Να κοιτάτε όχι αυτόν που τα λέει, αλλά αυτόν που τον βάζει να τα λέει

Διαβάζω στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αυτά που έγραψε ένας Ελληνοκύπριος, ο οποίος μετά από πενήντα χρόνια επέστρεψε στην πατρίδα του από την ξένη χώρα στην οποία είχε πάει. Γιατί επέστρεψε, λέει; Νόμισε ότι γίνεται λύση, λέει. Ύστερα μετάνιωσε που επέστρεψε. Υπέστη μεγάλη απογοήτευση, λέει. Καταριέται όλους τους ηγέτες που πέρασαν. Έχασε εντελώς την ελπίδα του για λύση, λέει. Έσβησε το όνειρό του ότι θα μπορούσε να επιστρέψει ξανά μια μέρα στα εδάφη που είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει. Τώρα ζει τις τελευταίες του μέρες γεμάτος μελαγχολία και μεταμέλειες σε μια γωνιά του σπιτιού του, λέει. Το τελευταίο τέταρτο της ζωής του. Περνάει με μελαγχολία.       

Εξ όσων βλέπω, στους Κύπριους υπάρχει ο φόβος για ένα μέλλον χειρότερο από το παρόν και όχι ο ενθουσιασμός για μια λύση πλέον. Μπορούν τα πάντα να γίνουν πολύ χειρότερα από ό,τι είναι σήμερα. Τουλάχιστον εδώ υπάρχει μια κατάσταση κατάπαυσης του πυρός που φαίνεται σάμπως και δεν θα τελειώσει ποτέ. Ακόμα και αυτό είναι μια απειλή για όλους μας ουσιαστικά. Αυτή η κατάσταση κατάπαυσης του πυρός μοιάζει με τις προειδοποιητικές πινακίδες «Προσοχή! Πιθανή Έξοδος Τανκ» τις οποίες συναντάμε συχνά στους δρόμους. Κοιτάξτε με τι τίτλο δίνει το εθνικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή της Τουρκίας την είδηση για τα καταφύγια που καθαρίζονται στον νότο: «Μήπως ετοιμάζεται για πόλεμο η ελληνοκυπριακή διοίκηση της νότιας Κύπρου;». Η λέξη «πόλεμος» προκαλεί αναγούλα στο στομάχι. Εσύ ακόμα διατηρείς σαράντα χιλιάδες στρατεύματα στον βορρά και ο νότος δεν μπορεί να καθαρίζει καταφύγια; Δεν σε ρωτούν γιατί υπάρχουν σαράντα χιλιάδες στρατεύματα εδώ, μήπως δεν είναι για να δείξεις ότι είσαι έτοιμος για πόλεμο ανά πάσα στιγμή; Αν εσύ έχεις τόσο στρατό έτοιμο για πόλεμο, μήπως δεν θεωρείται φυσιολογικό να έχει και αυτός πιο πολλά καταφύγια; Υπάρχουν περίπου 2.200 καταφύγια στον νότο επί του παρόντος, λέει. Και αυτά αρκούν μόνο για το τριάντα τοις εκατό του πληθυσμού, λέει. Ιδού, αυξάνουν τον αριθμό τους για παν ενδεχόμενο. Θα αυξηθεί στο εβδομήντα τοις εκατό η δυναμικότητα, λέει. Πού θα τα κάνουν αυτά; Σε περιοχές κοντά στην Πράσινη Γραμμή. Σε εγκαταστάσεις υποδομών που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο σε έναν πόλεμο. Και σε αγροτικές περιοχές. Αν δεν υπάρχει ειρήνη, υπάρχουν καταφύγια. Αν δεν υπάρχει ασφάλεια, υπάρχουν όπλα. Αν υπάρχει φόβος, υπάρχει στρατός.    

Νομίζω ότι ο λαός σε αυτό το νησί φαίνεται να έχει συναινέσει στο υφιστάμενο στάτους κβο, επειδή πιο πολύ φοβάται μη χειροτερέψει περισσότερο η σημερινή κατάσταση. Όλοι γνωρίζουν ότι πάλι δεν θα υπάρξει αποτέλεσμα, έστω και αν ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Υπάρχουν απειλές και πιέσεις προς την ελληνοκυπριακή πλευρά για να αποδεχτεί τους όρους της Τουρκίας. Ουσιαστικά τάσσονται υπέρ της αποδοχής των όρων της Τουρκίας η Αγγλία και η Αμερική, που κρατάνε στα χέρια τους το κλειδί αυτού του προβλήματος. Διότι στόχος τους πάντα ήταν η διαίρεση και η διχοτόμηση. Και τώρα ήρθε η ώρα της νομιμοποίησης αυτής της διχοτόμησης. Πραγματικά το θέλουν αυτό; Δεν μπορώ να το ξέρω. Διότι φαίνονται πολύ ικανοποιημένοι από αυτό το στάτους κβο που συνεχίζεται εδώ και πενήντα χρόνια. Ποιος ξέρει, ίσως υπολογίζουν ότι θα κερδίσουν πιο πολύ όταν το νομιμοποιήσουν. Εγώ πάντα νομίζω ότι οι όροι της Τουρκίας είναι και δικοί τους όροι.    

Ξέρετε, αυτά δεν είναι κάτι νέο. Καθόλου νέος δεν είναι ο στόχος τους για διχοτόμηση και δύο κράτη. Μας διηγήθηκε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάμνησή του στο τελευταίο μας τηλεοπτικό πρόγραμμα ο αγαπητός μου φίλος Τουργκούτ Αφσιάρογλου. Ήταν η δεκαετία του 1980. Τότε ήταν γενικός γραμματέας του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης (ΤΚΡ). Μια μέρα τον κάλεσε για φαγητό ένας Άγγλος αξιωματούχος που ήταν εδώ. Μαζί με τον Νατζί Ταλάτ που ήταν γενικός γραμματέας του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP) εκείνη την περίοδο. Πήγαν. Συναντήθηκαν μαζί του. Ξέρετε τι τους είπε ο Άγγλος; Η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν συναινεί σε τίποτα, απορρίπτει τη λύση και αφήνει σε δύσκολη θέση την τουρκική πλευρά κρατώντας το κράτος στα χέρια της, λέει. Γι’ αυτό ήρθε η ώρα να κάνει τα βήματά της και η τουρκική πλευρά και να ανακηρύξει την ανεξαρτησία της, λέει. Αφού τον άκουσαν, ο Τουργκούτ και ο Νατζί αντέδρασαν αμέσως. Δεν γίνεται κάτι τέτοιο, του είπαν. Το απέρριψαν. Και εκείνος ο Άγγλος αξιωματούχος δεν τους τηλεφώνησε ξανά και δεν ρώτησε γι’ αυτούς. Ιδού, έτσι είναι. Αν η Τουρκία είπε δύο ίσα κυρίαρχα κράτη, τι νομίζετε; Να κοιτάτε όχι αυτόν που τα λέει, αλλά αυτόν που τον βάζει να τα λέει!