Το δικαίωμα στην ενημέρωση είναι υπέρτερο άλλων

Του Γιώργου Φράγκου, Προέδρου της Ένωσης Συντακτών. Από χαιρετισμό σε ενημερωτική συγκέντρωση με θέμα: «Δημοσιογραφική διαχείριση προσωπικών δεδομένων» που συνδιοργάνωσαν η ΕΣΚ με την ΕΔΔ

Ας ξεκινήσουμε από μια βασική θέση αρχής. Κανένα δικαίωμα, όσο ιερό και κατοχυρωμένο κι αν είναι, δεν μπορεί να υπερκεράζει, να διαβρώνει ή να παρεμποδίζει την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Το δημόσιο συμφέρον είναι υπεράνω όλων. Όλοι οι θεσμοί, όλες οι νομοθεσίες, όλοι οι αξιωματούχοι, ακόμη και όλοι οι πολίτες, αυτό οφείλουν να υπηρετούν πρωτίστως, το δημόσιο συμφέρον. Εξάλλου, όλες οι συνταγματικές, όλες οι νομοθετικές διατάξεις, την ίδια αποστολή έχουν και πάλι ως ύψιστη προτεραιότητα, το δημόσιο συμφέρον. Συνεπώς, το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα, το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή και το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων του καθενός από εμάς δεν μπορούν να λειτουργούν ως τροχοπέδη, δεν μπορούν να λειτουργούν ως σκόπελος στο δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και της πληροφόρησης του κοινού προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Το δικαίωμα της ενημέρωσης με το δικαίωμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων ούτε συγκρούονται μεταξύ τους, ούτε αλληλοαναιρούνται. Συνυπάρχουν αρμονικά προς εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος. Τα προσωπικά δεδομένα δεν βάζουν τρικλοποδιά στην ενημέρωση και την πληροφόρηση. Από την άλλη, ενημέρωση και πληροφόρηση δεν εξουδετερώνουν τα προσωπικά δεδομένα. Κανένα από τα δύο αυτά δικαιώματα δεν είναι πρέπον να αξιοποιείται προσχηματικά, προληπτικά ή αποτρεπτικά. Εάν ο γνώμονας είναι το δημόσιο συμφέρον, όπως οφείλει να είναι, δεν μπορεί να υπάρχουν ούτε θεσμική δυσαρμονία, ούτε θεσμική δυσλειτουργία. Με γνώμονα αυτή την αρχή και αυτή την αλήθεια, πιστεύω ότι πάντα θα μπορούμε να αναζητούμε και να βρίσκουμε ορθολογιστικές λύσεις για τη ρύθμιση και διαχείριση του όλου ζητήματος. Εξάλλου, δεν ανακαλύπτουμε τον τροχό. Υπάρχουν κανονιστικές διατάξεις στα ευρωπαϊκά θέσμια επί τούτου. Με αυτές οφείλουμε να εναρμονιστούμε, όπου δεν το έχουμε ήδη πράξει.

Το πασίδηλο και προφανές είναι ότι το δικαίωμα στην ελευθερία έκφρασης, το δικαίωμα της πληροφόρησης, υπερέχουν του δικαιώματος προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Κι αυτό κυρίως και πρωτίστως όταν γίνεται λόγος για δημόσια πρόσωπα, πολιτειακούς και κρατικούς αξιωματούχους, πολιτικούς, κραταιούς οικονομικούς παράγοντες. Όταν ένας άσημος πολίτης αντιμετωπίζει την κατηγορία της σεξουαλικής παρενόχλησης, της υπεξαίρεσης χρημάτων ή της δωροληψίας, ενδεχομένως και να είναι ήσσονος σημασίας τα ακριβή προσωπικά του δεδομένα και η διαφάνεια γύρω από αυτά. Όταν όμως ανάλογες κατηγορίες αντιμετωπίζει ένα δημόσιο πρόσωπο, τότε προφανώς, τα προσωπικά του δεδομένα είναι στοιχεία που αφορούν την κοινή γνώμη, άπτονται του δημοσίου συμφέροντος και η διαφάνεια πρέπει να πρυτανεύει.

Με ορθολογισμό, διαλεκτική, κοινή λογική, κατευθυντήρια γραμμή τη δεοντολογία και υπέρτατο στόχο την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, όλα μπορούν να γίνουν σωστά.