαλε, τι απάντηση έλαβε; Αν ήμουν εγώ θα ρωτούσα. Διότι είμαι πολύ περίεργος πώς θα απαντάτο εκ μέρους ενός Τούρκου αξιωματούχου αυτή η ερώτηση.

Τι είναι αυτές οι πραγματικότητες; Πρώτα ένα φασιστικό πραξικόπημα. Ύστερα εισβολή και κατοχή; Θα πει «ήρθαμε να αποκαταστήσουμε τη συνταγματική τάξη που διασαλεύθηκε στην Κύπρο»; Τότε δεν θα ρωτούσε κάποιος «γιατί δεν το κάνατε και προτιμήσατε την εισβολή και την κατοχή;». Ο Χακάν Φιντάν αναφέρεται ξεκάθαρα στη νομιμότητα της εισβολής και της κατοχής, μιλώντας για «ντε φάκτο πραγματικότητες», ευρισκόμενος στην ελληνική πρωτεύουσα. Τι σημαίνει ντε φάκτο πραγματικότητες; Σημαίνει πως κατακτήσαμε το 37% του νησιού και αποδεχτείτε το. Σημαίνει πως μεταφέραμε εκεί εκατοντάδες χιλιάδες πληθυσμό, τούς διανέμαμε τα ελληνοκυπριακά εδάφη που κατακτήσαμε, τούς δώσαμε τίτλους ιδιοκτησίας, αποδεχτείτε το.

Σημαίνει πως εσείς κατέχετε το κράτος της Κυπριακής Δημοκρατίας, διώξατε τους Τουρκοκύπριους από αυτό το κράτος, αποδεχτείτε το. Σημαίνει πως δεν είναι δικές σας πλέον η Κερύνεια, η Αμμόχωστος και η Μόρφου, ανήκουν στο τουρκοκυπριακό κράτος, αποδεχτείτε το. Σημαίνει πως όποια και αν είναι η λύση, εμείς θα είμαστε εγγυήτρια δύναμη για την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων, αποδεχτείτε το. Σημαίνει πως η ομοσπονδία έχει πεθάνει πλέον και δεν είναι δυνατή η επανένωση του νησιού πλέον και ότι είναι απαραίτητη προϋπόθεση τα δύο χωριστά κράτη, αποδεχτείτε το. Αυτές είναι οι ντε φάκτο πραγματικότητες για τις οποίες μίλησε ο Χακάν Φιντάν και οι οποίες αποτελούν ψωμοτύρι για πάρα πολλούς Τούρκους πολιτικούς.

Πάρα πολλοί εδώ αισιοδοξούν πολύ και ελπίζουν στον ελληνοτουρκικό διάλογο. Εγώ δεν είμαι ένας από αυτούς. Τι δηλαδή, στην ελληνική πρωτεύουσα θα αναφέρεσαι σε αποδοχή των ντε φάκτο πραγματικοτήτων και σε κλείσιμο πλέον του κεφαλαίου της ομοσπονδίας και της επανένωσης και εγώ θα χαρώ γι’ αυτό; Ναι, ο διάλογος είναι καλό πράγμα. Πολύ καλύτερο από τον πόλεμο βεβαίως. Όμως, ενόσω δεν αντικατοπτρίζεται στην πράξη και υπάρχουν βαθιές διαφορές στη βάση, δεν ωφελεί σε απολύτως τίποτα. Είμαστε σε διάλογο από το 1968 εδώ. Συζητάμε συνεχώς για περίοδο πέραν των πενήντα ετών. Πόσους Γενικούς Γραμματείς του ΟΗΕ φάγαμε; Πόσους διαπραγματευτές; Πόσους ηγέτες; Οι περισσότεροι πέθαναν και εμείς ακόμα συζητάμε. Ακόμα και η συζήτηση έγινε πρόβλημα τα τελευταία χρόνια. Είχαμε ένα τραπέζι. Το τίναξε και αυτό στον αέρα ο Ταγίπ Ερντογάν. Καλός και άγιος ο διάλογος. Μέχρι πότε;…

Η Τουρκία και η Ελλάδα έκτισαν διάλογο. Δεν νομίζω ότι νοιάζονται και πολύ για εμάς. Κοιτάζουν τα δικά τους συμφέροντα. Η Κύπρος σκιάζει λίγο αυτά τα συμφέροντα, όμως δεν έχει και πολλή σημασία. Μπορεί να διευθετήσουν τις υποθέσεις τους και αφήνοντας τελείως εκτός την Κύπρο. Νομίζω πως και η Ελλάδα δεν θέλει να χαλάσει τις σχέσεις της με την Τουρκία λόγω της Κύπρου. Αν ήταν πολύ ενοχλημένος για την κατάσταση στην Κύπρο, ο Γεραπετρίτης θα έλεγε στον Φιντάν ότι δεν θα μπορούσαν να αποδεχθούν ποτέ την εισβολή και την κατοχή στην οποία αναφέρθηκε μπροστά του μιλώντας για «ντε φάκτο πραγματικότητες». Ακόμα και σε αυτή τη σημαντική συνάντηση δεν μπόρεσε να αναφέρει την κατοχή. Όμως, η κατοχή είναι η πιο σημαντική ντε φάκτο πραγματικότητα στην Κύπρο εδώ και πενήντα χρόνια. Πώς μπορούμε να κτίσουμε διάλογο μεταξύ μας παραγνωρίζοντάς την;

Όλα τα παραμύθια τελειώνουν με μία επανάληψη: «Και έζησαν εκείνοι καλά και εμείς καλύτερα». Όμως, αυτό το παραμύθι δεν τελειώνει έτσι. Πώς τελειώνει; Εκείνοι έζησαν καλά. Και εμείς εδώ την πατήσαμε!