«Γρήγορο, δίκαιο και αποτελεσματικό ΕΕΕ», της Μαριλένας Ευαγγέλου*

Η βελτίωση της εξυπηρέτησης των πολιτών και ιδιαίτερα των συμπολιτών μας που χρειάζονται τη στήριξη του κράτους και η ενίσχυση των υπηρεσιών με ποιοτικά κριτήρια και τρόπο που να ανταποκρίνονται στη σύγχρονη, ευρωπαϊκή κοινωνική πολιτική, δεν μπορεί παρά να είναι καίριας σημασίας σε ένα ανθρωποκεντρικό και συμπεριληπτικό κράτος χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός του ΕΕΕ είχε τεθεί ως προτεραιότητα ήδη από την προεκλογική περίοδο, περιλήφθηκε στο πρόγραμμα διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας και υλοποιήθηκε έχοντας επιτύχει τρεις βασικούς στόχους:

1. Την αποτελεσματική αντιμετώπιση των καθυστερήσεων στην εξέταση των αιτήσεων, επιτυγχάνοντας αισθητή μείωση στον μέσο χρόνο εξέτασης των αιτήσεων σε 90 ημέρες, εκεί που χρειάζονταν 12 ή ακόμα και 24 μήνες για την εξέταση μιας αίτησης. Μεταφραζόμενο σε ποσοστό, ο μέσος χρόνος εξέτασης μειώθηκε κατά 75%. Ο στόχος για το 2024 είναι να μειωθεί περαιτέρω ο μέσος χρόνος εξέτασης σε 60 μέρες,

2. Τον άμεσο τερματισμό της παροχής του επιδόματος όταν εντοπίζεται ύπαρξη δόλου ή προσπάθειας εξαπάτησης του συστήματος με την ενίσχυση της Ομάδας Ελέγχου, έτσι ώστε να καταστεί το ΕΕΕ πιο δίκαιο και λαμβάνοντας υπόψη την επικράτηση και την εμπέδωση της κοινωνικής δικαιοσύνης,

3. Την ενσωμάτωση και τη συμπερίληψη όλων των δικαιούχων του ΕΕΕ στο κοινωνικό σύνολο με την ένταξή τους στην αγορά εργασίας, ή σε προγράμματα επιμόρφωσης και κατάρτισης, ή σε προγράμματα ψυχοκοινωνικής στήριξης με την ενίσχυση του Μηχανισμού Κοινωνικής Παρέμβασης.

Μέσα από το τρίπτυχο αυτό, το ΕΕΕ καθίσταται πιο γρήγορο, πιο δίκαιο και πιο αποτελεσματικό, ανταποκρινόμενο στην ανάγκη του πολίτη που χρειάζεται στήριξη, την ώρα που τη χρειάζεται και εξοικονομώντας παράλληλα πόρους από όσους αποδεδειγμένα ξεγελούν το σύστημα μετά από στοχευμένους ελέγχους σε υψηλού ρίσκου περιπτώσεις, για να διοχετευτούν στην περαιτέρω ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής σε όσους πραγματικά την έχουν ανάγκη. Έχοντας αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις σε σχέση με τις καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων και τους στοχευμένους ελέγχους, επικεντρωθήκαμε σε αυτό που προσωπικά θεωρώ ως την πιο σημαντική πτυχή και το μεγαλύτερο στοίχημα του ΕΕΕ, δηλαδή την ενεργοποίηση και τη συμπερίληψη των δικαιούχων στο κοινωνικό σύνολο, θέτοντας τις βάσεις για ουσιαστική ενίσχυση της φιλοσοφίας του ΕΕΕ, η οποία σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεν είναι μόνο η επιδοματική παροχή, αλλά κυρίως η προσπάθεια απεγκλωβισμού των δικαιούχων από το επίδομα και την αδράνεια μέσω προγραμμάτων που καταλήγουν σε εργοδότηση ή ενίσχυση της πιθανότητας εργοδότησης. Για τον λόγο αυτό ενδυναμώθηκε ο Μηχανισμός Κοινωνικής Παρέμβασης, μέσα από τον οποίο καταρτίζεται σε κάθε εξυπηρετούμενο εξατομικευμένο πλάνο με δεσμευτικό για τον δικαιούχο, συμφωνητικό συνεργασίας, με πολύ συγκεκριμένους στόχους, που αφορούν είτε σε ένταξη στην αγορά εργασίας είτε σε προγράμματα κατάρτισης για όσους κρίνεται στη βάση αξιολόγησης ότι μπορούν. Οι δικαιούχοι οι οποίοι δεν δύνανται να εργαστούν ή να τύχουν κατάρτισης, εντάσσονται σε πρόγραμμα ψυχοκοινωνικής στήριξης. Εξίσου σημαντικός στόχος του Μηχανισμού Κοινωνικής Παρέμβασης, είναι να σπάσει ο κύκλος της μεταβίβασης του εγκλωβισμού στο επίδομα, καθώς είναι καλά γνωστό στο υφυπουργείο από τις αξιολογήσεις των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας ότι υπάρχει διαγενεακή μεταβίβαση του επιδοματικού εγκλωβισμού και κατ’ επέκταση της αδράνειας, η οποία επιβεβαιώνεται και από ακαδημαϊκές μελέτες τόσο στην Κύπρο, όσο και στο εξωτερικό. Είχα την ευκαιρία αυτή τη βδομάδα να ενημερώσω διά ζώσης τους ομολόγους μου στην ΕΕ για την επίτευξη του εκσυγχρονισμού και της αναβάθμισης του ΕΕΕ στην Κύπρο, στο πλαίσιο Υπουργικής Διάσκεψης της Βελγικής Προεδρίας με θέμα το ΕΕΕ. Η ΕΕ δίδει μεγάλη βαρύτητα στον απεγκλωβισμό από τα επιδόματα και στην ενεργοποίηση των δικαιούχων. Υπογράμμισα τη σημασία που προσδίδουμε στην ενσωμάτωσή τους στο κοινωνικό σύνολο μέσω του Μηχανισμού Κοινωνικής Παρέμβασης, του οποίου η εφαρμογή έχει ήδη ξεκινήσει.

*Υφυπουργού Κοινωνικής Πρόνοιας