Πάνω στα σύννεφα

Καθώς βιώνουμε χειμωνιάτικες μέρες που δεν υπάρχει έστω και ένα σύννεφο στον ουρανό, περνούν από το μυαλό μου χίλια χρόνια, όχι ένας χρόνος που ετοιμάζεται να ρίξει αυλαία. Περνά, για παράδειγμα, η οδός Κουρού Τσεσμέ πριν το κρίσιμο σημείο. Και ο Άγιος Κασσιανός μετά το κρίσιμο σημείο. Οι μέρες που ρωτούσαμε συνεχώς ο ένας τον άλλον για τους δράστες μιας δολοφονίας δύο ατόμων. Ένα βιβλίο που διαβάσαμε διαλανθάνοντας της προσοχής των αστυνομικών. Ποιήματα. Κάποιοι που έφυγαν από αυτό τον κόσμο αρχίζοντας τη ζωή τους με ξεσηκωμό και τελειώνοντας με παράδοση. Είναι και αυτό ένα κομβικό σημείο. Περνούσα τις ατέλειωτες σήραγγες του Καυκάσου. Ήταν καλοκαίρι. Ήμουν ένας λαθρεπιβάτης, χωρίς διαβατήριο, εισιτήριο και χρήματα. Γεωργιανοί και Αρμένιοι έπιναν κόκκινο κρασί. Ρώτησαν το όνομα και την πατρίδα μου. Δεν είπα είμαι Τούρκος. Πού να ξέρουν ότι ξεκίνησα πριν το κομβικό σημείο και πέρασα στην περίοδο μετά από αυτό. Είχε μείνει στην περίοδο πριν από χίλια χρόνια η πλατεία Χατζησάββα. Ύστερα Μεταξά. Ύστερα Ελευθερίας. Στην οδό Αμπντί Τσαβούς είχε μείνει ένα κορίτσι που νόμιζα ότι ήταν γλυκιά φαντασίωση. Όχι, δεν θα μπορούσα να μείνω πιο πολύ εδώ. Δεν θα μπορούσε να μου είναι χρήσιμη αυτή η πόλη στην οποία το ψέμα έπνιξε τη μυρωδιά του γιασεμιού. Με περίμεναν οι πόλεις στις οποίες θα πήγαινα. Έπρεπε να μπουν στη ζωή μου πόλεις για τις οποίες δεν είχα καμία ανάμνηση. Και βεβαίως, εσύ ήσουν η αιτία για όλα αυτά Κύπρος. Πέρασα από χιονισμένα βουνά, κάθισα σε σπίτια που δεν έμοιαζαν καθόλου με τα δικά σου, περπάτησα σε ποταμούς παγωμένους για το γινάτι σου, για να απαλλαχτώ από εσένα. Ταξίδεψα τρεις μέρες και τρεις νύκτες στις στέπες με τρένο. Άκουσα μελωδίες από ντόμπρα. Ήπια κιμίς. Ήπια ακόμα και το γάλα μιας φοράδας που την έλεγαν «Καμράν». Σε ένα τραπέζι που καθόταν ένας ασπρομάλλης σοφός, έβγαλαν τα μάτια μιας ψημένης αγελάδας και τα έβαλαν στο πιάτο μου. Τιμή για τον επίτιμο φιλοξενούμενο. Τα τρώω; «Ορίστε», είπε ο ασπρομάλλης, «αυτά τα μάτια είναι για να μπορείς να δεις πιο μπροστά». Ξαφνικά, έβαλαν και ένα αφτί στο πιάτο μου. «Και αυτό είναι για να μπορείς να ακούς καλύτερα τα ψέματα». Το τρώω; Δεν το τρώω. Και ξαφνικά και μια γλώσσα αγελάδας. «Και αυτή είναι για να είναι γλυκιές οι γλώσσες». Πέρασε από μέσα μου ένα τουρκικό τραγούδι: «Τι γυρεύεις εδώ κοκκινοβαμμένε γερανέ;» Τάφοι σαν τεράστια μαυσωλεία στις στέπες. Γιατί μου προκάλεσαν τόση θλίψη; Οι καιροί που πήγαινα να συναντήσω τα τρένα στα οποία δεν βρισκόσουν εσύ με την καρδιά μου να σφίγγεται από πόνο στις βρεγμένες αποβάθρες. Και όλα αυτά ήταν πριν το κομβικό σημείο. Ακόμα δεν είχε μπει στη ζωή μου η Γιάλτα, το Βίλνιους, η Περμ, το Κίεβο. Τα βασανισμένα αηδόνια του Κουρού Τσεσμέ είχαν μείνει στην περίοδο πριν χίλια χρόνια. Εκείνοι που χάραξαν στα χέρια τους μισοφέγγαρο. Εκείνοι που μετέφεραν όπλα κάτω από τα γκρίζα τους παλτά. Εκείνοι που κάρφωναν τρύπιες καρδιές με βέλος στα κούτσουρα δέντρων. Το μεγάλο γιασεμί που κρεμόταν από τον πλίθινο τοίχο. Και οι χασάπηδες που περνούσαν από τον δρόμο φωνάζοντας «διχοτόμηση ή θάνατος». Είχαν μείνει στην περίοδο πριν χίλια χρόνια.

Να, εσύ είσαι Κύπρος. Εσύ είσαι η αιτία για όλες αυτές τις παραισθήσεις, όλες αυτές τις ψευδαισθήσεις. Ό,τι έκανα, όπου πήγα, σε όποιον δρόμο που δεν ήξερα, σε όποιο σπίτι ξημερωνόμουν, σε όποια όχθη ποταμού γύριζα με την όποια αγαπημένη, δεν έπαψες ποτέ να με ακολουθείς. Δυσανασχέτησα. Να πάει η ψυχή σου στην κόλαση, είπα. Όμως, αν ζούσε ο αγαπητός μου ποιητής ίσως εκείνος να με καταλάβαινε καλύτερα απ’ όλους, στεκόταν και εκείνος και περίμενε ένα εξπρές σε βρεγμένη αποβάθρα. Έριχνε χιόνι. Και είχε σηκώσει τους γιακάδες του παλτού του. Ξέρω, είχε κουραστεί να αγαπά βρεγμένος μούσκεμα. Τα ωραιότερά του ποιήματα δεν τα έγραψε για τις γυναίκες που τον αγαπούσαν πολύ. Τα έγραψε επειδή αγαπούσε. Όλα τα αριστουργήματα γεννήθηκαν από τη δυστυχία και όχι από την ευτυχία. Είναι και αυτό ένα κομβικό σημείο.

Βγάζουμε όλοι μαζί μια φωτογραφία χαμογελώντας στον δήμιό μας ζώντας μέρες που δεν υπάρχει έστω και ένα σύννεφο στον ουρανό. Ό,τι μου ανήκει είναι δικό σου έργο Κύπρος…